Sog‘liqni saqlash qo‘mitalari
Sogʻliqni saqlash qoʻmitalari ― 1852-yilda Rossiya imperiyasida mamlakat aholisining sogʻligʻini himoya qilish va epidemiya va epizootik kasalliklarga qarshi oʻz vaqtida chora-tadbirlar koʻrish uchun tashkil etilgan viloyat va tuman tashkilotlari hisoblanadi. Qoʻmitalarning vazifalari orasida tibbiy-gigiyena bilimlarini aholi orasida tarqatish ham mavjud edi[1].
1865-yilda viloyat muassasalarini oʻzgartirish jarayonida viloyat sogʻliqni saqlash qoʻmitalari mustaqil muassasalar sifatida faqat Sibirda saqlanib qoldi (Privislyansk oʻlkasida sogʻliqni saqlash qoʻmitalari hech qachon tashkil etilmagan), u yerda davlat mulkini boshqaruvchi hokim raisligida, tibbiy kengash inspektori, katta veterinar, ichki ishlar boshligʻi, viloyat shahar boshligʻi va ruhoniydan iborat tarkibda tuzilgan[2].
Boshqa barcha viloyat shaharlarida sogʻliqni saqlash qoʻmitasining vazifalari viloyat kengashlarining umumiy ishtirokida boʻlib, ularning tarkibi tegishli hollarda gubernatorning qaroriga koʻra viloyat va tuman marshallari tomonidan zodagonlar, davlat palatasi, davlat mulki va muayyan okrug boshqaruvchilari, viloyat zemstvo kengashi raisi, militsiya boshligʻi, shahar hokimi, konstitutsiya tomonidan tayinlangan ruhoniylar, tibbiy inspektor yordamchisi va umumiy ish uchun foydali boʻlishi mumkin boʻlgan boshqa shaxslarning bilimi va taʼsiri bilan kuchaytirilishi mumkin[3].
Hamma joyda okrug jamoat salomatligi qoʻmitalari tuzilib, ular zodagonlarning okrug marshali raisligida ispravnik, politsiya boshligʻi, okrug yoki shahar shifokori, shahar hokimi va shahardagi katta ruhoniydan iborat; SSQ majlislarida ishtirok etish uchun boshqa shaxslar ham taklif qilinishi mumkin. Viloyat sogʻliqni saqlash qoʻmitalari tomonidan belgilangan chora-tadbirlar okrug qoʻmitalari uchun ham majburiy edi[4].
Oktabr Sotsialistik inqilobidan keyin sogʻliqni saqlash qoʻmitalari bolsheviklar tomonidan tarqatib yuborildi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Комитеты общественного здравия // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Осинский уездный комитет общественного здравия Архивная копия от 2 февраля 2019 на Wayback Machine.
- ↑ Развитие санитарно-медицинской полиции в России Архивная копия от 2 февраля 2019 на Wayback Machine.
- ↑ Статья 601 и сл. Устава врачебного, Свод Законов, т. XII, изд. 1892 г.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- § 32. Губернские и уездные комитеты общественного здравия и оспенные комитеты (Wayback Machine saytida 2020-11-25 sanasida arxivlangan). Ивановский В. Государственное право. Известия и ученые записки Казанского университета. По изданию №5 1895 года – №11 1896 года.