Stikman

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Stikman ko'rinishi, Nyu-York shahri.
Stikman ko'rinishi, Portlend markazi.

Stikman (stikman kichik harf) taxallusli amerikalik ko'cha rassomi bo'lib, Amerika Qo'shma Shtatlari bo'ylab shaharlar yo'laklarida odamsimon, robotga o'xshash tayoq ko'rinishlarini chizish bilan mashhur[1].

Fon[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uni Filadelfiyada tug'ilganligi aytiladi[2]. U 1960-yillardan boshlab ko'cha san'ati bilan faol shug'ullanadi[2], o'z faoliyatini 14 yoshida urushga qarshi graffiti bilan boshlagan[3].

Ko'cha san'ati[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1990-yillardan beri mashhur bo'lgan stikman ko'rinishlarini yaratadi[2][4][5]. Ular, odatda, sariq rangli linolyumga o'xshash yo'lakni chizish uchun foydalaniladigan lentadan yasalgan bo'lib, vaqt o'tishi bilan asfaltga singib ketadi[6][7], Rassom ko'rinishlarni ko'pincha piyodalar o'tish joylariga[8] mualliflik huquqini to'g'ridan-to'g'ri ko'rsatmasdan joylashtiradi. Bu esa ommaviy axborot vositalarida raqamlarning kelib chiqishi va muallifligini o‘rganuvchi maqolalarning paydo bo‘lishiga olib keldi[7][9]. Ular ko'pincha robot figuralari sifatida talqin qilinsa-da, rassom ularni shunchaki "tayoqlardan yasalgan kichkina odamlar" ekanligini aytdi[3].

Vashington Post maqolasida 2008 yilda Vashington, Kolumbiya okrugining piyodalar yo'laklarida 150 dan ortiq stikman tasvirlari o'rnatilgani aytilgan[10] Raqamlar Nyu-York, Boston, Los-Anjeles, Filadelfiya, Uiling, G'arbiy Virjiniya, Enn Arbor, Michigan, Minneapolis, Minnesota, San-Fransisko[11] va Chikagoda ham joylashtirilgan[12].

stikman boshqa uslublar va ommaviy axborot vositalarida ham figuralarni yaratgan[5][13].

Rassom asosan ko'chada joylashtirilgan asarlar bilan tanilgan bo'lsa-da, galereya ko'rgazmalarida ham namoyish etilgan.[14][15] Stikman asarlari Amazonning yetti nafar xalqaro ko'cha rassomlari tomonidan cheklangan nashrlardagi birinchi to'plami uchun tanlab olindi[16].

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]


Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Lowman. „On the Trail of the Mysterious Stikman“. washingtonpost.com (2008-yil 21-sentyabr).
  2. 2,0 2,1 2,2 McDonald. „Curious Nashville: How Stick Figures Spotted Downtown Fit Into A Global Street Art Project“. WPLN News - Nashville Public Radio (2021-yil 6-aprel).
  3. 3,0 3,1 Cooley. „Guerilla artist Stikman leaves his mark on Cleveland“ (en). cleveland (2017-yil 27-iyul).
  4. "Speaking with the Legendary stikman" Street Art NYC (November 28, 2012).
  5. 5,0 5,1 Armstrong, Phil "Cincinnati Crosswalks Are Being Invaded By Mysterious 'Stikmen'" Cincinnati Refined (September 29, 2017).
  6. Kelly, John "If you've walked over an alien robot plastered to the street, you've met stikman" Washington Post (March 21, 2020).
  7. 7,0 7,1 Trigg. „No one's quite sure where mysterious robot-like street markings come from“ (en). Terre Haute Tribune-Star.
  8. Riggle, Nicholas Alden (Summer 2010). „Street Art: The Transfiguration of the Commonplaces“. Journal of Aesthetics and Art Criticism. 68:3-jild. 244-bet.
  9. „Secrets of the Square: Mr. Stikman, bring me a dream | Magazine | The Harvard Crimson“. www.thecrimson.com.
  10. Wear. „Keep an eye out for Stikmen in the crosswalk“. statesman.com. 2021-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  11. HARRIS. „Has 'stikman' left his mark?“ (en). LancasterOnline.
  12. „The hide-and-seek story behind the yellow stikman figures in Cleveland“ (en). www.cleveland19.com.
  13. Dale, Eric "Philly Street Art Interviews: The Artist Behind stikman" StreetsDept.com (December 10, 2020).
  14. "The Ever-Evolving stikman at Woodward Gallery on the Lower East Side" Street Art NYC (December 2, 2015).
  15. Crimmins, Peter "Mysterious 'Stikman' artist's iconic street figures on display at Fishtown gallery" WHYY.org (March 24, 2015).
  16. Middleton, Josh "Amazon’s First Series of Artist Prints" Philadelphia Magazine (November 23, 2015).