Vetnam — Janubiy Koreya munosabatlari
Vetnam — Janubiy Koreya munosabatlari Vetnam va Koreya Respublikasi oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlardir. Mamlakatlar oʻrtasida diplomatik aloqalar 1992-yilda oʻrnatilgan boʻlsa-da, har ikki davlat bundan ancha oldin turli diplomatik aloqalarga ega boʻlgan[1]. Vetnam Bosh vaziri Fan Van Xayning soʻzlariga koʻra, Koreya Respublikasi Vetnamning juda muhim hamkori va bu mamlakat uchun yaxshi iqtisodiy model boʻlib xizmat qiladi. Iqtisodiy rivojlanish nuqtai nazaridan mamlakatlar oʻrtasida hamkorlikni kengaytirish va tajriba almashishni rejalashtirmoqda[2].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shimoliy va Janubiy Koreya Vetnam urushi paytida oʻzlarining mafkuraviy ittifoqchilariga yordam berish uchun harbiy xizmatchilarni yuborganlar, lekin Koreya Respublikasi qurolli kuchlari askarlari soni koʻproq boʻlgan. 1954-yil boshida Janubiy Koreya prezidenti Li Singman Vetnamga qoʻshin yuborishni taklif qildi, ammo uning taklifi AQSh Davlat departamenti tomonidan rad etildi. Oʻn yil oʻtgach, birinchi Janubiy Koreya fuqarolari Vetnamga yetib kelishdi va ular jangovar shaylikka ega boʻlmagan: tarkibda oʻn taekvondo oʻqituvchisi, oʻttiz toʻrt ofitser va toʻqson oltita armiya shifokori boʻlgan[3]. Hammasi boʻlib, 1965-yildan 1973-yilgacha 312 853 Janubiy Koreya askari Vetnam urushida qatnashgan[4]. Vetnam Madaniyat va kommunikatsiyalar vazirligining hisob-kitoblariga ko‘ra, Janubiy Koreya askarlari Vetnam xalq armiyasining 41,4 mingga yaqin askarini va 5,000 nafar tinch aholini o‘ldirgan. Janubiy Koreya qoʻshinlari bir necha bor urush jinoyatlarida ayblangan va kontingentni olib chiqib ketganidan keyin Vetnam ayollaridan boʻlgan minglab bolalarni Vetnamda qoldirishganManba xatosi: Closing </ref> missing for <ref> tag. Bundan tashqari, prezident Vetnam rivojlanishini qoʻllab-quvvatlashni davom ettirishga vaʼda berdi. 2009-yilda Koreya Respublikasi va Vetnam ikki tomonlama munosabatlarni keng qamrovli sheriklik darajasiga koʻtarishga kelishib oldilar.
2022-yil oktyabr Koreya Respublikasi va Vetnam ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlarni „oddiy sheriklik“dan „har tomonlama strategik sheriklik“ darajasiga koʻtarish boʻyicha kelishuvga erishdi, shuningdek, mudofaa va xavfsizlik sohasidagi hamkorlikni kengaytirishga kelishib oldi.
Savdo va investitsiyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1996-yilda mamlakatlar oʻrtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 1,3 milliard AQSH dollarini tashkil etdi va bu Koreya Respublikasini Vetnamning uchinchi yirik savdo sherigiga aylantirdi. 2006-yilning birinchi besh oyida Janubiy Koreyaning Vetnamga kiritgan sarmoyasi 400 million AQSH dollarini tashkil etgan va mamlakatda mingga yaqin Janubiy Koreya kompaniyalari faoliyat yuritgan.
Emigratsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
2009-yilda Vetnamda deyarli yuz ming koreys, Koreya Respublikasida bir necha yuz ming vetnamlik istiqomat qilgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Balfour, Frederik (1996-09-16), „Vietnam a Strategic Choice“, International Herald Tribune, 2007-06-14da asl nusxadan arxivlandi ( at www.iht.com Error: unknown archive URL 20070614012334 sanasida arxivlangan)
- ↑ RoK, Viet Nam’s important partner, says PM (Wayback Machine saytida 2021-02-27 sanasida arxivlangan). Government of Vietnam (mofa.gov.vn)
- ↑ Larsen, Stanley Robert; Collins, James Lawton Jr. (1985) [1975], Vietnam Studies: Allied Participation in Vietnam, Washington, D.C.: Центр военной истории армии США, CMH Pub 90-5, 2021-11-28da asl nusxadan arxivlandi
- ↑ Ku, Su-Jeong (1999-09-02), „The secret tragedy of Vietnam“, The Hankyoreh, 2012-02-07da asl nusxadan arxivlandi