Tesla S modeli

Tesla S modeli — bu Tesla, Inc kompaniyasining flagman modeli sifatida xizmat qiluvchi akkumulyatorli yuk koʻtaruvchi avtomobil. Model S ikki dvigatelli, toʻliq gʻildirakli haydovchi sxemasiga ega, garchi Model S ning oldingi versiyalarida orqa dvigatelli va orqa gʻildirakli haydovchi sxemali edi.

Model S ni ishlab chiqish „WhiteStar“ kod nomi ostida 2007-yildan oldin boshlangan. Model S rasman 2008-yil 30-iyunda eʼlon qilingan va prototipi 2009-yil mart oyida taqdim etilgan. Model S 2012-yil 22-iyun kuni debyut qildi 2014-yil 9-oktabrda 60D nomi bilan tanilgan, qayta koʻrib chiqilgan, ikki dvigatelli, toʻliq gʻildirakli versiya debyut qilingan. 60Ddan keyin ikki dvigatelli va toʻliq gʻildirakli haydovchini standartga aylantirgan 70D, keyin esa 85D, P85D va P90D modellari debyut qilindi. 2017-yil fevral oyida Tesla Model S P100D bilan yangilandi, u qayta koʻrib chiqilgan dvigatelni oʻz ichiga oldi va EPA hisoblangan masofasi 300 milya (483 km)dan oshgan birinchi elektr avtomobil boʻldi. Tesla Model S’ning „Palladiy“ kod nomi bilan yangilanishi 2021-yil iyun oyida taqdim etilgan boʻlib, u yangi „Plaid“ unumdorlik modelini, shuningdek, qayta koʻrib chiqilgan interyeri, quvvati va suspenziyasiga ega.

Model S har qanday mamlakatda oylik yangi avtomobillar sotuvi reytingida birinchi oʻrinni egallagan birinchi elektromobil boʻldi va Norvegiyada ikki marta, 2013-yil sentabr va dekabr oylarida va 2015-yil dekabrda Daniyada yetakchilik qildi. 2018-yil sentabr oyida savdolar 250 000 donadan oshdi. Model S 2015 va 2016-yillarda dunyo boʻylab eng koʻp sotilgan elektr avtomobili boʻldi, garchi keyinchalik Model 3 undan oʻzib ketdi. Chiqarilganidan soʻng, Model S ijobiy sharhlar oldi, uning tezlashishi va diapazoni maqtovga sazovor boʻldi, garchi dastlabki modellar yuqori narx va tormozlash muammolari uchun tanqidga uchradi.

 

Rivojlanishi

Model S avvalroq Mazda Shimoliy Amerika Operatsiyalarida ishlagan Franz von Holzhausen boshchiligidagi jamoa tomonidan ishlab chiqilgan. Holzhausen CLS seriyali avtomobillar dizaynidan foydalangan. Rasmiy taqdimotidan oldin „WhiteStar“ kod nomini olgan Model S, ishlab chiqaruvchi ichki yonuv dvigatelini elektr motoriga almashtiradigan boshqa elektr transport vositalaridan farqli oʻlaroq, elektr quvvatini hisobga olgan holda ishlab chiqilgan. Natijada, Model S orqa bagajga qoʻshimcha ravishda old bagaj („frunk“) va kengaytirilgan burilish zonasi kabi xususiyatlarni taqdim etgan.

2007-yil yanvar oyida Tesla 2009-yildan boshlab isteʼmolchi darajasidagi sedanlarni yaratish rejalarini eʼlon qildi; ishlab chiqarish keyinchalik 2011-yilga qoldirildi. Model S 2008-yil 30-iyunda rasman eʼlon qilingan va avtomobil prototipi 2009-yil 26-martda namoyish etilgan. 2010-yil may oyida Tesla Kaliforniyaning Fremont shahridagi sobiq NUMMI zavodida Model S ishlab chiqarishini eʼlon qildi.

