Kontent qismiga oʻtish

T-34 (film)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
T-34
T-34 filmi
Rejissyor(lar) Aleksey Sidarov
Prodyuser(lar)
  • Ruben Dishdishyan (ru)
  • Anton Zlatopolskiy (ru)
  • Len Blavatnik
  • Nelly Yaralova
  • Nikita Mikhalkov
  • Leonid Vereshchagin (ru)
  • Yuliya Ivanova
  • Nikolay Larionov
Ssenariynavis(lar) Aleksey Sidarov
Rollarda
Bastakor(lar)
  • Vadim Maevskiy
  • Aleksandr Turkunov
  • Ivan Burlyaev
  • Dmitriy Noskov
Kinematografiya Mikhail Milashin
Studiya(lar)
  • Mars Media Entertainment
  • AMedia
  • Russia-1
  • Studio TriTe
  • Cinema Fund
  • Mosfilm
  • Burnish Creative
  • Welldone Production
Distribyutor Central Partnership (Rossiya)
Chiqarilgan sanasi 1-yanvar, 2019-yil
Davomiyligi 139 daqiqa
Mamlakat Rossiya bayrogʻi Rossiya
Til ruscha
Byudjeti 600 million rubl
(US$10,000,000)[1]
Daromadi 2 milliard rubl
(US$37,410,850)[2]

T-34 (ruscha: Т-34) – 2019-yilda Aleksey Sidorov rejissyorligida suratga olingan rus filmi. Sarlavha ikkinchi jahon urushi davrida sharqiy frontda foydalanilgan sovet oʻrta tanki T-34ga ishora qiladi. Film nemislar tomonidan asirga olingan tank qoʻmondoni Nikolay Ivushkinning hayoti haqida hikoya qiladi. Uch yil oʻtgach, u yangi ishga olingan tank ekipaji bilan birga oʻzining yakuniy qochish rejasini tuzishni boshlaydi[3][4]. Ushbu filmda Aleksandr Petrov kichik leytenant Ivushkin rolini ijro etadi. Shuningdek, Viktor Dobronravov, Irina Starshenbaum, Anton Bogdanov, Yuriy Borisov, Semyon Treskunov va Artyom Bystrov kabilar ham asosiy rollarni ijro etishadi[5][6][7].

T-34 2019-yil 1-yanvarda Rossiya markaziy hamkorligi tomonidan IMAX formati uchun ishlab chiqarilgan. Film dastlab ijobiy qabul qilindi, tanqidchilar kinoning sifati va vizual effektlarni matashdi[8][9][10]. Film kinoteatrlarda qoʻyilganidan soʻng, 600 million rubl sarflanishiga qaramasdan 2,2 milliard rubl (tahminan 32 million dollar) daromad keltirdi. Film 8,5 milliondan ortiq tomoshabin va 2 milliard rubl bilan Rossiyaning eng katta blokbasterlari roʻyxatida ikkinchi oʻrinni egalladi. Hozirda barcha davrlarning eng koʻp daromad keltirgan rus filmlari roʻyxatida toʻrtinchi oʻrinda turadi.

Syujeti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1941-yil noyabr oyida Moskva yaqinida Qizil Armiya kichik leytenanti Nikolay Ivushkin (Aleksandr Petrov) Vasiliy ismli yosh askar bilan buzilgan yuk mashinasi va tirkamani haydamoqda. Nemislarning Panzer III tanki tepalik ustida paydo boʻlib, ularga qarata oʻt ochadi. Himoyalovchi ofitseri qilib tayyorlangan Nikolay ustalik bilan oʻqqa chap beradi. Garchand ular qattiq sarosimaga tushib qolsada, salomat edi.

