Shamsetdin Yarmuxametovich Gubaydullin
Shamsetdin Yarmuxametovich Zakiy — shoir. U tatar adabiyoti tarixiga yirik lirik shoir sifatida kirdi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shamsetdin Yarmuxametovich Gubaydullin- 1822- yilda (boshqa maʼlumotlarga koʻra 1821 yoki 1825 y.) Orenburg guberniyasi Burzyanskiy volostiga qarashli Izyakovo qishlogʻida mulla oilasida tugʻilgan. Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, u ko'r bo'lib tug'ilgan, boshqalarga ko'ra, u erta yoshda, aniqrog'i 4 -yoshida ko'r bo'lib qolgan. Uning “Zaki” taxallusi ona qishlog‘i yaqinidan oqib o‘tuvchi Zak daryosi nomidan olingan.
U sharq she’riyati va arab mumtoz adabiyotining bilimdoni edi. Shamsetdin Zakiy turkiy adabiyot tarixiga XIX -asrda tatarlar va boshqirdlar orasida falsafiy-estetik tafakkurning rivojlanishiga ma’lum ta’sir ko‘rsatgan sufiy shoir va faylasuf sifatida kirdi.
Ijodkorlikni o'rganish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tatar adabiyoti tarixida shoir ijodini o‘rganishni XIX- asrdan boshlangan. Shamsetdin Zakiy haqidagi dastlabki ma’lumotlarni Shig‘abutdin Marjoniy qoldirib, uning dindorligi, aql-zakovati va Qur’onni yoddan bilganligiga ishora qilgan. 20-asr boshlarida Shamsetdin Zakiy ijodini Rizo Faxrutdinov oʻrganib, uni arab shoiri al-Maariy, adabiyotshunoslar Morad Ramziy, Jamol Validiy, Gayoz Isxakiy va boshqalar bilan qiyoslagan.
Xotirasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Boshqirdiston Respublikasining Kuyurgazin tumanidagi Zyak-Ishmetovo qishlog‘idagi ko‘chaga Shamsetdin Zaki nomi berilgan.
Adabiyot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gaynullin M. X. XIX- asr tatar adabiyoti. Qozon, 1975 -yil.
Sharipova Z. Ya. Qalam va so'z. Ufa, 1993- yil.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash] | Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |