Kontent qismiga oʻtish

Veronica persica

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Forschechak / Fors Veronikasi yoki Veronica persica (lot. Veronica persica) — bir yillik yoki ikki yillik oʻsimlik, Veronika turkumiga kiruvchi oʻsimlik[1].

Veronika persica - "Plantaginaceae" oilasiga mansub bir yillik gullaydigan o'simlik. Bu o'simlik aslida Evroosiyoga tegishli, ammo u Britaniya orollari, Shimoliy Amerika, Sharqiy Osiyo, Avstraliya va Yangi Zelandiya kabi turli mintaqalarda kiritilgan tur sifatida keng tarqalgan.

Biologik tavsifi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Poyasi 10-70 sm uzunlikda, bir yoki bir qancha, nimjon, egilgan yoki koʻtarilgan, ildizi yoyiq, pastki qismida oddiy yoki shoxlangan, uzun kurtakli, silindrsimon, ingichka, kalta va jingalak tuki boʻladi[2].

Bu o'simlik odatda uzunligi 2 sm gacha bo'lgan bir oz tukli, yoyilgan poyalari va tishli barglariga ega. Ko'pincha quyuq chiziqlar va oq markazlar bilan bezatilgan kichik, yorqin ko'k gullari yil davomida barg qo'ltiqlaridan birma-bir gullaydi. Har bir gulning o'rniga ikki hujayrali urug'li kapsulalar joylashgan bo'lib, ular bir nechta mayda, chashka shaklidagi urug'lardan iborat bo'lib, ular sariqdan och jigarrang rangga ega.

U to'liq quyoshda qisman o'sadi va nam, boy qumloq tuproqlarni afzal ko'radi. Biroq, u kambag'al tuproqlarga moslashadi va odatda maysazorlarda, dalalarda, bog'larda va boshqa buzilgan joylarda topiladi. O'simlik o'zining vegetativ o'sishining ko'p qismini qishning oxiri yoki erta bahorning salqin havosida namoyon qiladi va urug' bilan ko'payadi.

Veronika persica o'z-o'zini ekish xususiyatiga ega bo'lganligi sababli, ekin maydonlarida invaziv bo'lishi mumkin, ko'pincha bog'lar va qishloq xo'jaligi dalalarida begona o'tlar hisoblanadi. Uning tez tarqalish qobiliyati turli xil yashash joylarini mustamlaka qilish imkonini beradi, ba'zan esa mahalliy floradan ustun turadi.

O'simlikning gullash davri mintaqaga qarab qishdan yozning boshigacha davom etadi. U faqat urug'lar orqali ko'payadi, har bir gul o'z o'rnini urug'lik kapsulasiga bo'shatib, uning keng tarqalishiga hissa qo'shadi.

Veronika persica chidamli va moslashuvchan tur bo'lib, o'zining maftunkor ko'k gullari va turli qit'alarda keng tarqalganligi bilan mashhur.

  1. Andoza:PLANTS
  2. Gleason, H. A. and A. Cronquist. Manual of Vascular Plants of Northeastern United States and Adjacent Canada, 2nd ed. New York Botanical Gardens, New York, New York. 1991.