Sovet sotsiologik uyushmasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sovet sotsiologik assotsiatsiyasi (SSA) SSSR Fanlar akademiyasining ilmiy-tadqiqot institutlarida va sotsiologik laboratoriyalariga ega boʻlgan tarmoq institutlarida ishlagan sotsiologlarni, universitet oʻqituvchilarini birlashtirgan 1958-yilda tashkil etilgan Rossiyadagi (va Sovet Ittifoqida) birinchi uyushmadir. Uyushma tarkibiga mafkuraviy ish bilan shugʻullanuvchi partiya apparati (KPSS) aʼzolari va ayrim jurnalistlar ham kirdi . Uyushma SSSR Fanlar akademiyasi Prezidiumining Ijtimoiy fanlar seksiyasi rahbarligida ishlagan [1].

Assotsiatsiya Xalqaro sotsiologiya assotsiatsiyasining aʼzosi boʻlgan va Jahon sotsiologik kongresslarida qatnashgan.

1990-yillarning boshlarida Uyushmaning 20 ta respublika va viloyat boʻlimlarida olti mingga yaqin yakka tartibdagi va 1,3 ming jamoaviy aʼzolar boʻlgan .

1991-yilda SSSR sotsiologlarining birinchi qurultoyi boʻlib oʻtdi.

1992-yil, 22-yanvarda assotsiatsiya oʻz faoliyatini toʻxtatib, Xalqaro sotsiologiya assotsiatsiyasi va Rossiyadagi mintaqaviy boʻlimlardagi vakolatlarini Rossiya sotsiologlar jamiyatiga topshirdi .

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Assotsiatsiya 1958-yil, 13-iyunda SSSR Fanlar akademiyasi Prezidiumining Sovet sotsiologik uyushmasini tashkil etish toʻgʻrisidagi farmoni qabul qilinganda tashkil etilgan. Yuriy Pavlovich Fransev rais, Gennadiy Vasilevich Osipov esa uning oʻrinbosari etib saylandi.

1989-yilning mart oyida Assotsiatsiya plenumida N. I. Lapin Rossiya sotsiologlar jamiyatini yaratish taklifi bilan chiqadi. Bu jamiyat tezlik bilan tuzilgan ham.

1991-yilda SSSR sotsiologlarining birinchi qurultoyida uyushmaning nizomi va boshqaruv shakliga oʻzgartirishlar kiritildi va yashirin ovoz berish yoʻli bilan assotsiatsiyaning uchta hamraisi saylandi: V. A. Yadov , J. T. Toshenko va A. G. Zdravomislov.

1991-yilning oxiri — 1992-yilning boshida SSSR parchalanishi tufayli uyushma oʻz faoliyatini toʻxtatdi. Biroq, 1993-yilning fevral oyida eski aloqalar asosida Kasbiy sotsiologik uyushma paydo boʻldi va " Manfaatlar xilma-xilligi va hokimiyat institutlari " konferensiyasida (1993-yil, iyun) sotsiologik birlashmalarning hamdoʻstligini yaratish toʻgʻrisida Deklaratsiya qabul qilindi. Tashkilot prezidenti etib A. G. Zdravomislov, vitse-prezidentlar etib — G. A. Pogosyan (Armaniston) va K. I. Isaeva (Qirgʻiziston) saylanishdi.

Uyushma prezidentlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1958-1959 — akad. YU. P. Frantsev
  • 1960 — 1972 — akad. G. V. Osipov
  • 1972-1976 — muxbir aʼzo. M. N. Rutkevich
  • 1976-1986 yillar — d. falsafa n. X. N. Momjian
  • 1986-1991 — akad. T. I. Zaslavskaya
  • 1991 yil — muxbir aʼzo. J. T. Toshenko, d. falsafa n. A. G. Zdravmislov va d. falsafa n. V. A. Yadov

Assotsiatsiya vitse-prezidentlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1958-1959 — akad. G. V. Osipov
  • 1960-1971 — d. falsafa n. V. J. Kelle
  • 1972-1986 — akad. T. I. Zaslavskaya (bir vaqtning oʻzida uyushmaning Sibir boʻlimi rahbari), doktor. falsafa n. A. G. Xarchev
  • 1987-1991 — d. e. n. B. V. Rakitskiy
  • 1987-1992 — d. falsafa n. A. K. Zaitsev
  • 1990-1992 — d. falsafa n. Z. T. Golenkova (Ijrochi vitse-prezident).

Vazifalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boshqaruv tuzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Assotsiatsiyaning oliy organi kamida 4 yilda bir marta oʻtkaziladigan Umumiy yigʻilish edi. Umumiy yigʻilish yiliga kamida bir marta chaqiriladigan hay’atni sayladi. Kengash Assotsiatsiya ishiga rahbarlik qiluvchi Prezidiumni sayladi.

Uyushmaning ittifoq respublikalarida, shuningdek, 100 dan ortiq aʼzosi boʻlgan yirik ilmiy markazlarda (jami 20 ta boʻlim va 92 ta filial) boʻlimlari boʻlgan. Eng yirik filiallari: Moskva, Sibir, Ozarbayjon, Ural, Ukraina, Boltiqboʻyi, Volga, Belorussiya, Shimoliy-Gʻarbiy. Uyushma tarkibida muammoli boʻlimlar ishlagan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Bolshaya sovetskaya ensiklopediya.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]