Vyetnamda televideniye va ommaviy axborot
Vyetnam televideniyesi 1960-yillarning oʻrtalarida Saygon Vetnam Respublikasida Saygon televizion stansiyasining paydo boʻlishi faoliyat yurita boshlagan. 1970-yilda Shimolda "Vyetnam ovozi" birinchi sinov teledasturini efirga uzatildi. 1970-yillarning oxirida rangli televideniye joriy etildi va eksperimental ravishda efirga uzatildi[1]. Bugungi kunda Vyetnamdagi televideniye koʻplab translatsiya usullarida koʻplab milliy va mahalliy tomoshabinlar uchun 200 dan ortiq kanallarni efirga uzatadi[2][3][4]. Vyetnam raqamli televideniyega oʻtishni 2020-yil 28-dekabrda yakunlangan[5].
Vyetnamdagi televideniye Vyetnam Axborot va kommunikatsiyalar vazirligi tomonidan Matbuot toʻgʻrisidagi qonunga muvofiq boshqariladigan OAVning bir turi hisoblanadi[6]. Unga koʻra qonun xususiy biznes asosida televizion stantsiyalarga egalik qilishga ruxsat bermaydi. Lekin boshqa matbuot agentliklari, yuridik va jismoniy shaxslar bilan jurnalistik faoliyat yuritish, assotsiatsiya sohasiga mos biznesni roʻyxatdan oʻtkazish" asosida sherikchilikda ishlashga ruxsat beriladi[7]. Xususiy shaxslarga Vetnam hukumati tomonidan boshqariladigan teleradiokompaniyalar bilan hamkorlik qilish imkoni beriladi va bu esa televideniyeni ijtimoiylashtirish siyosatini yaratadi[8].
Televideniye hozirda Vyetnamdagi eng yirik ommaviy axborot vositalaridan biri hisoblanadi. Chunki soʻrovlar shuni koʻrsatadiki, aholining har 10 kishidan 8 tasi har kuni televizor koʻradi. Biroq, teleradiokompaniyalar daromadlarining pasayishiga auditoriyaning talab boʻyicha video yoki internetdagi ijtimoiy tarmoqlardagi kontentlarini televideniyeda uchratmasligi sababli televideniye ommaviy axborot vositalarining yangilanishiga duch kelmoqda[9].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1965-1975-yillar: Vyetnamda televideniyening boshlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Janubda[tahrir | manbasini tahrirlash]
Televizor birinchi marta 1959-yil oktyabr oyida Vyetnam Respublikasida (Janubiy Vyetnam) Saygondagi koʻrgazmada taqdim etilgan. Ushbu pilot dasturda rassomlar harbiy mikrofon studiyasida oʻtirishgan va tomoshabinlar har kuni soat 19:30 dan 20:30 gacha koʻrgazma markazida joylashgan ikkita ekran orqali tomosha qilishgan. 1959-yil noyabr oyida nashr etilgan haftalik „Cinema“ gazetasida shunday deyiladi: „Televizion stantsiya tashkil etilgandan soʻng, biz televizor koʻrsatuvlarini kuzatib borish uchun koʻplab odamlar televizor sotib olishiga ishonamiz[10][11].“
1965-yilda Vyetnamning birinchi televizion stansiyasi Saygon Televizion Station (THVN) tashkil etilgan. 1966-yil 22-yanvarda birinchi teledastur efirga uzatilgan. Keyin esa oʻsha yilning 7-fevralida janubda FCC televizor spetsifikatsiyasiga ega oq-qora televizion stantsiya, 4,5 MGts ovozli modulyatsiya rasman efirga uzatilgan. Dastlabki kunlarda, hech qanday teleminora yoʻqligi sababli, translyatsiya stratovision (eshittirish uchun Vertolyotdan foydalanish) bilan amalga oshirilgan. Dasturlar, jumladan, yangiliklar magnit lentaga yozib olinadi va keyin toʻrt dvigatelli Super Constellation samolyotiga uzatiladi. Har oqshom ushbu uskunani olib ketayotgan samolyot Tan Son Nhat aeroportidan 3150 m barqaror balandlikka, taxminan 32 m. km Saygondan janubi-sharqda va u yerdan oʻzgarmagan holda kechasi takrorlanadigan marshrut boʻylab 271 tkm/soat tezlikda uchgan. Vertolyotlardan televideniye toʻlqinlarini Saygondan uzoqda joylashgan Da Nang, Ka Mau yoki Pnompen kabi joylarda qabul qilish mumkin boʻlgan.
