Sloveniyada jinoyatchilik
Sloveniyadagi jinoyatchilikka Sloveniya milliy politsiya kuchlari kabi Sloveniya huquq-tartibot idoralari tomonidan choralar ko‘riladi
Huquqni muhofaza qilish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sloveniya Milliy Politsiya Kuchlari Ichki ishlar vazirligi tomonidan nazorat qilinadigan Sloveniyada jinoiy adolat uchun javobgardir. 2012-yil holatiga koʻra, Sloveniya politsiyasi taxminan 9000 zobitdan iborat[1]. 2010-yildan 2019-yilgacha politsiya har yili oʻrtacha 75 510 ta jinoiy huquqbuzarlikni koʻrib chiqadi, soʻnggi oʻn yil ichida yillik jinoyatlarning umumiy soni kamaydi[2]. 2020-yilda COVID-19 pandemiyasi davrida qayd etilgan jinoiy faoliyat miqdori ham kamaydi[3]. Aksariyat hollarda prokurorlar jinoiy ish qoʻzgʻatishga mas’uldirlar, ammo baʼzi hollarda jabrlanuvchilar ham buni qoʻzgʻatishi mumkin. Jinoyat protsessida ayblov, himoya va sud muhokamasi alohida olib boriladi[1]. 2018-yil holatiga koʻra, Sloveniyada 1396 kishi qamoqda boʻlgan, bu kattalar aholisining 100 mingiga 79,98 ni tashkil qiladi[4].
Kriminologiyani oʻrganish Sloveniyada XX asrning boshlarida Aleksandr Maklecov tomonidan ilmiy sohaga kiritilgan. Hukumat 1950-yilda "Journal of Criminal Investigation and Criminology" jurnalini nashr qilishni taʼminladi va 1954-yilda Lyublyana universitetida yuridik fakultetda Kriminologiya instituti tashkil etildi. Sloveniyadagi koʻpgina kriminologiya loyihalari Sloveniya tadqiqot agentligi tomonidan moliyalashtiriladi[1].
Zoʻravonlik jinoyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
2017-yilda huquq-tartibot idoralari tomonidan 324 dona o‘qotar qurol va boshqa qurollar musodara qilingan. 2018-yilda qasddan odam o‘ldirish bo‘yicha 10 ta jinoyat sodir etilgan. Bu har 100 000 kishiga 0,5 qotillik holatini tashkil etadi, dunyo bo‘yicha o‘rtacha 100 000 kishiga 5,8 nafardan toʻgʻri keladi. Oʻsha yili har 100 ming kishiga ogʻir tan jarohati yetkazish bilan bogʻliq 1544 ta tajovuz, 6 ta odam oʻgʻirlash va 264 ta zoʻravonlik bilan talon-taroj qilish holatlari qayd etilgan. 2017-yilda har 100 ming kishiga 427 ta jinsiy zo‘ravonlik holatlari to‘g‘ri kelgan. 2017-yilda 25 kishi odam savdosining qurboni aniqlangan[4].
Mulkiy jinoyat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sloveniyadagi jinoyatchilik 2017-yilda aholiga taxminan 510 million yevro zarar keltirdi[5]. 2018-yilda har 100 ming aholiga 3907 ta firibgarlik, 8388 ta o‘g‘irlik va 19 613 ta o‘g‘irlik holatlari qayd etilgan[4].
Uyushgan jinoyatchilik[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kommunizmning qulashi davridagi notinchlik Sloveniyada uyushgan jinoyatchilikning koʻpayishiga olib keldi. Sloveniya hukumati uyushgan jinoyatchilikka qarshi kurashda Yeuropol amaliyotiga muvofiq ishlaydi[6]. 2019-yilda tergov qilingan jinoyatlarning 1,5 foizi uyushgan jinoyatchilik deb tasniflangan[2].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Meško, Gorazd; Jere, Maja (2012-05-24). "Crime, criminal justice and criminology in Slovenia" (en). European Journal of Criminology 9 (3): 323–334. doi:10.1177/1477370812440064. ISSN 1477-3708. http://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1477370812440064.
- ↑ 2,0 2,1 Urbas, Vojko (2020). "Crime in Slovenia in 2019". Journal of Criminal Investigation and Criminolog 71 (3).
- ↑ Mesko, Gorazd; Urbas, Vojko (2021-11-10). Crime Investigation During the COVID-19 Pandemic in Slovenia: Initial Reflections European Law Enforcement Research Bulletin. 2021. pp. 1–14. https://www.researchgate.net/publication/356085817.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „dataUNODC“. United Nations Office on Drugs and Crime. Qaraldi: 2022-yil 21-may.
- ↑ Japelj, Branko (2018). "Crime in Slovenia in 2017". Journal of Criminal Investigation and Criminology 69 (2).
- ↑ Meško, Gorazd; Dobovšek, Bojan; Kešetović, Želimir (2009-03-01). "Measuring Organized Crime in Slovenia". Problems of Post-Communism 56 (2): 58–62. doi:10.2753/PPC1075-8216560205. ISSN 1075-8216. https://doi.org/10.2753/PPC1075-8216560205.