Thiruppavai

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Andal, Tiruppavayni yaratgan avliyo shoir

Tiruppavai — (tamilcha: திருப்பாவை) — ayol shoir-avliyo Andalga (shuningdek, Nachiyar, Kodxai yoki Goda Devi nomi bilan ham tanilgan) Tamil diniy madhiyalari toʻplamidir[1]. U Periyalvarning qizi sifatida yer yuziga tushgan Bhudevining timsoli hisoblanadi. Aytishlaricha, u „Margaji“ (Dhanurmaasam) oyida roʻza tutgan („Paavai nonbu“) va Perumalga erishish uchun 5 yoshida 30 ta diniy madhiya yozgan. U Tirumalni (Lord Vishnu timsoli) maqtashga qaratilgan oʻttiz stanzadan (paasuramdan) iborat[2]. Bu Tamil adabiyotining bagʻishlovchi janrining muhim qismi hisoblangan oʻn ikki alvarning asarlari toʻplami boʻlgan Divya Prabandhaning bir qismidir. Tiruppavay, shuningdek, Mullapudi Venkataramana tomonidan Melupalukula Melukolupu sifatida telugu tiliga tarjima qilingan[3]. Tiruppavayda Andal barcha odamlarga Vishnu ismini va ulugʻvorligini oʻqishga chaqiradi[4].

Paavai janri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Thiruppavay Paavai qoʻshiqlari janriga tegishli boʻlib, Margaji oyi davomida kuzatilgan Paavai qasami (Vratham yoki marosim) kontekstida kuylangan noyob tamil anʼanasi. Shri Vaishnavalar bu baytlarni yilning har kuni maʼbadda, shuningdek, uylarida kuylashadi. Margʻozi davrida bu amaliyot alohida ahamiyatga ega: bu oyning har bir kuni oʻz nomini oʻttiz misradan biriga oladi. Kechki sangam davri Tamil musiqiy antologiyasi Paripadalda bu qasamga havolalar mavjud[5].

Tiruppavayning xabarining qisqacha mazmuni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vedik oyatlariga koʻra, tong otishidan oldingi davr Bramhamuhurtham (4 A.M — 6 A.M) deb ataladi. Bu qulay vaqt, chunki u yaxshi fikr va niyatlarni beradi. Ushbu soat davomida qilingan meditatsiya va tavba kabi amaliyotlar ijobiy natijalar beradi.

Tailandda resitali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tailandda Triyampavai-Tripavai nomi bilan mashhur boʻlgan yillik Gigant Swing marosimi 1935-yilgacha yirik shaharlarda boʻlib oʻtdi va u xavfsizlik sababli bekor qilindi[6]. Marosim nomi ikkita tamil hindu qoʻshigʻining nomlaridan olingan: Thiruvempavai (Manikkavacakar tomonidan Shaivit madhiyasi) va Tiruppavay. Maʼlumki, Thiruvempavai dan Tamil sheʼrlari — shoir pratu sivalai („Shiva uyining portallarini ochish“) — bu marosimda, shuningdek, Tailand qirolining toj kiyish marosimida oʻqilgan[7]. TP Meenakshisundaramning soʻzlariga koʻra, festivalning nomi Tiruppavay ham oʻqilgan boʻlishi mumkinligini koʻrsatadi[8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. K. K. Nair. Sages Through Ages - Volume IV: India's Heritage. AuthorHouse, 1-sentabr 2007-yil. ISBN 978-1-4670-6410-1. 
  2. Rajarajan, R. K. K. (2017-yil yanvar). „Samāpti-Suprabhātam – Reflections on South Indian Bhakti Tradition in Literature and Art“. New Delhi: Sharada Publishing House (inglizcha). {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)
  3. Nadadhur, Srivathsan. „Telugu touch to Thiruppavai goes digital“ (en-IN). The Hindu (27-dekabr 2019-yil).
  4. „Archived copy“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2015-yil.
  5. Paavai genre of songs. ntyp.org. 28-dekabr 2001-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-iyul 2007-yil.
  6. M. E. Manickavasagom Pillai. Dravidian Influence in Thai Culture. Tamil University, 1986 — 69 bet. 
  7. Upendra Thakur. Some Aspects of Asian History and Culture. Abhinav, 1986 — 27–28 bet. ISBN 978-81-7017-207-9. 
  8. Norman Cutler. Consider Our Vow: Translation of Tiruppāvai and Tiruvempāvai Into English. Muttu Patippakam, 1979 — 13 bet.