Tretyakov Galereyasi oldidagi Stalin haykali
S. D. Merkurov tomonidan yaratilgan Moskvadagi Stalin yodgorliklaridan biri. Mazkur haykal 1939-yildan 1958-yilgacha Tretyakov galereyasining kirish eshigi oldida turgan[1].
KPSS Markaziy Komiteti Bosh kotibi I. V. Stalinning haykaltaroshlik tasviri uning 60 yilligi munosabati bilan Tretyakov galereyasi oldidagi maydonga oʻrnatilgan edi[1]. Ilgari bu joyda Leninning byusti boʻlgan[2].
Avant-port va Butunittifoq qishloq xo'jaligi ko'rgazmasining haykallari bilan taqqoslaganda, I. V. Stalinning bu haykal tasvirida rassom Stalinning yuz xususiyatlarini diqqat bilan va aniqroq modellashtirdi, tafsilotlarga va portret o'xshashligiga ko'proq e'tibor qaratdi, tasvirni kamroq sintez qildi, bu oddiy va tushunarli ommaviy tomoshabin[3].
„Eritish“ davridagi destalinizatsiya davrida yodgorlikni buzishga qaror qilindi. 1958-yilda demontaj qilinganidan keyin u Davlat Tretyakov galereyasi hovlisiga koʻchirildi, 1980-yilda esa shu joyda Tretyakov haykali oʻrnatildi[4].
Haykal hali ham Tretyakov galereyasining asosiy binosi hovlisida devorga suyantirib qoʻyilgan va yuqori darajada saqlanib qolgan. Bunga juda oʻxshash haykal Sanʼat bogʻida ham bor.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Невский архив. Историко-краеведческий сборник. Выпуск 4. [1], Andoza:СПб. ISBN 5-85555-040-0.
- ↑ „Памятник Сталину перед ГТГ“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-noyabr 2011-yil.
- ↑ «Скульптурные памятники и монументы в Москве», Н.Соболевский, 1947 г.
- ↑ Pamyatnik P. M. Tretyakovu v Moskve[sayt ishlamaydi]
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Соболевский Н.. Скульптурные памятники и монументы в Москве, {{[[Andoza:{{{1}}}|{{{1}}}]]}}.
- Невский архив. Историко-краеведческий сборник. Выпуск 4. , Andoza:СПб. ISBN 5-85555-040-0.
- Merkurov S. D. Moy Stalin // Vechernyaya Moskva : gazeta. — 1939. — 21-dekabrya (№ 290 (4819)). — S. 4.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Tretyakov galereyasi oldidagi Stalin haykali (1953-yil otkritka) Arxivnaya kopiya