Nikolayga, komandiri halok boʻlgan va shikastlangan T-34 tankiga qoʻmondonlik tayinlanadi. Nemislarga tegishli boʻlgan bir dona tank va kichik miqdordagi piyoda askarlari bilan Sovet ittifoqi mudofaasini imkon qadar ushlab turish buyrugʻini oladi. Nikolay va uning ekipaji Klaus Jäger (Vinzenz Kiefer) qoʻmondonligidagi nemis panzerlari vzvodiga pistirma qoʻyadi. Jasorat va hiyla ishlatish orqali ularning T-34 tanki oltita panzerni yoʻq qiladi, ammo Jägerning qoʻmondonlik panzeri bilan yakuniy duelda ikkala tank ham ishdan chiqadi, sovet tanki ekipajining yarmi halok boʻladi, Nikolay va haydovchi Stepan Vasilyonok asirga olinadi.

Uch yil oʻtgach, Nikolay 1944-yilda, hozirda Standartenführer boʻlgan Jäger Reichsführer-SS Heinrich Himmler va general Heinz Guderiandan konslagerdagi sovet xalqi asirlaridan tajribali tank ekipajini 12-SS Panzer diviziyasini oʻqitish uchun ruxsat oldi. Nikolay uch yildan beri mahbus boʻlib, ismini aytishdan bosh tortdi, ammo Jäger lager yozuvlaridan uning fotosuratini tanidi. Jäger bu gapni Nikolayga lager tarjimoni, ikki tilli rus mahbusi Anya (Irina Starshenbaum) orqali taklif qiladi. Avvaliga Nikolay rad etadi, lekin Jäger Anyani oʻldirish bilan tahdid qilganidan keyin rozi boʻladi.

Nikolay nemislar qoʻlga olgan T-34/85 ekipaji uchun urush asirlaridan yana uchta tankerni – haydovchi Vasilyonok, yuk tashuvchi Serafim Ionov va toʻpchi Demyan Volchokni tanlaydi. Avvaliga ekipaj aʼzolari qatnashishdan bosh tortishadi, lekin Nikolay qochib ketish rejasi borligini aytadi.

Nemislar dastlab sovet mahbuslariga tank ichidan chirigan va yonib ketgan jasadlarni tozalashni buyurdilar, ammo jasadlarni olib tashlar ekanlar, kutilmaganda bir nechta yaroqli snaryadlar va qoʻl granatalarini topdilar. Oʻrtoqlarini dafn etishga ruxsat berildi, ular oʻq-dorilarni jasadlar bilan birga mashq maydonining chetidagi xarsangga yashirishdi. Sovetlarga ishonmay, Jäger mashq maydonlarining atrofiga tankka qarshi minalar oʻrnatishni buyurdi. Anya Nikolayni ular bilan qochishga ruxsat berishga koʻndiradi, chunki faqat u Jägerning ofisidan hududdan xavfsiz yoʻlni koʻrsatadigan xaritani oʻgʻirlashi va uni bir kunga lagerdan chiqarib yuborishi mumkin edi.

Mashgʻulotdan oldin Nikolay va uning ekipaji oʻq-dorilarni olib, harakatlarini koʻrinmasligi uchun tutunli toʻsiq yaratadi. T-34 qurollanmagan deb ishonib, nemislar oʻquvchi ekipajining birinchi Pantera tanki nokautga uchraganda hayron qoladi. Ikkinchi snaryad esa toʻgʻridan-toʻgʻri kuzatuv minorasiga yoʻnaltiriladi, soʻnggi soniyada sakrab chiqqan Jäger va Guderiandan tashqari, ichkaridagi ofitserlarning koʻpchiligini oʻladi. T-34 jasorat bilan oʻquv poligonining avtoturargohini kesib oʻtadi (koʻplab ofitserlarning shtat mashinalarini ezib tashladi) va minalangan maydondan qochib, asosiy darvozani yorib chiqadi. Tankerlar Anyani lager tashqarisidagi avtobus bekatida olib borishadi. Nikolay oʻz xaritasi bilan Chexoslovakiyaga va Qizil armiya safiga qaytishni rejalashtirmoqda. Ular duch kelgan birinchi shahardan Nikolay va uning och ekipaji uchun juda zarur boʻlgan yoqilgʻi, yangi kiyim va oziq-ovqat topadilar. Ular shahardan chiqib ketayotganda mahbuslarning yirtiq kiyimlarini yoqib yuborishadi.