Shimolda[tahrir | manbasini tahrirlash]
1970-yil 7-sentyabr kuni kechqurun VOV televideniyesining birinchi signallari VOVning bosh qarorgohi boʻlgan Xanoy, Quan Su koʻchasi, 58-uydagi M studiyasidan uzatilgan. 1971-yilga kelib, VOV oʻzining televizion boʻlimini yaratgan va eksperimental ravishda televizordan butun mamlakat boʻylab birinchi boʻlib Xanoy shahrida efirlar uzatgan. Biroq, Xanoyda va Shimoliy Vyetnam mintaqasida Linebacker II operatsiyasining shiddatliligi sababli televideniye faoliyati 1973-yilgacha toʻxtatilgan edi.
1975-1990-yillar: Urushdan keyingi davr, rangli televizorning boshlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Janubda, 1973-yildagi Parij kelishuvi amalga oshirilgandan soʻng, AFVN stantsiyasi oʻz faoliyatini toʻxtatgan va barcha mashina va uskunalar THVN9 ga topshirilgan. Shunday qilib, THVN9 tarmogʻi butun Vyetnam Respublikasida kengaytirilgan. Stansiya 1975-yil 29-aprelga oʻtar kechasi, Saygon qulashidan bir kun oldin oʻz faoliyatini toʻxtatgan. Saygon qulagandan soʻng, „Vyetnam Ovozi“ va „Ozodlik“ radiosi „A“ radiosi janubi-sharqiy mintaqadagi Ozodlik radiosi bilan birlashib, eski rejimdan qolgan butun radio va televideniye tizimini egallab olgan. Saygon televizion stantsiyasi „Ozodlik televizion stantsiyasi“ deb oʻzgartirilgan. 1975-yil 1-may kuni kechqurun yana efirga uzatilgan[12][13][14]. Shu bilan birga, Dak Lo televizioni Liberation Televizion Stantsiyasining ikkinchi bazasi boʻlgan va 1975-yil 3-oktyabrda faoliyatini qayta tiklagan. 1976-yil 2-iyulda Saygon rasmiy ravishda Ho Chi Min shahri deb oʻzgartirilgan va Liberation Televizion stantsiyasi Ho Chi Min Siti Televizion Stantsiyasiga (HTV) oʻzgartirilgan.
2008-yildan hozirgi kungacha: raqamli televideniye va analog oʻchirishning koʻtarilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2008-yil Vyetnamda yuqori aniqlikdagi televideniye paydo boʻla boshlagan va HTVC kabel televideniyesi HTV7, HTV9, FBNC kanallari HD eshittirish uskunalarini qabul qilgan vaqt boʻlgan.[ iqtibos kerak ] HTV dan soʻng, SCTV va VTC ham sunʼiy yoʻldosh orqali eshittirishni ishga tushirish bilan bir qatorda HD televizorini ham qabul qilgan.
2009-yil iyun oyida VTV ning Kabel Televizion Texnik Markazi va Canal Company Oversea oʻrtasidagi qoʻshma korxona Vietnam Satellite Digital Television Company Limited (VSTV) rasman tashkil etilgan. 2010-yil boshida ushbu kompaniya rasman K+Satellite Digital TV brendini ishga tushirgan.
Vetnamdagi ommaviy axborot vositalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Radio[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vyetnam tilidagi birinchi radiodagi uzatishlar 1945-yil 2-sentyabrda Ho Chi Minh Vyetnam Demokratik Respublikasining Mustaqillik eʼlonini oʻqiganidan soʻng amalga oshirildi.
1945-yilgacha Vyetnam xalqiga radio eshitish taqiqlangan edi va radioeshittirish 1920-yillarning oxirida Vyetnamda birinchi radiostansiya — Saygon radiosini tashkil etgan fransuz mustamlaka hukumati nazorati ostida edi.
Bugungi kunda VOV turli xil, yuqori sifatli dasturlarni va ommaviy axborot vositalarining barcha jabhalarida ilgʻor boʻlishga harakat qilmoqda. U Vyetnam va butun dunyo boʻylab oʻrta toʻlqin (MW) AM, FM va qisqa toʻlqinli (SW) AM diapazonlarida takrorlangan koʻplab kanallarda efirga uzatiladi:
- VOV1 (MW, SW va FM) — yangiliklar, dolzarb voqealar va musiqa
- VOV2 (MW, SW va FM) — madaniy va ijtimoiy dasturlar
- VOV3 (MW, SW va FM) — musiqa va oʻyin-kulgi
- VOV4 (MW va SW) — etnik dasturlar
- VOV5 (MW, SW va FM) — 11 ta xorijiy tilda jahon eshittirishlari
- VOV6 (MW, SW va FM) — badiiy yoʻnaltirilgan dasturlar, hozirda VOV2 bloki.
