Kontent qismiga oʻtish

Sierra la Primavera

Koordinatalari: 20°37′N 103°31′W / 20.62°N 103.52°W / 20.62; -103.52
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sierra la Primavera

Sierra la Primaveraning umumiy ko'rinishi
Joylashuvi Jalisco, Mexico
20°37′N 103°31′W / 20.62°N 103.52°W / 20.62; -103.52

 

Sierra la Primavera — Meksikaning markaziy-gʻarbiy qismidagi Xalisko shtatida soʻnggi pleystosen davrida shakllangan vulqon markazi boʻlib, La Primavera biosfera rezervatida, Gvadalaharaning gʻarbiy qismida joylashgan. U soʻnggi 200 000 yil ichida hosil boʻlgan kaldera, lava gumbazlari va lava oqimlaridan iborat boʻlib, eng soʻnggi maʼlum boʻlgan vulqon otilishi 30 000 yil avval sodir boʻlgan.

Sierra la Primaveraning shakllanishi taxminan 120 000 yil oldin riolitik oqimlar taʼsirida va gumbazlarning otilishi bilan boshlangan. Buning ortidan 95 000 yil oldin VEI darajasi 6 ballik otilishi kuzatilgan, portlash 20 km3 (4.8 cu mi) lik maydonni qamrab olgan va 11 km (6.8 mi) hududga qadar tarqalgan, natijada esa tefra keng kalderaga aylangan. Tefra Tala Tuff deb nomlanuvchi vulqon konini hosil qiladi va katta hajmli pemza oqimlaridan tashkil topgan[1][2].

Keyinchalik kalderani suv bilan toʻldirilishi natijasida choʻqqida koʻl paydo boʻldi, u orqali bir nechta lava gumbazlari yaratilgan. 95 000 yil oldin kaldera boʻylab bir nechta lava gumbazlari joylashgan, undan keyin 75 000 yil avval halqali gumbazlarning yosh qatorida portlashlar kuzatilgan[2].

Koʻlning koʻtarilishi va choʻkishi bilan toʻldirilganidan soʻng, kalderaning janubiy chekkasi boʻylab lava gumbazlarining oxirgi qatorida 30 000 yil avval. taxminan 60 000 ta portlash kuzatildi. Tarixda Sierra-la Primaverada vulqon otilishi aniqlangan boʻlmasa-da, u hali ham faol vulqon boʻlib, bir qator fumarollar va issiq buloqlarni oʻz ichiga oladi.

Pastki choʻqqilar xususiyatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sierra la Primavera 29 ta kichik choʻqqilarni oʻz ichiga oladi:

Nomi Turi Koordinatalar
Cerro Alto Gumbaz 20°42′0″N 103°32′0″W / 20.70000°N 103.53333°W / 20.70000; -103.53333
Arroyo Colorado Gumbaz 20°35′0″N 103°30′0″W / 20.58333°N 103.50000°W / 20.58333; -103.50000
Arroyo Ixtahuatonte Gumbaz 20°38′0″N 103°30′0″W / 20.63333°N 103.50000°W / 20.63333; -103.50000
Arroyo la Cuartilla Gumbaz 20°43′0″N 103°31′0″W / 20.71667°N 103.51667°W / 20.71667; -103.51667
Arroyo las Animas Gumbaz 20°37′0″N 103°35′0″W / 20.61667°N 103.58333°W / 20.61667; -103.58333
Arroyo los Pilas Gumbaz 20°39′0″N 103°29′0″W / 20.65000°N 103.48333°W / 20.65000; -103.48333
Arroyo Saucillo Teshiktog 20°32′0″N 103°33′0″W / 20.53333°N 103.55000°W / 20.53333; -103.55000
Cañón de las Flores Teshiktog 20°42′0″N 103°35′0″W / 20.70000°N 103.58333°W / 20.70000; -103.58333
Cerro el Chapulín Gumbaz 20°41′0″N 103°29′0″W / 20.68333°N 103.48333°W / 20.68333; -103.48333
Cerro Chato Gumbaz 20°42′0″N 103°34′0″W / 20.70000°N 103.56667°W / 20.70000; -103.56667
Cerro el Colli Gumbaz 20°39′0″N 103°28′0″W / 20.65000°N 103.46667°W / 20.65000; -103.46667
Cerro la Cuesta Gumbaz 20°37′0″N 103°30′0″W / 20.61667°N 103.50000°W / 20.61667; -103.50000
Cerro el Culebreado Gumbaz 20°37′0″N 103°33′0″W / 20.61667°N 103.55000°W / 20.61667; -103.55000
Dos Coyotes Gumbaz 20°40′0″N 103°29′0″W / 20.66667°N 103.48333°W / 20.66667; -103.48333
Llano Grande Teshiktogʻ 20°35′0″N 103°36′0″W / 20.58333°N 103.60000°W / 20.58333; -103.60000
El Madrón Gumbaz 20°37′0″N 103°31′0″W / 20.61667°N 103.51667°W / 20.61667; -103.51667
Mesa el Burro Gumbaz 20°43′0″N 103°35′0″W / 20.71667°N 103.58333°W / 20.71667; -103.58333
Mesa el Chiquihuitillo Gumbaz 20°43′0″N 103°36′0″W / 20.71667°N 103.60000°W / 20.71667; -103.60000
Mesa el León Gumbaz 20°41′0″N 103°36′0″W / 20.68333°N 103.60000°W / 20.68333; -103.60000
Mesa el Najahuete Gumbaz 20°40′0″N 103°31′0″W / 20.66667°N 103.51667°W / 20.66667; -103.51667
Mesa la Lobera Gumbaz 20°43′0″N 103°30′0″W / 20.71667°N 103.50000°W / 20.71667; -103.50000
Cerro el Pedernal Gumbaz 20°40′0″N 103°35′0″W / 20.66667°N 103.58333°W / 20.66667; -103.58333
Pinar de la Venta Gumbaz 20°43′0″N 103°25′0″W / 20.71667°N 103.41667°W / 20.71667; -103.41667
Cerro las Planillas Teshiktog 20°35′0″N 103°33′0″W / 20.58333°N 103.55000°W / 20.58333; -103.55000
La Puerta Gumbaz 20°37′0″N 103°35′0″W / 20.61667°N 103.58333°W / 20.61667; -103.58333
Río Salado Gumbaz 20°41′0″N 103°35′0″W / 20.68333°N 103.58333°W / 20.68333; -103.58333
Cerro San Miguel Teshiktog 20°36′0″N 103°36′0″W / 20.60000°N 103.60000°W / 20.60000; -103.60000
Cerro el Tajo Teshiktog 20°36′0″N 103°29′0″W / 20.60000°N 103.48333°W / 20.60000; -103.48333
Cerro el Tule Gumbaz 20°38′0″N 103°32′0″W / 20.63333°N 103.53333°W / 20.63333; -103.53333
Sierra la Primavera tog'ining turli koʻrinishlari
  1. Ceballos, Giovanni Sosa; Vázquez, José Luis Macías; Cruz, Diego Miguel (2016), „IAVCEI Commission on Volcano Geology 3rd International Workshop, Etna-Aeolian Islands“ (PDF), Petrology of La Primavera caldera magmas; the Tala Tuff case study: 50
  2. 2,0 2,1 Andoza:Cite gvp