Ular tankka qarshi toʻsiqqa duch kelishadi, shatakka olingan tankka qarshi qurol bilan maqtanib, Nikolayning „chapga“ deb quturib buyrugʻi tufayli minora oʻng tomonidagi dushman oʻqidan zoʻrgʻa qutulib qoladi. Ular toʻp va dushman ekipajidan qochib, oʻrmon orqali orqaga qaytishadi va yana yoʻlni kesib oʻtib, koʻzdan gʻoyib boʻlishadi. Uzoq yoʻl yurib, chuqur oʻrmonga kirib ketishadi.

Bir necha soat yoʻl yurgandan soʻng, Stepan „hayvon“ yaxshi, lekin tez orada qizib ketishi mumkinligini aytadi, shuning uchun ular tunda oʻrmon ichkarisida qolib, dam olishadi

Dastlab, Nikolay tankni tashlab, boʻlinib ketishni taklif qiladi, agar ular ajralishsa, omon qolish ehtimoli kattaroq boʻladi deb ishonadi, ammo ekipaj aʼzolari u bilan qolishni talab qiladi, shuningdek, sevimli tankini tashlab ketishni istamaydi. Tong otmasdan oldin, nemislarga qoʻl kelishi mumkin boʻlgan Anyani tankdan chiqaradi va oʻrmonlar orqali sharqqa piyoda yurishni aytadi. Bu orada Jäger Nikolayning T-34 ni topish uchun Fieseler Storchda osmonga koʻtariladi. Ularni topgach, toʻrtta Panterani oladi va kichik shaharcha Klingenthalda pistirma tayyorlaydi.

Tunda T-34 shaharga kiradi va toʻrtta Panterning birinchisi bilan toʻqnash keladi. Old zirhini teshib oʻtishga urinish oʻrniga, Volchok korpus ostidan oʻq uzadi, bu esa trotuardan rikoshet qiladi va uning qornini teshib oʻtadi. Nikolay ular qolgan uchta Pantera, shu jumladan Jäger bilan oʻralganligini tushunadi. Boshqa ekipajlarni chalgʻitish kerakligini bilgan holda, u faqat granata bilan qurollangan Volchokni birini oʻchirish uchun yuboradi. Vasilyonok kutilmaganda boshqa Panteralardan biri bilan yaqin toʻqnashuvdan oldin T-34 ni bino devorlari orqali urib yuboradi. Ruslar shikastlangan minorasini qoʻlda buradilar va nemislar oʻt ochmoqchi boʻlganida oʻq uzadilar, patronlar paneli portlashi tufayli panzerni yoʻq qiladilar, T-34 tanki va ekipajini hayratda qoldiradilar. Shu bilan birga, boshqa ikkita Pantera voqea joyiga yetib keldi va bittasi Nikolayni nishonga oladi. Biroq, Volchok oʻzi qoʻlga kiritgan nemis tankidan snaryad otishga muvaffaq boʻladi. Uchinchi Pantera ishdan chiqadi, ammo Jäger qoʻlga olingan Panterani tezda yoʻq qiladi va Volchokni qattiq jarohatlaydi.