- VOV Transportation (FM) — gavjum soatlarda maʼlumotni yangilash / umumiy, suhbatlar va musiqalarni asosiy va dam olish soatlarida uzatish
- VOV English 24/7 (FM) — ingliz tilidagi dastur
- VOV Health (FM) — sogʻliq va xavfsizlik eshittirishi/ ertalabdan kechgacha va kechdan ertalabgacha musiqa.
- VOV News — yangiliklar va boshqa jihatlarni oʻz ichiga olgan veb-sayt
- VOVTV (Televiziya kanali) — milliy koʻrsatuv, hozirgi vaqtda madaniy va turizm dasturlariga qaratilgan.
- VOV gazetasi „Vyetnam ovozi“ — VOVnews veb-saytining yanada chuqurroq mazmuniga ega bosma versiyasi
Gazeta va davriy nashrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Indochina urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ho Chi Minhning buyrugʻi uchun Vyetnam jurnalistlari Birinchi Indochina urushini yoritishgan. Urushdan soʻng Hanoyda bosmaxonalar ochilgan va 1951-yilda tashkil etilgan Kommunistik partiyaning asosiy organi Nhan Dan bilan bugungi kunda mamlakat gazeta sanoati uchun asos yaratilgan.
1975-yildan beri[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vyetnam oʻzining iqtisodiy islohotlari bilan erkin bozor iqtisodiyotiga oʻtayotgan bir paytda, hukumat oʻz siyosati haqida jamoatchilikni xabardor qilish uchun bosma ommaviy axborot vositalariga tayangan. Ushbu chora 1996-yildan beri gazeta va jurnallar sonini deyarli ikki baravar oshirishga olib keldi.
Televideniye eshittirishlarini uzatish usullari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Raqamli televideniye[tahrir | manbasini tahrirlash]
DVB-T[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vyetnamda Vyetnam Televideniye Texnologiyalarini Rivojlantirish va Investitsiya Kompaniyasi (VTC) 2001-yilda DVB-T yer usti raqamli televideniyesini efirga uzatishni boshladi. Bu Vyetnamning birinchi televideniye boʻlimi va Hukumatning 2020-yilgacha yer usti televideniyesini uzatish va eshittirishni raqamlashtirish loyihasi uchun zamin yaratishidir.
DVB-T2[tahrir | manbasini tahrirlash]
2013-yilda Vyetnam televideniyesi Hanoyda DVB-T2 raqamli yer usti televideniyesini translatsiya qilish boʻyicha tajriba oʻtkazdi va 2014-yilda rasman efirga uzatildi. Mavjud DVB-T2 televizion texnologiyasi butun mamlakat boʻylab UHF diapazoni boʻylab televizion translatsiya qilish uchun, uzatish bloklari: VTV, SDTV, VTC, AVG va DTV ishtirokida, 21 dan 48 UHF gacha boʻlgan chastotalarda qoʻllaniladi.
| Vetnamdagi DVB-T2 tizimidagi kanallarning chastotalar jadvali (hozirda) | |
|---|---|
| Chastotali kanal | Eshittirish birligi |
| 23 | VTV (Cam Mountain, An Giang) |
| 24 | VTV (Tam Dao, Tay Nin) |
| 25 | VTV |
| 26 | VTV |
| 27 | VTV |
| 29 | VTC |
| 30 | VTC |
| 31 | VTC |
| 33 | SDTV (janubda) |
| 34 | SDTV (janubda)
DTV (Doc Cun, Hoa Binh) |
| 35 | SDTV (Con Dao tilida) |
| 36 | SDTV (Da Nang, Quang Nam, Da Lat, Khanh Hoa, Binh Dinhda) |
| 42 | AVG |
| 43 | AVG |
| 44 | AVG |
| 45 | AVG |
| 46 | DTV (shimolda) |
| 47 | DTV (shimolda) |
| 48 | DTV (shimolda) |
Internet protokoli televizor[tahrir | manbasini tahrirlash]
2007-yil 11-dekabrda FPT korporatsiyasining FPT Telecom aktsiyadorlik kompaniyasi (FPT Telecom) Vyetnamda birinchi boʻlib „iTV“ (keyinchalik FPT TV) nomi bilan IPTV xizmatini ishga tushirgan.
Televideniye kanallari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Milliy muhim telekanallar[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Kanal | Egasi | Tarkib | Birinchi translyatsiya | Yil tanlangan |
|---|---|---|---|---|
| VTV1 | Vyetnam televideniyesi | Yangiliklar — Siyosat — Umumiy | 1970-yil | 2012-yil |
| VTC1 | VTC raqamli televideniyesi | Yangiliklar — Siyosat — Umumiy | 2004-yil | 2012-yil |
| ANTV | Jamoat xavfsizligi vazirligi | Xavfsizlik va tartib | 2011-yil | 2012-yil |
| VNews | Vyetnam axborot agentligi | Yangiliklar | 2010-yil | 2012-yil |
| Milliy Assambleya televideniyesi | Milliy Assambleya (Vetnam) | Axborot — Yangiliklar — Siyosat | 2015-yil | 2016-yil |
| Nhan Dan TV | Xalq gazetasi | Yangiliklar — Siyosat — Umumiy | 2015-yil | 2016-yil |
| QPVN | Milliy Mudofaa vazirligi, Viettel Media | Harbiy — mudofaa | 2013-yil | 2016-yil |
Eng koʻp koʻrilgan kanallar[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Raqami | Kanal | Umumiy koʻrish ulushi (%) |
|---|---|---|
| 1 | VTV3 | 35.1 |
| 2 | VTV1 | 15.5 |
| 3 | HTV7 | 14.9 |
| 4 | HanoiTV | 12.1 |
| 5 | VTV6 | 9.5 |
| 6 | THVL | 6.0 |
| 7 | VTC1 | 5.4 |
| 8 | SCTV | 2.6 |
| 9 | ANTV | 2.0 |
| 10 | VNews | 1.8 |
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Vyetnamda senzura
- Vyetnamdagi aloqa
- Vyetnam madaniyati
- Vyetnamdagi televideniye (Vetnam tili)
- Vyetnam televideniyesi
- Vyetnamda sport translyatsiyasi shartnomalari
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „VTV và vài nét về lịch sử ra đời, phát triển của báo hình“. hoinhabaovietnam.vn.
- ↑ Based on VTVcab’s EPG channel table. Retrieved August 19, 2021
- ↑ „Danh mục kênh chương trình truyền hình trong nước đã được cấp phép (Tính đến hết ngày 31/03/2022)“. abei.gov.vn.
- ↑ „Danh mục kênh chương trình truyền hình nước ngoài đã được cấp giấy phép biên tập biên dịch (Tính đến hết ngày 31/12/2021)“.
- ↑ „Việt Nam hoàn thành số hóa truyền hình mặt đất“. Nld.com.vn.
- ↑ Socialist Republic of Vietnam, Newspaper Law (PDF)
- ↑ „Báo Người lao động“. nld.com.vn.
- ↑ „XÃ HỘI HÓA SẢN XUẤT CÁC CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH - XU HƯỚNG TẤT YẾU CỦA CÁC ĐÀI PHÁT THANH, TRUYỀN HÌNH ĐỊA PHƯƠNG“. bacninhtv.vn.
- ↑ „2020 Vietnam Media Landscape Highlights“. Beyond PR: Asia.
- ↑ „Vĩnh biệt ti vi analog“. Báo Thanh Niên (2016-yil 23-oktyabr).
- ↑ Sài Gòn: Dòng sông tuổi thơ — Lê Văn Nghĩa (Nhà xuất bản Trẻ, 2016, pages 86-87
- ↑ „Buổi phát hình đầu tiên của Đài Truyền hình Giải phóng (*)“. Nld.com.vn (2005-yil 20-mart).
- ↑ „"Đây là Đài Truyền hình Sài Gòn giải phóng..."“. Báo Thanh Niên (2005-yil 28-aprel).
- ↑ „'Đây là Đài truyền hình Sài Gòn giải phóng!'...“. tuoitre.vn (2005-yil 19-yanvar).
Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- „Cuộc đua chiếm lĩnh thị trường truyền hình (2006)“ (2006-yil 4-mart).
- https://vnexpress.net/tu-1-7-lan-dau-tien-phat-song-truyen-hinh-so-mat-dat-1968753.html
- https://vnexpress.net/tram-su-do-dau-ang-ten-1475185.html
- https://vnexpress.net/can-than-khi-mua-dau-thu-ky-thuat-so-1500940.html
- http://hanoimoi.com.vn/ban-in/Xa-hoi/347631/ban-song-ban-kenh-that-thu-tien-ty
- http://www.htv.com.vn/su-dau-tu-cua-htv-trong-ky-thuat-dung-va-cong-nghe-dung-cac-chuong-trinh-truyen-hinh
- https://toc.123docz.net/document/487802-1-xa-hoi-hoa-san-xuat-chuong-trinh-truyen-hinh-tren-song-cua-htv.htm
- https://ajc.hcma.vn/UserControls/Publishing/News/BinhLuan/pFormPrint.aspx?UrlListProcess=/content/tintuc/Lists/News&ItemID=3081&IsTA=False