Vila-Visosa Bibi Maryamning Benuqson konsepsiyasi ordeni

Vila-Visosa Bibi Maryamning Benuqson konsepsiyasi ordeni
Asl nomi	Ordem de Nossa Senhora da Conceiçâo de Vila Viçosa
Mamlakat	Portugaliya
Turi	Orden
Statistika
Taʼsis sanasi	6-fevral 1818-yilda
Navbat
Toʻngʻich mukofot	Mavjud emas
Kenja mukofot	Mavjud emas
	VikiOmborda Vila-Visosa Bibi Maryamning Benuqson konsepsiyasi ordeni

Vila-Visosa Bibi Maryamning Benuqson konsepsiyasi ordeni (portugalcha: Ordem de Nossa Senhora da Conceiçâo de Vila Viçosa) — Braganza(Portugaliya) uyining yuqori sulolaviy ordeni.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu orden 1818-yil 6-fevralda qirol Joao VI tomonidan Visso Bokira Maryamning harbiy ordeni sifatida taʼsis etilgan(portugalcha: Militar Ordem de Nossa Senhora de Conceição de Vila Viçosa). Keyin, Portugaliya va chet elliklar uchun ajoyib xizmatlari uchun Buyuk Britaniya, Braziliya va Portugaliyaning Algarve fuqarolari taqdirlandi. Ordenning birinchi ritsarlari portugaliyaliklar boʻlib, ular Napoleon ishgʻoliga qarshi urushda ajralib turishdi. Braganza sulolasining soʻnggi qiroli Manuel II surgunda boʻlganida harbiylardan sulolaga buyruq oʻtkazgan. Ordenning homiysi — Bokira Maryam hisoblanadi. Bu tartib 1983-yilda rasman tiklandi, yaʼni 1910-yildan(Portugaliyada monarxiya agʻdarilgan yil) 1983-yilgacha barcha mukofotlar norasmiy hisoblanib kelar edi. Orden kuni 8-fevralda, Katoliklarning benuqson konsepsiya kunida nishonlanadi.

Orden tiklangandan keyin birinchi Buyuk Xoch ritsarlari Infante Xuan de Burbon, Ota Xuan Karlos I, Kalabriyalik Infante Karlos va Avstriya archduke Otto fon Xabsburg taqdirlangan edi. Keyinchalik Savoy gertsogi, Viktor Emmanuel, Yugoslaviya valiahd shahzodasi, Aleksandr va aka-uka Duarte Piu, Braganza uyi rahbarlari, Migel (Viseu gertsogi) va Enrike (Koimbra gertsogi) Buyuk Xoch ritsarlari orden sohiblari boʻlishgan^[1].

Ushbu ordenning tuzilishi monastir sifatida tashkil etilgan va keyinchalik dunyoviylashtirilgan Masih ordeni, Avis Benedikt ordeni va Avliyo Jeyms qilichi ordeni kabi oldingi portugaliyalik ritsarlik ordenlaridan koʻproq farq qilar edi. Shuningdek, yaqinda Joao VI tomonidan tiklangan Minora va qilich ordeni tuzilishi tasvirlangan edi^[1]. Ordenning buyuk ustasi Braganza uyining boshligʻidir. Orden oʻrnatilganda, uchta darajasi bor edi — Buyuk Xoch, Qoʻmondon va Ritsar — va ularning maksimal soni 12 Buyuk Xoch ritsarlari, ortiqcha sonlarni hisobga olmaganda, 40 qoʻmondon va 100 nafar ritsar boʻlgan.Biroq, amalda, orden inqilobdan oldin ham, 1950-yilda Braganza sulolasi boshligʻi Portugaliyaga qaytganidan keyin ham kamdan-kam hollarda berilgan. Portugaliya mustaqilligining 350 yilligi munosabati bilan Braganza gertsogi ordenning mavjud uchta darajasidan tashqari „Buyuk xizmatlari uchun“ ordenini topshirgan. Ushbu medal, boshqalar qatori, 2006-yilgi Jahon chempionatidan keyin butun Portugaliya terma jamoasiga topshirilgan^[2].

1955-yilda Braganza uyi jamgʻarmasi tomonidan „Vila Visosa bokira qizining begʻubor tugʻilishining harbiy ordeni“ kitobi nashr etildi, unda tashkil etilgan kundan boshlab uning tarixi, nizomi, qirol farmonlari, direktivalari va boshqa hujjatlar haqida maʼlumotlar mavjud edi. Kitob ordenlar tarixi boʻyicha eng nufuzli maʼlumot manbai hisoblanadi.

Grossmeysterlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pedro I, Braziliya imperatori
Xuan VI
Mariya II
Migel I
Pedro V
Lui I
Karlos I shahid
Manuel II
Duarte Nuno, Braganza gersogi
Duarte Piu, Braganza gersogi

Mukammallik belgilari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Orden fransuz rassomi Jan-Batist Debra tomonidan ishlab chiqilgan. Orden emblemasi toʻqqiz qirrali yulduz bilan oʻralgan. Yulduzning asosiy nurlari oltin hoshiyali oq emal bilan qoplangan va ular orasida oq emalli besh qirrali yulduzli koʻplab oltin nurlar mavjud.

Yulduzning markazida zangori emal bilan qoplangan oltin medalyon joylashgan. Medalyonning markazida lotincha A va M harflarining monogrammasi joylashgan boʻlib, bu „Ave Mariya“ degan maʼnoni anglatadi. Moviy chegara boʻylab „PADROEIRA DO REINO“ yozuvi(port. „Qirollik homiysi“) bor edi.

Buyuk Xoch ritsarlari va qoʻmondonlari taqish huquqiga ega boʻlgan orden yulduzi ordenning kattalashtirilgan nishoni boʻlib, minimal oʻzgarishlarga ega edi: toj yettita qimmatbaho tosh bilan bezatilgan (uchta qizil va toʻrtta yashil). Portugaliya bayrogʻi pastga siljitilgan, toʻqqiz qirrali yulduzning yuqori nurini qisman qoplar edi.

Ordenning tasmasi moviy rangda, qirralari boʻylab oq chiziqlar bilan qoplangan.