Jäger ham, Nikolay ham tank eshigidan chiqishadi. Jäger qoʻlqopini tashlab, Nikolayni duelga taklif qiladi. Nikolay yarador Volchokni olib ketish uchun besh daqiqa soʻraydi, keyin ikkala tank shahar tashqarisiga chiqib, daryo boʻylab tor tosh koʻprik ustida bir-biriga qarama-qarshi turib oladi. Tanklar bir-biriga hujum qilganda, Jäger T-34 ga bir necha oʻq uzadi, lekin uni oʻchira olmaydi, Nikolay esa haydovchining koʻrish porti orqali toʻgʻridan-toʻgʻri oxirgi snaryadni otishni kutadi. Tanklarning dastlabki avlodi kabi T-34 ham koʻrish porti lyukiga ega edi. Ikki tank bir vaqtning oʻzida yonib, bir-biriga jiddiy zarar yetkazadi, ammo bir-birini ishdan chiqarmaydi, tanklar hali hamon harakatda edi. Jägerning ekipaji halok boʻladi..Nikolay oʻq-doriga ega boʻlmagan holda Vasilyonokka Jägerning tankini koʻprik boʻyiga surib yuborishni buyuradi. Jäger Pantheridan chiqib koʻprikka osilib turganda, Nikolay uni oʻgʻirlangan pichoq bilan uradi. Jäger Nikolayni oʻldirishini soʻrab qichqirdi, ammo Nikolay dushmanlariga rahm-shafqatni taklif qildi. Jäger qoʻlini uzatadi va ikki dushman hurmat bilan qoʻl urishadi. Nikolay Jägerni xavfsiz joyga olib ketishga harakat qiladi, lekin Jäger oʻzini xavfga qoʻyib, Panther koʻprikdan chiqib, daryoga tushishiga yoʻl qoʻyib beradi.

Tank izlari oʻchirilgach, ekipaj yarador Volchokni zambilda koʻtarib, shahar tashqarisida Anya bilan koʻrishadi va rus liniyasi tomon piyoda yoʻl olishadi.

Film Ulugʻ Vatan urushining Qizil Armiya tank ekipajlariga bagʻishlanganligi anglatuvchi yozuvlar bilan tugaydi, ularning barchasi oʻz mamlakatlariga bostirib kirishga qarshi kurashgani uchun qahramon maqomiga sazovor boʻlishadi.

Rollarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Aleksandr Petrov kichik leytenant Nikolay Ivushkin, tank ofitseri rolida
  • Vinzenz Kiefer SS-Standartenführer Klaus Jäger rolida
  • Viktor Dobronravov – serjant Stepan Vasilyonok, tank haydovchisi
  • Irina Starshenbaum konsentratsion lagerda tarjimon boʻlgan Anya Yartseva rolida
  • Yuriy Borisov Serafim Ionov rolida, T-34-85ning yuk tashuvchisi (1944)
  • Anton Bogdanov – Demyan Volchkov „Valchok“, tankchi oʻqchi (1944)
  • Artur Sopelnik Qizil Armiya aʼzosi sifatida Ivan Kobzarenko rolida, T-34-76ning yuk tashuvchi (1941)
  • Pyotr Skvortsov Andrey Lykov rolida, oʻqchi (1941)
  • Semyon Treskunov Qizil Armiyalik Vasiliy Teterin „Teterya“, yuk mashinasining haydovchisi rolida
  • Guram Bablishvili „starshina“ Guram Gabuliya, piyoda otryadining komandiri rolida
  • Danila Rassomakin Vasechkin oʻrinbosari
  • Artyom Bystrov kapitan Mixail Korin rolida
  • Wolfgang Cerny – Wolf Hein, tank snayperi
  • Dirk Simpson – Grimm, lager komandanti
  • Joʻshua Grote – Tilikke rolida
  • Mike Davies Panzertruppe bosh inspektori Heinz Guderian rolida
  • Lapikov rolida Igor Xripunov
  • R. R. Richel – Reichsführer-SS Heinrich Himmler
  • Yaroslav Shtefanov Makeyev rolida, oʻqchi
  • Anton Shurtov xodimlar boshligʻi rolida
  • Christoph Urbanning rolida Schlozer
  • Aleksandr Zaporozhets Petya sifatida
  • Elena Drobisheva Nikolay Ivushkinning onasi rolida
  • Mike Davies Panzertruppe bosh inspektori Heinz Guderian rolida
  • Lapikov rolida Igor Xripunov
  • R. R. Richel – Reichsführer-SS Heinrich Himmler
  • Yaroslav Shtefanov Makeyev rolida, oʻqchi
  • Anton Shurtov xodimlar boshligʻi rolida
  • Christoph Urbanning rolida Schlozer
  • Aleksandr Zaporozhets Petya sifatida
  • Elena Drobisheva Nikolay Ivushkinning onasi rolida

Suratga olish jarayoni[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015-yil 10-sentabrda Mars Media Entertainment kinokompaniyasi T-34 yuqori byudjetli jangovar dramasini ishlab chiqarishni boshlashini eʼlon qildi[11][12]. Keyinchalik, investor, Amedia va Warner Music Studios egasi prodyuser Leonard Blavatnik loyihaga qoʻshildi va bu filmni koʻplab takliflar orasidan tanlagan edi. Bu ham oilaviy shajara bilan bilan bogʻliq edi (chunki Blavatnikning bobosi Qizil Armiya askari boʻlgan) va boshqa sabablar – eng yaxshi yosh rassomlar, birinchi darajali kinokompaniya va hamkor Mars Media Entertainment va shaxsan Ruben Dishdishyanning muvaffaqiyatli tajribasi ham katta rol oʻynadi[13][14]. T-34 tankini otish sahnasi 23-fevral kuni boshlangan va 61 kun davom etgan. Baʼzi sahnalar Moskva, Kaluga va Moskva viloyatlarida, boshqalari Chexiya, Praga, Kačina (kutubxona) Loket (Sokolov tumani) Rudolfinum va Terezinda suratga olingan. Jarayon uchun 25 dan ortiq masshtabli sahnalar qurilgan, ular orasida rus qishlogʻi va harbiy asirlar lageri ham bor. Filmni suratga olishda besh nafar harbiy-tarixiy maslahatchi ishtirok etgan. Filmda bir nechta T-34 tanklari film uchun qayta ishlab chiqilgan va eskilari yangi holatga keltirilgan. Filmda Sd. Kfz 251 kabi bir nechta nemis va sovet avtomobillaridan ham foydalanilgan. Zimmerit pastasi orqali Panther tanklari beshta T-55 tanklaridan yasalgan. Ishlab chiqarish dizayneri Konstantin Pagutin bir oy davomida Kluj okrugining Starlkowka qishlogʻi yaqinidagi dalada butun bir qishloqni qurdi, garchi uylar film boshida vayron qilingan boʻlsa-da, har biri oʻziga xos uslubda, shu jumladan qoʻlda tanlangan bezaklar va rekvizitlar bilan yaratilgan.

Ommaga taqdim etilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Film 2018-yil 27-dekabrda kinoteatrlarda namoyish etilishi rejalashtirilgan edi, ammo buning oʻrniga 2019-yil 1-yanvarda, rejalashtirilgan sanadan besh kun oʻtib, Central Partnership kabi distribyutorlar tomonidan IMAX formatida ommaga taqdim etildi.

Marketing[tahrir | manbasini tahrirlash]

T-34 premyerasi Comic-Con Russia 2018 da boʻlib oʻtdi. Oktyabr oyining 4-7-kunlari Moskvada boʻlib oʻtgan ushbu kino premyerasi yana bir bor tashrif buyuruvchilar rekordini yangilagan Rossiya pop-madaniyati festivaliga aylandi[15].

Kassa[tahrir | manbasini tahrirlash]

Film sahna yuzini koʻrganidan soʻng, birinchi kunda film kassasi 111 335 337 rublni tashkil etdi.