Tesla Model S prototipi 2009-yilda Frankfurt avtosalonida

Model S rasman 2012-yil 22-iyun kuni taqdim etilgan. 2012-yil avgust oyida ishlab chiqarish haftasiga 15-20 ta avtomobil ishlab chiqarildi  2015-yilda haftasiga taxminan 1000 ta mashina. Chiqarilgandan soʻng, Qoʻshma Shtatlar atrof-muhitni muhofaza qilish agentligi (EPA) asosiy model uchun diapazonni 208 mil (335 km) deb baholadi, uzoqroq model esa 265 milya (426 km)) masofaga ega boʻlishi taxmin qilingan. Maskning taʼkidlashicha, Model S akkumulyatori Nissan Leaf’dan ikki baravar koʻproq energiya zichligini taklif qiladi, diapazon ikki baravar koʻp, past qarshilik koeffitsienti, motor samaradorligi va aylanish qarshiligi bilan oshdi. Asl batareya Panasonic NCR18650B xujayrasiga oʻxshardi, u 265 Vt/kg energiya zichligiga ega. Tahlilchilar akkumulyator narxi avtomobil narxining 21-22 foizini tashkil qiladi. 60 kVt quvvatga ega batareya sakkiz yil yoki 125 000 milya (200 000 km) kafolatlangan, 85 kVt/soat esa sakkiz yil va cheksiz mil kafolatlangan. 2012-yil davomida Tesla uzoq masofalarga sayohat qilishni osonlashtirish uchun Tesla Superchargers deb nomlangan 480 voltli zaryad stantsiyalari tarmogʻini qurishni boshladi.

Birinchi ishlab chiqarilgan Model S, egasi va Tesla boshqaruv kengashi aʼzosi Stiv Jurvetson bilan.

Keyingi oʻzgarishlar

2014-yil 9-oktabrda Tesla Model S 60, 85 va P85 modellarining toʻliq gʻildirakli haydovchi (AWD) versiyalarini taqdim etdi, ular model raqami oxirida D bilan belgilangan (P unumdorlikni bildiradi). P85D yetkazib berish 2014-yil dekabr oyida boshlangan, 85D modellari 2015-yil fevralida, 70D modellari esa 2015-yil aprelida

2014-yil sentabr oyida Model S kameralar, oldinga qarab radar va 360 graduslik koʻrinishni taʼminlovchi ultratovushli akustik joylashuv sensorlari bilan jihozlana boshladi, ular Tesla Autopilot bilan qoʻllanilishi mumkin. Avtopilot keyinchalik 2015-yil oktabr oyida dasturiy taʼminotni yangilash doirasida yetib keldi.

2015-yilning iyun oyida Tesla S modeli 1 milliard mil (1,6 milliard km) dan ortiq masofani bosib oʻtganini va bu umumiy elektr avtomobili boʻlgan birinchi toʻliq elektr avtomobil ekanligini aytdii. Global miqyosda Model S sotuvi oʻsha yili 100 000 donadan oshib ketdi va 2016-yilning noyabrida 150 000 donadan oshib ketdi 200 000 marraga 2017-yilning toʻrtinchi choragi boshida erishildi.

2015-yil davomida Tesla Model S ga turli xil oʻzgarishlar kiritadi, jumladan, bir million milya yoʻlni bosib oʻtadigan kuchaytirilgan quvvat tizimi. Oʻsha yili yangilanish elektromexanik tormozlarni taqdim etdi. Oʻsha yili Tesla mavjud 60 kVt/soat quvvatga ega akkumulyatorlarni va 60 kVt/soatlik Model S avtomobillarini almashtirish uchun 70 kVt/soat quvvatga ega akkumulyatorni taqdim etdi. Tesla 90 ni ham taqdim etdi kVt-soat batareyani „diapazonni yangilash“ sifatida taqdim etdi va energiyaning 6 % ga oshishi „hujayra kimyosining yaxshilanishi“ va hujayraning grafit anodiga kremniyning kiritilishi bilan bogʻliqligini tushuntirdi. Bir yil oldin ishlab chiqarish toʻxtatilgandan soʻng, 60 va 60D 2016-yilda dasturiy taʼminot bilan cheklangan, yangilanishi mumkin boʻlgan 75 kVt / soat batareya va „Biowapon Defense Mode“ deb nomlangan yangi havo filtri bilan qaytdi.

