Vitaliy Chexover

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Vitaly Chekhoverdan yoʻnaltirildi)

Vitaliy Aleksandrovich Chexover (ruscha: Вита́лий Алекса́ндрович Чехове́р) (1908-yil 22-dekabrda tugʻilgan — 1965-yil 11-fevralda vafot etgan) — sovet shaxmatchisi. U shaxmat ustasi bo'lishidan tashqari pianinochi ham bo'lgan.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vitaliy Chexover
Schachmaty SSSR 1947-yil

Oʻz faoliyatining boshida Chexover boshqa mualliflarning anʼanaviy tadqiqotlarini koʻpincha qayta koʻrib chiqdi. U ularni siyrakroq va tejamkor shaklga keltirishga harakat qildi, koʻpincha kamroq boʻlaklar bilan — shuning uchun taxtadagi pozitsiyaga emas, balki dolzarb muammoning oʻziga eʼtibor qaratdi. Keyinchalik u oʻziga xos uslubni topdi va bir qator oʻziga xos, mustaqil shaxmatshunoslik va muammolarni yechimini yaratdi. 1936-yildan boshlab Chexover 160 dan ortiq oʻyin oxiri tadqiqotlarini nashr etdi[1]. U ritsar endgames boʻyicha taniqli mutaxassis hisoblanadi va bu borada bir nechta kitoblar yozgan. Bazi kitoblarni rossiyalik grossmeyster Yuriy Averbakh kabi hammualliflar bilan yozgan[2].

1947—1965-yillarda u shaxmat kompozitsiyasi boʻyicha Sovet Ittifoqi chempionatida qatnashgan. Chexover ikki marta SSSR sport ustasi unvonini oldi. 1956-yilda u FIDE tomonidan shaxmat kompozitsiyalari boʻyicha xalqaro hakam unvoniga sazovor boʻldi[3] va 1961-yilda FIDEning shaxmat kompozitsiyalari boʻyicha xalqaro ustasi[4] unvonini oldi.

Chexover, shuningdek, juda muvaffaqiyatli shaxmatchi boʻlib, 1950-yilda birinchi marta joriy etilganida Xalqaro usta unvoniga sazovor boʻlgan. Turnir gʻalabalari orasida 1937-yil va 1949-yillarda Leningrad shahar shaxmat chempionatidagi gʻalaba ham bor. 1944-yilda shaxmat boʻyicha Oʻzbekiston chempionatida gʻolib chiqdi.

Sitsiliya mudofaasining bir varianti uning nomi bilan atalgan: 1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. d4 cxd4 4. Qxd4[5].

Kitoblari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Peter Boll. „Biographical data about Endgamestudy composers/authors“. ARVES – Dutch-Flemish Association for Endgame Study. 2008-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2008-yil.
  2. Chekhover, Vitaly. Knight endings, trans. Mary Lasher, London: Batsford, 1977. ISBN 978-0-7134-0552-1.  (Included in Comprehensive Chess Endings, vol 1, Averbakh and Chekhover, ISBN 0-08-026900-1.)
  3. Hannu Harkola. „International Judges for Chess Compositions“. PCCC (1999). Qaraldi: 3-aprel 2008-yil.
  4. Hannu Harkola. „International Masters of the FIDE for Chess Compositions“. PCCC (1999). Qaraldi: 3-aprel 2008-yil.
  5. „ECO B53: Sicilian, Chekhover variation“. 365chess.com. Qaraldi: 11-fevral 2011-yil.