Tanqid[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ukrainaning Amerika Qoʻshma shtatlaridagi elchixonasi mahalliy kinoteatrlarni filmni taqiqlashga chaqirdi, chunki ular ushbu kinoni Rossiyaning tashqi va xavfsizlik siyosatini oqlash hamda targʻib qilish deb bildi[16]. Soʻngra, Film turli xil baholarga sazovor boʻldi. „Kritikanstvo“ tanqidiy agregatori boʻyicha reyting 10 balldan 5,5 (26 ta sharh asosida). Treyler chiqqandan va film premyerasidan keyin baʼzi nashrlar hikoyaning 1965-yilgi Sovet urushi filmi „Lark“ syujeti bilan oʻxshashligi haqida yozdilar[17].Tanqidga javoban T-34 „Lark“ filmining remayk deb hisoblanishi mumkin emasligini taʼkidladilar[manba kerak].

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mukofot nomi Sana Yoʻnalishlar Qabul qiluvchilar Natija
Golden Eagle Award (Rossiya) 24-yanvar, 2020-yil
Eng yaxshi kinofilm Aleksey Sidorov, Anton Zlatopolskiy, Ruben Dishdishyan, Len Blavatnik, Leonid Vereshchagin va Nikita Mikhalkov Nominatsiya
Eng yaxshi direktor Aleksey Sidorov Yutuq
Eng yaxshi ssenariy Aleksey Sidorov Yutuq
Asosiy roldagi eng yaxshi aktyor Alexander Petrov Nominatsiya
Asosiy roldagi eng yaxshi aktrisa Irina Starshenbaum Nominatsiya
Eng yaxshi qoʻllab-quvvatlovchi aktyor Viktor Dobronravov Nominatsiya
Eng yaxshi kinomotograf Mikhail Milashin Nominatsiya
Eng yaxshi toʻplamlar va bezaklar Konstantin Pakhotin Nominatsiya
Eng yaxshi kostyum dizayner Ulyana Polyanskaya Nominatsiya
Eng yaxshi montaj ustasi Dmitry Korabelnikov Nominatsiya
Eng yaxshi ovoz rejissiyori Aleksey Samodelko Nominatsiya
Eng yaxshi vizual effekt Algus Studio Yutuq


Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • The Lark (1965), sovet filmi
  • White tiger (2012)
  • Fury (2014)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Box Office, Russian Cinema Fund
  2. „T-34 (2018)“. Box Office Mojo. IMDb. Qaraldi: 2020-yil 9-may.
  3. „Т-34, 2019“ (Russian). Kinoafisha.Info.
  4. „T-34“. VokrugTV.
  5. „Фильм "Т-34" занял второе место по сборам в истории российского проката“ (Russian). RIA Novosti (2019-yil 29-yanvar).
  6. „"Т-34" ворвался в исторический прокатный топ“ (Russian). Gazeta.Ru (2019-yil 29-yanvar).
  7. Surepin. „"Т-34" стал вторым после "Движения вверх" по сборам в истории российского кино“ (Russian). Life (news agency, Russia) (2019-yil 28-yanvar).
  8. „Т-34“. KinoPoisk.
  9. „T-34“. Kritikanstvo.
  10. „T-34“. MegaCritic.
  11. „Рубен Дишдишян спродюсирует высокобюджетную военную экшн-драму "Т-34"“ (Russian). ProfiCinema (2015-yil 11-sentyabr).
  12. „Режиссер фильма "Бой с тенью" снимет военную драму "Т-34"“ (Russian). THR Russia (2015-yil 10-sentyabr).
  13. „Леонард Блаватник и голливудский продюсер и режиссёр Бретт Рэтнер выступили в Российском павильоне в Канне“ (Russian). Moskovskij Komsomolets (2017-yil 25-may).
  14. Robert. „Cannes: Roskino Unveils New Russian Epic Furious (2017 film), War Film T-34. Variety (2017-yil 19-may).
  15. „"Т-34" приедет на Comic Con Russia 2018“ (Russian). THR Russia (2018-yil 26-sentyabr).
  16. @ukrintheusa. „Please join our efforts and appeal to local U.S. cinemas…“ (en). 2019-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 25-may.
  17. Aldokhin. „Танк Т-34 нарушил законы физики в трейлере российского патриотического фильма“ (Russian). Tut.By (2016-yil 31-may).