Signal modulyatsiya
Ushbu sahifani Modulyatsiya bilan birlashtirish taklif etiladi. (munozara) |
modulyatsiya (lotincha: modulatio — размеренность, ритмичность) — modulyatsiya qiluvchi signal yordamida modulyatsiyalangan tashuvchi signalning bir yoki bir nechta parametrlarini oʻzgartirish jarayoni.
Uzatilgan axborot modulyatsiya qiluvchi signalga joylashtirilgan va axborot tashuvchisi rolini tashuvchi (modulyatsiyalangan) deb ataladigan yuqori chastotali tebranish bajaradi. Shuning uchun modulyatsiya — bu yangi modulyatsiyalangan signalni olish uchun maʼlum tashuvchiga maʼlumot toʻlqinini „qoʻnish“ jarayoni.
Modulyatsiya natijasida past chastotali boshqaruv signalining spektri yuqori chastotali hududga oʻtkaziladi. Bu sizga eshittirishni tashkil qilishda barcha qabul qiluvchilarning turli chastotalarda ishlashini ular bir-biriga „xalaqit bermasligi“ uchun sozlash imkonini beradi.
Har xil shakldagi tebranishlar (toʻrtburchaklar, uchburchaklar va boshqalar) tashuvchi sifatida ishlatilishi mumkin. d.), lekin garmonik tebranishlar eng koʻp ishlatiladi. Tashuvchi toʻlqinning qaysi parametrlari oʻzgarishiga qarab, modulyatsiya turi farqlanadi (amplituda, chastota, faza va boshqalar).). Diskret signal bilan modulyatsiya raqamli modulyatsiya yoki kalitlash deb ataladi.
Analog modulyatsiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Amplituda modulyatsiyasi (AM)
- Yagona yon polosali amplitudali modulyatsiya (SSB — bitta yon polosali AM)
- Balanslangan amplitudali modulyatsiya (BAM) — tashuvchini bostirish bilan AM
- Kvadrat modulyatsiyasi (QAM)
- Burchak modulyatsiyasi
- Chastota modulyatsiyasi (FM)
- Chiziqli chastota modulyatsiyasi (chirp)
- Fazali modulyatsiya (PM)
- Chastota modulyatsiyasi (FM)
- Signal Code Modulation (SCM), inglizcha versiyada Signal Code Modulation (SCM)13
- Dumaloq modulyatsiya (FM)
- Modulyatsiya chastotasi (FM)
- Chiziqli chastota modulyatsiyasi (chirp)
Puls modulyatsiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Impuls kengligi modulyatsiyasi (PWM)
- Puls amplitudasi modulyatsiyasi (AIM)
- Impuls chastotasi modulyatsiyasi (PFM)
- Puls-vazifa modulyatsiyasi
- Puls fazali modulyatsiya (PPM)
- Delta modulyatsiyasi (DM yoki D modulyatsiyasi)
- Sigma-delta modulyatsiyasi (SD)
Asosiy xususiyatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Energiya samaradorligi (potentsial shovqin immuniteti) signal qoʻshimchali oq Gauss shovqiniga taʼsir qilganda uzatiladigan maʼlumotlarning ishonchliligini tavsiflaydi, agar belgilar ketma-ketligi ideal demodulyator tomonidan tiklangan boʻlsa. Belgilanganidan oshmaydigan xatolik ehtimoli bilan kanal orqali maʼlumotlarni uzatish uchun zarur boʻlgan minimal signal-to-shovqin nisbati (Eb / N0) bilan belgilanadi. Energiya samaradorligi maqbul ishlash uchun zarur boʻlgan minimal transmitter quvvatini belgilaydi. Modulyatsiya usulining xarakteristikasi energiya samaradorligi egri chizigʻi — ideal demodulyatorning xatolik ehtimolining signal-to-shovqin nisbatiga bogʻliqligi (Eb / N0).
- Spektral samaradorlik — maʼlumotlar uzatish tezligining radiokanalning foydalanilgan oʻtkazish qobiliyatiga nisbati.
- Etkazish kanalining taʼsiriga qarshilik uzatish maʼlum buzilishlarga duchor boʻlganda uzatiladigan maʼlumotlarning ishonchliligini tavsiflaydi: koʻp yoʻnalishli tarqalish, tarmoqli kengligi cheklanishi, chastotada yoki vaqtda toʻplangan shovqin, Doppler effekti va boshqalar tufayli pasayish.
- Kuchaytirgichning chiziqliligiga talablar. Baʼzi modulyatsiya turlari bilan signallarni kuchaytirish uchun chiziqli boʻlmagan S sinfidagi kuchaytirgichlardan foydalanish mumkin, bu esa transmitterning quvvat sarfini sezilarli darajada kamaytirishi mumkin, shu bilan birga tarmoqdan tashqari nurlanish darajasi ruxsat etilgan chegaralardan oshmaydi. Bu omil mobil aloqa tizimlari uchun ayniqsa muhimdir.
- Modemlarni amalga oshirishning murakkabligi demodulyatsiya algoritmini amalga oshirish uchun zarur boʻlgan hisoblash resursi va analog qismning xususiyatlariga qoʻyiladigan talablar bilan belgilanadi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Prokis Dj. Tsifrovaya svyaz = Digital Communications / Per. s angl. pod red. D. D. Klovskogo. — M.: Radio i svyaz, 2000. — 800 s. — ISBN 5-256-01434-X.
- Levin B. R. Teoreticheskie osnovi statisticheskoy radiotexniki. Kniga 1. — M.: Sovetskoe radio, 1974. — 552 s.
- Feer K. Besprovodnaya sifrovaya svyaz. Metodi modulyatsii i rasshireniya spektra = Wireless Digital Communications: Modulation and Spread Spectrum Applications. — M.: Radio i svyaz, 2000. — 552 s. — ISBN 5-256-01444-7.
- Wilson S. G. Digital Modulation and Coding. — Prentice Hall, 1996. — 667 p. — ISBN 9780132100717.