2016-yil aprel oyida Tesla qora burun konusini olib tashladi va korpus rangidagiold panel qoʻshildi. Old panel X modeliga oʻxshash dizaynga ega boʻlib, adaptiv LED faralariga ega. HEPA kabina havo filtrlash tizimi qoʻshildi. Standart zaryadlovchi 40 dan 48 ampergacha koʻtarilib, yuqori amperli rozetkalarda zaryadlashni tezlashtirdi. Ikkita kul yogʻoch ichki variantlari qoʻshildi. Oʻsha yilning avgust oyida Tesla P100D ni „Ludicrous“ rejimga ega, 315 milya (507 km) masofaga ega, 0,40 m³ hajmda ogʻirligi 625 kg, zichligi 160 Vt/soat boʻlgan 100 kVt-soat batareyani eʼlon qildi.

Bir yil oʻtib, 2017-yil aprel oyida Tesla 60 kVt/soat dasturiy taʼminot bilan cheklangan batareya variantini ishlaab chiqarishni toʻxtatdi. Keyinchalik eng kam quvvatli variant 75 kVt-soat batareyaga aylandi. Bundan tashqari, Tesla yangilangan 60 va 70 modellari uchun dasturiy taʼminotni yangilash imkoniyatlarini sezilarli darajada kamaytirdi (va ular Tesla xizmat koʻrsatish markaziga navbatdagi tashrifi chogʻida oʻzgartirildi) havo orqali yangilanadi. 2017-yil avgust oyida Tesla HW2.5 ishonchliligini oshirish uchun koʻproq hisoblash quvvati va qoʻshimcha simlarni zaxiralashni taʼminlash uchun ikkinchi darajali protsessor tugunini oʻz ichiga olganligini eʼlon qildi; u shuningdek, dashcam va qoʻriqchi rejimi imkoniyatlarini yoqdi.

2018-yil mart oyida Media boshqaruv bloki (MCU) yangilandi, markaziy ekranning ishlashi yaxshilandi va MCUga Cuphead kabi oʻyinlar va MCUga Netflix kabi tarmoq xizmatlari qoʻshildi. Oʻsha yilning may oyida Software Freedom Conservancy bilan hamkorlikda Tesla dasturiy taʼminot litsenziyasiga muvofiqlik jarayonining bir qismi sifatida Model S ning baʼzi ichki manba kodlarini GitHub omborida chiqardi.

Xuddi shu oyda, muhandislik yangilanishi doirasida Model S diapazoni 300 milya (600 km) koʻtarildi va aqlli havo suspenziyasi qoʻshildi. Diapazon 2020-yil fevral oyida yana 390 milya (630 km) oshiriladi.

2020-yil mart oyi holatiga koʻra, Tesla butun dunyo boʻylab 1826 ta stansiyada 16103 ta super zaryadlovchi qurilmalarni ishlatadi; Bularga AQShda 908 ta, Kanadada 98 ta, Meksikada 16 ta, Yevropada 520 ta va Osiyo/Tinch okeani mintaqasida 398 ta stantsiya kiradi. 2020-yil avgust oyida EPA Model S ning masofa sinovi natijalarini 402 milya (647 km) ga yangiladi.

2020-yil 15-oktabrda uzoq masofali versiyaning AQShdagi narxi ikki kun avvalgidan 2570 dollarga kamaygan holda 69 420 dollarga tushirildi.

2018-yilgacha Model S ixtiyoriy taxlanadigan uchinchi qatorga ega boʻlib, besh nuqtali jabduqli ikkita bola uchun orqaga qaragan oʻrindiqlar mavjud edi.

