Sombrero
 | Bu maqola vikilashtirilishi kerak. |
Sombrero — yuz va koʻzlarni quyoshdan himoya qilish uchun ishlatiladigan keng qirrali meksikalik erkaklar bosh kiyimining bir turi. Odatda uning uchi baland toj, chekkasida bir oz yuqoriga koʻtarilgan oʻta keng qirrasi (egasining boshi, boʻyni va yelkalariga soya soladigan darajada keng) va uni ushlab turish uchun iyak osti tasmasi bor.
Meksikada bu bosh kiyim turi sombrero de charro sifatida tanilgan[1] („ charro bosh kiyimi“, anʼanaviy meksikalik otliqlarni nazarda tutadi). Ispan tilida har qanday keng qirrali bosh kiyim sombrero deb hisoblanishi mumkin.[2]
Dizayn[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sombrerolar, kovboy bosh kiyimlari kabi, atrof-muhit talablariga javoban ishlab chiqilgan. Chavandoz kiyadigan keng qirrali bosh kiyim tushunchasini 13-asrdagi moʻgʻul otliqlarida ham koʻrish mumkin.[3] Issiq, quyoshli iqlim sharoitidabosh kiyimlar koʻpincha keng qirralarga ega. Meksika sombrerosining aniq kelib chiqishi nomaʼlum, ammo odatda shlyapa Markaziy Meksikadagi Mestizo kovboylaridan kelib chiqqan deb hisoblanadi.[4] Garchi sombrero odatda anʼanaviy meksikalik bosh kiyimlar sirasiga kirsa-da, sombrero atamasi ushbu kiyimdan oldin paydo boʻlgan va bir nechta turli xil shlyapa uslublariga nisbatan qoʻllanilgan. Sombrero deb nomlanuvchi bosh kiyimlarning boshqa turlarini Janubiy Amerika va Ispaniyada uchratish mumkin, jumladan , sombrero calañés, sombrero cordobés va sombrero de catite (Ispaniya), sombrero vueltiao (Kolumbiya).
Madaniy taʼsiri[tahrir | manbasini tahrirlash]
Koʻpgina ilk Texas kovboylari ispan va meksika sombrerosini oʻzining tekis toji va keng, tekis qirrasi bilan moslashtirib olishgan. Poblano deb ham ataladi
Sombreroning meksikancha versiyasi yanada kengroq chekka va baland, konussimon tojni qoʻshdi. Bu mariachi musiqachilar va charroslar kiygan bosh kiyimlardir.
Gʻarbiy Amerika Qoʻshma Shtatlarida sombrero yuqori konus yoki silindrsimon tojga ega boʻlib, likopcha shaklidagi chekkaga ega boʻlib, baland naqshli qilib yasaladi.[5]
Filippinda, Ispaniyaning Manila galleon savdosi taʼsiri tufayli, bu atama tagalog tiliga sumbrero shaklida oʻzlashtirildi.
Messier 104 galaktikasi tashqi koʻrinishi tufayli Sombrero galaktikasi sifatida tanilgan.[6] Xuddi shunday, Tampa stadioni ham „Katta Sombrero“ nomi bilan tanilgan.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Tekisliklar boshligʻi
- Qopqoq
- Chupalla
- Bosh kiyimlar roʻyxati
- Rancho
- Quyosh shlyapasi
- Vaquero
- Gʻarbiy kiyim
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Valero Silva, José. El libro de la charrería (ispancha). Mexico City: Gráficas Montealbán, 1987 — 222 bet.
- ↑ Slatta, Richard W.. The Cowboy Encyclopedia, 1996. ISBN 0-393-31473-1.
- ↑ Bender, Texan Bix. Hats and the Cowboys Who Wear Them. Salt Lake City: Gibbs Smith, Publisher, 1994 — 10 bet. ISBN 1-58685-191-8.
- ↑ Bender, Texan Bix. Hats and the Cowboys Who Wear Them. Salt Lake City: Gibbs Smith, Publisher, 1994 — 11 bet. ISBN 1-58685-191-8.
- ↑ Carlson, Paul Howard (2006). The Cowboy Way: An Exploration of History and Culture. p. 102. ISBN 0-89672-583-9.
- ↑ „Sombrero Galaxy: Hidden Double in a Hat“. Space.com (16-aprel 2014-yil). Qaraldi: 2-iyun 2015-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Media related to Sombreros at Wikimedia Commons