Shahsanem Asfandiyarova
Shahsanem Ibragimbekovna Asfandiyarova (tatarcha: Шәхсәнәм Ибраһимбәк кызы Әсфәндиярова; 1926-yil 8-fevral, Termiz, Oʻzbekiston SSR — 1996-yil 27-oktyabr, Qozon) — sovet tatar aktrisasi. TASSR xalq artisti (1970)[1]. RSFSRda xizmat koʻrsatgan artist (1977)[1]. Gabdulla Toʻqay nomidagi Respublika mukofoti laureati (1967)[1].
Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shahsanem Ibragimbekovna Asfandiyarova 1926-yil 8-fevralda Oʻzbekiston SSR Termiz shahrida tugʻilgan. 1939—1940-yillarda Toshkent xoreografiya bilim yurtida tahsil olgan. Oʻzbek opera va balet teatrining balet spektakllarida rol ijro etgan. 1942—1943-yillarda Qozon musiqa kollejida tahsil olgan. 1944-yilda u GITISning tatar studiyasiga oʻqishga kirdi.
1949-yildan u tatar yoshlar teatri truppasiga qabul qilingan. 1950-yildan Tatar akademik teatrida faoliyat yurilgan. U yosh dramatik qahramonlar rollarini oʻynagan. Keyinchalik Shahsanem yoshga bogʻliq, xarakterli rollarni mukammal ijro etgan. U quyidagi rollarni ijro etgan: Dezdemona — „Otello“ (V. Shekspir), Luiza — „Muhabbat va ayyorlik“ (F. Shiller), Nadejda — „Oxirgi“, Tatyana — „Dushmanlar“ (M. Gorkiy), Esmeralda — „Zifa“ (N. Isanbet), Dilbar — „Yelkansiz“ (K. Tinchurin), Ogudalova — „Birsiz qiz“, Tugina — „Soʻnggi qurbonlik“ (A. Ostrovskiy), Xupjamal — „Biz ajrashmaymiz“ (Sh. Shohgali), Marjon — „Guljamal“ (N. Isanbet), Xadicha — „Goʻzal asal“ (Ch. Aytmatov), Kleya — „Qoʻl“ (G. Figeredo), Kalugina — „Tez-tez tabassum!“ (E. Braginskiy, E. Ryazanov), Galkina — „Osmondagi yulduz“ (M. Gorkiy boʻyicha), Pesochinskaya — „Jang“ (A. Galin) va boshqalar.
U 1996-yil 27-oktyabrda Qozon shahrida vafot etdi[2]. Shahsanem Novo-tatar qabristoniga dafn qilingan[3].
Unvonlar va mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- TASSR xalq artisti (1970)
- RSFSRda xizmat koʻrsatgan artist (1977)
- Gʻabdulla Toʻqay nomidagi Respublika mukofoti (1967).
Manzillar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Qozon, Bolshaya Krasnaya koʻchasi, 54[4].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ilyalova I. Asfandiyarova Shaxsanem Ibragimbekovna//Narodnie artisti: Ocherki.— Kazan, 1980. S. 118—122.
- ↑ „Асфандиярова Шахсанем Ибрагимбековна“. Татарская энциклопедия. 2021-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13 ноября 2021.
- ↑ Регина Кириллова, Татьяна Янькова, Айсылу Кадырова. „Погром на Ново-Татарском кладбище в Казани: бессмысленный и беспощадный“. Вечерняя Казань (8 сентября 2016). 2021-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13 ноября 2021.
- ↑ Spisok abonentov Kazanskoy gorodskoy telefonnoy seti, 1984
Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ilyalova, I. Asfandiyarova Shahsanem Ibragimbekovna // Xalq artistlari: Ocherklar. — Qozon, 1980. S. 118-122.
- Tatar ensiklopedik lugʻati. — Qozon: Tatariston Respublikasi Fanlar akademiyasining Tatar entsiklopediyasi instituti, 1998 yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Prezident M. Sh. Shaymiyev Kremlda Tatariston xalq artisti, Rossiya Federatsiyasida xizmat koʻrsatgan artist, mukofot laureati G. Tukay Shahsenem Asfandiyarov
- Qozon Arxivnaya kopiya da aktrisa Shahsenem Asfandiyarovaga yodgorlik lavhasi ochildi.
- Qozon teatr muzeyi//Asfandiyarova Shahsanem Ibragimbekovna (Wayback Machine saytida 2021-01-28 sanasida arxivlangan) Arxivnaya kopiya -da