2021-yil boshida, MCU landshaft yoʻnalishi, koʻproq orqa oʻrindiq boʻshligʻi va biroz oʻzgartirilgan tashqi koʻrinishga ega boʻlgan mutlaqo yangi interyerning joriy etilishi bilan Tesla „Performance“ va „Long Range“ Model S brendini „foydasiga oʻzgartirdi. Plaid“ va „Long Range“ mos ravishda. 2021-yil 10-iyun kuni Model S Plaid zavoddagi yetkazib berish tadbirida chiqarildi, shu kuni kechqurun 30 ga yaqin yangi egalariga yetkazib berishdi; Plaid versiyasida uchinchi qatordagi oʻrindiqning qaytarilishi, jami yetti nafar yoʻlovchiga ruxsat berilgan, garchi uchinchi qatordagi oʻrindiqlar avtomobilning isteʼmolchi versiyasida boʻlmasa ham. Long Range versiyasi EPA tomonidan yangi eng yuqori 405 mi (652 km) ga baholandi standart 19 dyuymli gʻildiraklar bilan jihozlangan boʻlsa, u dunyodagi eng uzoq masofali EVga aylanadi; Plaid 396 mi (637 km) da roʻyxatga olingan masofa.

Ishlab chiqarish

Model S Tesla zavodida ishlab chiqarilishi.

Amerika Qoʻshma Shtatlarida Model S Kaliforniyaning Fremont shahridagi Tesla zavodida ishlab chiqariladi. Yevropa bozori uchun akkumulyator va elektr motori olib tashlanadi, qolgan qismlar esa Teslaning Tilburgdagi Yevropa tarqatish markaziga joʻnatiladi va yigʻiladi.

2020-yil holatiga koʻra, Model S mahalliy ehtiyot qismlar tarkibidagi eng yaxshi avtomobillardan biri hisoblanadi.

Dizayn

Model S Qoʻshma Shtatlarda toʻliq oʻlchamli hashamatli avtomobil sifatida tasniflanadi, ammo EPA Model Sni „Katta avtomobil“ (120 kub fut yoki 3,4 m3 dan katta yoki unga teng) yoki „Hashamatli Sedan“ deb ataydi. Euro Car segmenti Model S ni S-segmenti (sport avtomobili) sifatida tasniflaydi; Germaniyada Model S „Oberklasse“ (F-segmenti) sifatida tasniflanadi.

Model S ning barcha versiyalari bir xil kuzovga ega va odatda beshta yoʻlovchiga moʻljallangan. Bir vaqtlar boshqa konfiguratsiyalar mavjud boʻlib, ikkita qoʻshimcha oʻrindiqli uchinchi qator oʻrindigʻiga, jami yetti yoʻlovchiga ruxsat mavjud edi.

Quvvat oʻtkazgich

Model S old bagaji.

Model S quvvat qurilmasi birinchi chiqarilishidan buyon bir necha iteratsiyadan oʻtdi, samaradorlik, quvvat va chidamlilik jihatidan kuchaydi. 2014-yilda Tesla Model S uni ishlab chiqarish uchun sarflangan energiyani 10 000 milya (16 000 km) dan kamroq masofada tiklaganini daʼvo qildi. Quvvat tizimi 60 kVt dan ortiq regenerativ tormozlash quvvatini taʼminlaydi, bu ham energiya sarfini kamaytiradi, ham tormoz eskirishini sezilarli darajada kamaytiradi. 

Orqa oʻq anʼanaviy ochiq diferensialga ega. Dual Drive qoʻsh motorli modellarda old akslarda ochiq differensial ham mavjud. Old va orqa oʻqlar mexanik aloqaga ega emas — qoʻsh motorli, ular orasidagi quvvat taqsimoti elektron tarzda boshqariladi.  2021-yil oʻrtalarida uch motorli Plaid versiyasi taqdim etilishi bilan yangi unumdorlik darajalariga erishildi va Model S Plaid dunyodagi eng tez tezlashuvchi avtomobilga aylandi. 

