Sultan Qaliyev

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sultan Qaliyev
Asl ismi qozoqcha: Сұлтан Қалиұлы Қалиев
Tavalludi 1943-yil 1-may
Sengirbay qishlogʻi, Jambil tumani, Jambil viloyati, Qozogʻiston SSR, SSSR
Vafoti 2018-yil 17-avgust
Olmaota, Qozogʻiston
Ijod qilgan tillari Qozoq tili
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston
Faoliyat turi shoir, yozuvchi, tarjimon, oʻqituvchi, muharrir
Janr bolalar sheʼriyati, satira
Ilk asari 1959-yilda „Qizgʻon qurbaqa“ qissasi
Mukofotlari "Madaniyat xodimi" koʻkrak nishoni

Sultan Qaliyev 1943-yil 1-mayda Jambil viloyati,Jambil tumanida tugʻilgan.1961-yilda Abay nomidagi Jambil pedagogika bilim yurtini, 1967-yilda esa KazMU filologiya fakultetini tamomlagan. Mehnat faoliyatini Jambil viloyati, Shu tumanidagi 961-sonli 8-yillik maktabida oʻqituvchilikdan boshlagan.1967—1973-yillarda Qozoq radiosi musiqa va bolalar tahririyati muharriri, katta muharriri. 1973—1991-yillarda „Baldirgan“ jurnalida mas’ul kotib, 1991-yildan pensiyaga chiqqunga qadar „Ulan“ gazetasi bosh muharriri lavozimlarida ishlagan.

U asosan bolalar sheʼriyati, satirik janr yoʻnalishlarida ijod qiladi.Sheʼrlarining bir qismi rus, ukrain, oʻzbek, gruzin, turkman, qoraqalpoq, ozarbayjon tillariga tarjima qilingan, „Salemsagan, maktabim“ kitobi 1983-yilda Frunze shahridagi „Mektep“ nashriyotida qirgʻiz tilida nashr etilgan.[1]

Qozoq tiliga S.Marshakning „Ahmoq sichqon ertagi“ (1973), S.Mixalkovning „Stepaagʻay“ (1978),R.Gʻamzatovning „Mening otam“ (1969, 1982) sheʼrlari, bir qancha ertaklarini tarjima qilgan. R. Kiplingning „Fil bolasi“ nomi bilan (1983), Baxitjon Momishulining „Men hali goʻdakman“ (1984) hikoya va hikoyalari, „Janim yoriq yuldizi“ (1985) romani alohida kitob holida nashr etilgan. .

Shuningdek, Ya.Kolas, A.Barto, Ya.Bjehva, J.Rodari, Ya.Akim, B.Zaxoder, K.Muhamadi, K.Tanirquliyev, B.Asanaliev b. sheʼrlarini tarjima qilishda ishtirok etgan.

„Mehnatdagi jasorati uchun“ (1970), „Qozogʻiston Respublikasi mustaqilligiga 10 yil“ (2001), „Ostona shahriga 10 yil“ (2008), „Xizmatli mehnati uchun“ (2008) medallari bilan taqdirlangan.Qozogʻiston Respublikasi Yoshlar ittifoqi va Jurnalistlar uyushmasining B.Bulkishev nomidagi mukofoti laureati (1997). „Qozogʻiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan taʼlim xodimi“ unvoni bilan taqdirlangan.Qozogʻiston SSR Oliy Kengashining yorligʻi (1981),Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat, axborot va ijtimoiy totuvlik vazirligining Faxriy yorligʻi (2000),Qozogʻiston SSR Oliy Kengashining yorligʻi (2000) bilan taqdirlangan (1981), Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat va axborot vazirligining „Madaniyat arbobi“ belgisi (2003).

„Bolalik doʻsti“ birinchi milliy tanlovi „Drug detstva“ (2007) gʻolibi.Jambil viloyati,Jambil tumanida xizmat koʻrsatgan fuqaro (2003).[2]

Ishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bir parcha uchun bahona. Buning oqibatlari qanday. A., „Yozuvchi“, 1967;
  • Sheʼrlar. Bolalar uchun. A., „Yozuvchi“, 1968;
  • Durbin. A., „Yozuvchi“, 1970;
  • Muqaddas salla. Sheʼrlar va sheʼrlar. A., „Yozuvchi“, 1972;
  • Tolebay Azimov. Insho. A., „Yozuvchi“, 1973;
  • Salom, mening maktabim. A., „Yozuvchi“, 1975;
  • Kichik astronomlar. A., „Olov“, 1977;
  • Temir effekti. Misollar va misollar mavjud. A., „Yozuvchi“, 1979;
  • Baxt nima? A., „Yozuvchi“, 1980;
  • Men maktabga boraman. A., „Zalin“, 1982;
  • Zinapoya. A., „Zalin“, 1984;
  • Qani, otim. „Olov“, 1986 yil;
  • Skachi, moi ar ta mak. „Olov“, 1989 yil;
  • Men qanday boʻlaman? „Balausa“, 1994 yil;
  • Atrofga qarayman. „Bolalar adabiyoti“, 2003;
  • Baxtli qush. Ertaklar. A., „Aruna“, 2007;
  • Qaysi biri kuchliroq? Sheʼrlar, ertaklar, topishmoqlar, topishmoqlar, sanashlar. A., „Nodirlik“, 2008 yil.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Skonchalsya izvestniy detskiy pisatel, klassik kazaxskoy detskoy literaturi, glavniy redaktor gazeti „Ұlan“ Sultan Kaliuli (Wayback Machine saytida 22-noyabr 2021-yil sanasida arxivlangan)17-avgusta 2018 goda
  2. Qazaqstan jazushilari: Aniqtamaliq/Qұrastirushi: Qamshiger Sayat, Jұmasheva Qayirnisa — Almati: „Aң aris“ baspasi, 2009 jil