Shri Lanka milliy madhiyasi
![]() | |
Shri Lanka davlat madhiyasi | |
Soʻz muallif(lar)i | Ananda Samarakoon |
---|---|
Bastakor | Ananda Samarakoon |
Qabul qilindi | 1951-yil |
"Shri-Lanka Mateca" (Ingliz tili: Mother Sri Lanka"; Sinhala: ශ්රී ලංකා මාතා, lotin: Śrī Laṁkā Mātā; Tamil: ஸ்ரீ லங்கா தாயே, lotin: Srī Laṅkā Tāyē) — Shri Lanka milliy madhiyasi hisoblanadi. Ananda Samarakoon tomonidan yaratilgan va dastlab „Namo Namo Matha“ („Salom! Salom! Vatan“) deb nomlangan.
„Shri-Lanka Matha“ birinchi marta 1949-yil 4-fevralda Torrington maydonidagi Mustaqillik memorial zalida milliy bayram marosimida ijro etilgan. Madhiya 1978-yilgi Ikkinchi Respublika Konstitutsiyasida toʻliq konstitutsiyaviy tan olingan.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
„Shri-Lanka Matha“ ning kelib chiqishi haqida turli xil qarashlar mavjud. Eng keng tarqalgan fikr shundan iboratki, Shri-Lankalik bastakor Ananda Samarakoon hind bengal shoiri Rabindranath Tagoredan ilhomlangan va qoʻshiqning musiqasi va soʻzlarini yozgan[1][2][3][4]. Shuningdek, Tagore madhiyani yozgani haqida qarashlar mavjud[5][6][7][8]. Baʼzilar Tagore musiqani yozgan, Samarakoon esa qoʻshiq matnini yozgan deb taxmin qilishdi[9][10]. Tagore qoʻshiqni yaratishda bevosita ishtirok etganini hind Lipi Ghosh va Shri-Lankalik Sandagomi Koperaxeva kabi baʼzi tarixchilar inkor etishgan[11]. Samarakoon Santiniketandagi Visva-Bharati universitetida Tagorening shogirdi boʻlgan. Samarakoon Seylonga qaytgach, Galledagi Mahinda kollejida musiqadan dars berdi[12][13][14][15]. Oʻsha paytda „Namo Namo Mata“ nomi bilan tanilgan qoʻshiq birinchi marta Mahinda kolleji talabalari tomonidan kuylangan[16][17]. Kolombodagi Musay kolleji xori tomonidan ommaviy tadbirda kuylangandan soʻng, u Seylonda juda mashhur boʻlib, radioda keng tarqala boshlagan[18].
2020-yilda Shri Lanka hukumati Mustaqillik kunini nishonlashda milliy madhiyaning tamilcha versiyasidan foydalanishni to‘xtatdi. Biroq, mintaqaviy mustaqillik kunini nishonlash, jumladan, Tamil aholisi koʻp boʻlgan hududlarda hukumat ishtirokida ham Tamil, ham Sinhalada kuylashda davom etmoqda[19][20].
Matn[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sinhala tilida[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sinhala tilida[21] | Lotin alifbosida | IPA transkripsiyasi |
---|---|---|
ශ්රී ලංකා මාතා අප ශ්රී ලංකා |
Śrī laṁkā mātā, apa Śrī laṁkā |
Tamil tilida[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tamil tilida[22] | LLotin alifbosida | IPA transkripsiyasi |
---|---|---|
சிறீ லங்கா தாயே – நம் சிறீ லங்கா |
Srī laṅkā tāyē – nam Srī laṅkā |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ "Sri Lanka". The World Factbook. https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sri-lanka/.
- ↑ „Man of the series: Nobel laureate Tagore“. The Times of India. Times News Network (3-aprel 2011-yil).
- ↑ „Sri Lanka I-Day to have anthem in Tamil“. The Hindu (4-fevral 2016-yil).
- ↑ „Tagore's influence on Lankan culture“. Hindustan Times (12-may 2010-yil).
- ↑ Wickramasinghe, Nira. Dressing the Colonised Body: Politics, Clothing, and Identity in Sri Lanka. Orient Longman, 2003 — 26 bet. ISBN 81-250-2479-4.
- ↑ „Sri Lankan National Anthem: can it be used to narrow the gap?“. The Daily Mirror (Sri Lanka). Qaraldi: 10-sentabr 2022-yil.
- ↑ „Rabindranath: He belonged to the world“. The Daily Star (Bangladesh) (7-may 2011-yil).
- ↑ „Celebrating Rabindranath Tagore's legacy“. The Hindu (17-may 2011-yil).
- ↑ Nandy, Ashis (17 February 2012). "Nationalism, Genuine and Spurious: A Very Late Obituary of Two Early Postnationalist Strains in India". Occasion, Stanford University 3. http://arcade.stanford.edu/occasion/nationalism-genuine-and-spurious-very-late-obituary-two-early-postnationalist-strains-india.
- ↑ Alexander, J. P.. Decisive Battles, Strategic Leaders. Partridge Publishing, 2014 — 188 bet. ISBN 978-1-4828-1805-5.
- ↑ „Fact check stress on PM Tagore claim No evidence to suggest that bard penned or composed song, says professor“. The Telegraph (12-sentabr 2017-yil).
- ↑ „Five things you need to know about Rabindranath Tagore“. Hindustan Times (9-may 2015-yil).
- ↑ „Nationalism over verse“. The Indian Express (12-iyun 2015-yil).
- ↑ „The quest for the right song“. The Sunday Times (Sri Lanka) (16-noyabr 2008-yil).
- ↑ „The origin of our National Anthem“. Sunday Observer (Sri Lanka) (30-yanvar 2011-yil).
- ↑ „The 'National Anthem' was first sung at Mahinda Galle“. The Sunday Times (Sri Lanka) (28-oktabr 2012-yil).
- ↑ „Ananda Samarakoon - The composer of our national anthem“. Sunday Observer (Sri Lanka) (14-may 2006-yil).
- ↑ „Vasu, DO NOT KILL Ananda Samarakoon again“. Daily News (Sri Lanka) (2-fevral 2013-yil).
- ↑ „சிங்கள மாணவர்களால் தமிழ் மொழியிலும் தமிழ் மாணவர்களால் சிங்கள மொழியிலும் தேசிய கீதம் பாடி வவுனியாவில் சுதந்திரதினம் அனுஷ்டிப்பு“. Virakesari.lk. Qaraldi: 5-fevral 2021-yil.
- ↑ „Sri Lanka drops Tamil national anthem from Independence Day celebrations“ (en). Hindustan Times (3-fevral 2020-yil). Qaraldi: 2-avgust 2020-yil.
- ↑ „ශ්රී ලංකාවේ ජාතික ගීය - e-තක්සලාව“. Ministry of Education, Sri Lanka (24-fevral 2020-yil). 24-fevral 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15-mart 2022-yil.
- ↑ „ශ්රී ලංகல்வி வெளியீட்டுத் திணைக்களம் - E Thaksalawa“. Ministry of Education, Sri Lanka (2018). Qaraldi: 15-mart 2022-yil.