Uzma
Uzma (ukraincha: галушки́) — ukrainlarning[1][2] milliy taomi boʻlib, qaynoq suvda qaynatilgan xamir boʻlaklaridir. Ukraina uzmasi (yog ' yoki smetana bilan) alohida taom sifatida xizmat qiladi yoki uzma shoʻrvada pishiriladi.
Grechihadan tayyorlangan uzma xamiri Kursk viloyati[3] dehqonlariga XIX asrdan maʼlum boʻlgan. Boshqa nom ostidagi shunga oʻxshash taomlar va biroz boshqacha pishirish texnologiyasi bilan Checheniston va Ingushetiyada maʼlum boʻlib, u yerda ikki xil uzma — jur-xaltamash (chechencha: ахар галнаш) (makkajoʻxori unidan) va xor-xaltamash (bugʻdoy unidan) bor. Ikkala tur ham goʻsht uchun yovvoyi sarimsoq yoki sarimsoq sousi bilan birga garnir sifatida uzatiladi. Chechen, Ingush va Bolkar oshxonalarida uzma koʻproq qaynatilgan goʻsht bilan pishiriladi. Goʻsht kamdan-kan qovuriladi yoki koʻmirda pishiriladi. Goʻshtning barcha turlariga sousli uzma qoʻshiladi[4].
Uzma adabiyotda[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Uzma A. S. Pushkinning „Gusar“ (1833)
- N.V.Gogolning " Rojdestvodan oldingi tun " hikoyasida " Dikanka yaqinidagi fermadagi oqshomlar " siklida, tabib Puzatiy Patsyuk uzma yeyayotganida temirchi Vakula uning oldiga keladi:
Temirchi qoʻrqmasdan eshikni ochadi va Patsyukning polda turkcha uslubda, bir kosa uzma turgan kichkina yogʻoch bochka oldida oʻtirganini koʻradi. Bu kosa, goʻyo ataylab, ogʻzi bilan bir qatorda turgan. U bir barmogʻini ham qimirlatmay, boshini biroz egib, tishlari bilan uzmani yegancha, shoʻrvani ichadi.
- Bu taom 1785-yildagi „Xarkov gubernatorligi tavsifi“ da shunday taʼriflangan: "Ular shuningdek, choʻchqa yogʻi bilan grechiha unidan tayyorlangan uzma deb ataladigan, pilakka oʻxshagan, obiyovgʻon va choʻchqa yogʻi yoki sariyogʻ bilan tariqli boʻtqa, unga asosan ukrop va boshqa oʻtlar qoʻshiladi.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ В. В. Похлёбкин 2015.
- ↑ Kulinarniy slovar. Zdanovich L. I. 2001
- ↑ А.С. Машкин. Быт крестьян Курской губернии, Обоянского уезда. Этнографический сборник (Выпуск V).. Санкт-Петербург: Типография В. Безобразова и комп., 1862 — 14 bet.
- ↑ Yakovlev N. F. Ingushi. Populyarniy ocherk. 1925.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Poxlyobkin V. V. Galushki // Kulinarniy slovar. — M.: Izdatelstvo „E“, 2015. — S. 81. — 456 s. — 4000 ekz. — ISBN 978-5-699-75127-3.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Poltavada Poltava dumpling haykali mavjud Arxivnaya kopiya
- Dumplings (Wayback Machine saytida 2006-08-22 sanasida arxivlangan) Arxivnaya kopiya