Batareya

Model S batareyasi bir necha ming silindrsimon hujayradan iborat (18650)

Batareya toʻplamiga diametri 18 mm va balandligi 65 mm boʻlgan minglab bir xil silindrsimon 18650 batareya hujayralari kiradi. Bu hujayralar zaryad tashuvchi sifatida grafit/kremniy anod va suvli elektrolit va litiy ionlari boʻlgan nikel-kobalt-alyuminiy katoddan foydalanadi. Model S ichidagi akkumulyator quvvati debyutidan beri bir necha bor oʻzgargan, 60-100 kVt/soatni tashkil etgan. Batareyalar Model S ichidagi eng ogʻir komponent hisoblanadi; 85 kVt/soat quvvatga ega batareyaning ogʻirligi 1200 funt (540 kg) edi.

Tesla baʼzi Model S hujayralarini oʻzida ishlab chiqaradi, baʼzilari esa Panasonic bilan hamkorlikda. 

Hujayra, guruh, modul, paket

Model S shassisi quvvat uzatish moslamasi va batareya toʻplami

P85 toʻplami ketma-ket ulangan 16 modulda (14 tasi tekis qismda va ikkitasi old tomonda joylashgan) 7104 ta litiy-ion batareya xujayralarini oʻz ichiga oladi. Har bir modul parallel ravishda simli ulangan 74 ta hujayradan 6 ta guruhni oʻz ichiga oladi; Keyin 6 guruh modul ichida ketma-ket ulanadi.

Dvigatel, regulyator va akkumulyator harorati suyuqlik sovutish/isitish davri tomonidan boshqariladi va batareya izolyatsiyasizdir. Dvigateldan chiqindi issiqlik batareyani sovuq sharoitda isitadi, batareya quvvati elektr batareyali isitgichdan farqli oʻlaroq, mos keladigan batareya haroratiga erishilgunga qadar vosita tomonidan ishlab chiqarilgan issiqlik bilan qizdirilgunga qadar kamayadi. Batareyani 6 kVt quvvatga ega ichki isitgich orqali yoki batareya quvvatidan foydalangan holda yoki zaryadlovchidan oldindan isitish mumkin.

Joylashtirish

Koʻpgina oldingi akkumulyatorli elektr transport vositalaridan, shu jumladan Tesla Roadsterdan farqli oʻlaroq, Model S akkumulyatorlari bir qator afzalliklarga ega boʻlgan oʻqlar orasidagi transport vositasining tagini tashkil qiladi:

• Ogʻirlik markazi balandligi 18 dyuym (460 mm) (taxminan Lotus Elise bilan bir xil), 0,9 g lateral tezlashuvga erishishga yordam beradi va agʻdarilishdan himoya.
• Massaning asosiy qismi oʻqlar orasida boʻlib, bu aylanish inertsiyasini pasaytiradi va uning ogʻirligi uchun tezroq aylanish imkonini beradi.
• Batareya qafasi yoʻlovchi boʻlimining qattiqligini oshiradi, passiv xavfsizlikni oshiradi.

Quvvatlash

Zaryadlash porti chap orqa chiroqdagi eshik orqasida joylashgan. Zaryadlash vaqtida zaryadlash porti yashil rangda boʻladi. Zaryadlash darajasi toʻliq yaqinlashganda, zarba chastotasi sekinlashadi. Zaryadlash tugagach, chiroq doimiy yashil rangga aylanadi. Model S Shimoliy Amerikada boshqa bozorlarga nisbatan boshqa zaryadlovchi va ulagich bilan jihozlangan. 

Mobil konnektor 72 ampergacha quvvat olish imkonini beradi va turli elektr manbalariga ulanish uchun adapterlarni oʻz ichiga oladi. 

Tesla maʼlum adapterlar orqali SAE J1772, Type 2 va CHAdeMO zaryadlash standartlarini qoʻllab-quvvatlaydi. 

Avtopilot

Avtopilot kameralar, radar va ultratovush yordamida yoʻl belgilari, boʻlak belgilari, toʻsiqlar, piyodalar, velosipedchilar, svetoforlar va boshqa transport vositalarini aniqlaydi. Bundan tashqari, Autopilot adaptiv kruiz nazorati va boʻlakni markazlashtirishni oʻz ichiga oladi va yarim avtonom haydash va toʻxtash imkoniyatlarini qoʻllab-quvvatlaydi.