Verxniy Lomov
Verxniy Lomov — Rossiyaning Penza viloyati Nijnelomovskiy tumanidagi qishloq, Verxnelomovskiy qishloq soveti markazi.
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qishloq Nijniy Lomovdan 10 km janubi-gʻarbda Lomovka daryosi boʻyida (Mokshaning irmogʻi) joylashgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Verxniy Lomov 1635-yilda Simbirsk chegarasining bir qismi sifatida chegara qal'asi sifatida paydo boʻlgan. 1637-yilgi voyevoda hisobiga koʻra, Verxniy Lomovda Pavel Stepanovich Davidov gubernator boʻlgan, undan tashqari 30 qoʻriqchi otliq kazaklar, 127 polk otliq kazaklari, 78 piyoda kamonchilar, 95 uyezd polk otliq kazaklari, murzalar va tatar toʻpchilar bor edi[1]. Verxniy Lomov u paytda Shatsk viloyatiga tegishli edi. „Lomov“ nomi Lomovka daryosi nomidan kelib chiqqan[2][3].
1780-yilda Verxniy Lomov Penza guberniyasi Verxnelomovskiy tumanining uyezd shahriga aylandi. 1798-yildan Nijnelomovskiy tumanining viloyatga boʻysunuvchi shahriga aylandi.
XX asrning 20-yillari boshidan buyon qishloq maqomiga ega.
Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shahar aholisining dinamikasi:
| Yil | 1785[4] | 1897[5] | 1926[4] | 1939[4] | 1970[4] | 1979[4] | 1989[4] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aholi, kishi | 4200 | 5952 | 7742 | 6483 | 5172 | 4965 | 4561 |
Iqtisodi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Hozirda Verxniy Lomovda „Pobeda“ gugurt ishlab chiqarish fabrikasi mavjud (700 nafar ishchisi bor). U 1859-yildan A. B. Peremishlin gugurt ishlab chiqarish fabrikasi sifatida ish boshlagan. 1899-yilda ishlab chiqarishni kengaytirish maqsadida Nijnelomovsk gugurt ishlab chiqaruvchisi S.P. Kamendrovskiy Verxniy Lomovda ikkinchi zavod qurilishini boshlaydi. Ushbu zavodda ishlab chiqarishning oʻzi 1901-yilda S. P. Kamendrovskiy vafotidan keyin uning oʻgʻli F. S. Kamendrovskiy tomonidan boshlangan. Har ikki korxona Xalq xoʻjaligi Oliy Kengashining 1919-yil 11-fevraldagi qarori bilan milliylashtirildi. Sobiq Peremishlin gugurt zavodi “Muravey”, Kamendrovskiy zavodi “Pchelka” nomini oldi. Keyinchalik korxonalar umumiy nom — “Pchelka-Muravey” nomi ostida birlashtirildi. 1923-yilda birlashgan korxona nomi „Pobeda“ zavodi deb oʻzgartirildi. 1942-yilda bu yerga „Vezuviy“ gugurt zavodining evakuatsiya qilingan uskunalari keltirildi.
Fabrikada tor kalibrli temir yoʻlni mavjud. U fabrikaning yogʻoch ayirboshlash va keng kalibrli Verxniy Lomov stansiyasi bilan bogʻlaydi. Ayrim uchastkalarda tor kalibrli temir yoʻl toʻgʻridan-toʻgʻri qishloq koʻchalaridan oʻtadi.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „М. С. Полубояров. Нижнеломовский район“. 13-yanvar 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-yanvar 2008-yil.
- ↑ „Авдонин Е., Крыков Д. УЖД в селе Верхний Ломов“. 2012-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Герб Верхнего Ломова“. 9-aprel 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-yanvar 2008-yil.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 „На портале «Суслоны»“. 13-yanvar 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-yanvar 2008-yil.
- ↑ „Демоскоп Weekly. Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Наличное население в губерниях, уездах, городах Российской Империи (без Финляндии)“. 3-fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-avgust 2011-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Verkhniy Lomov Rossiya xaritasida
- Yuqori Lomov gerbi
- bilan o'rta maktab. Yuqori Lomov
- Verxniy[sayt ishlamaydi] Lomovdagi tor temir yo'l, Sergey Bolashenkoning "Temir yo'l haqida sayt"[sayt ishlamaydi] da
- „На сайте «Пензенская область: города, веси, люди»“. 2015-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
- Верхний Ломов / / Brockhaus va Efron entsiklopedik lugʻati : 86 tonnada (82 tonna va 4 ta qoʻshimcha). - Sankt-Peterburg., 1890-1907.
- „Пензенскія историческія чтенія“. 2014-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
// "Yuqori Lomov va Verxne-Lomovskiy uyezd" (Wayback Machine saytida 18-avgust 2020-yil sanasida arxivlangan)
- Verxolomov o'ninchi 1681-1696 (Wayback Machine saytida 25-avgust 2020-yil sanasida arxivlangan) // " Penza o'lkasining o'nlablari 1669-1696. (Wayback Machine saytida 24-avgust 2020-yil sanasida arxivlangan) » Aleksandr Barsukov tomonidan tahrirlangan va nashr etilgan; ch. VI, S.P.b., 1897 yil