Seymenlar va uy qo‘riqchilari qo‘zg‘oloni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Seymenlar va uy qoʻriqchilari qoʻzgʻoloni XVII asr Dunay knyazliklari tarixidagi eng muhim voqeadir. U 1655-yil 26 va 27-fevral kunlari Konstantin Sherban hukmronligiga qarshi boshlandi va Xrizeyning oʻlimi bilan nihoyasiga yetdi[1][2]. Qoʻzgʻalon Moldova-Yassini ham Suchavani ham qamrab oldi. Bu yerda Georgiy Stefan qoʻmondonligi ostida 1000 ta seymen xizmat qilardi[3].

Qoʻzgʻolon Dunay knyazliklari tarixida bir tomondan Usmonli imperiyasi va ikkinchi tomondan Muqaddas Liganing (1684) taʼsiri sharoitidagi burilish nuqtasi boʻldi. Qarama-qarshilik Avstriya-Turkiya urushi (1663-1664) va Koʻprulu davrida kuchaydi. Qoʻzgʻolondan oldin Timosh Xmelnitskiyning Suchava yurishi boʻlib oʻtdi va Dunay knyazliklari uchun qarama-qarshilik Karlovits tinchlik shartnomasi bilan yakunlandi.

Bu davrda Valaxiya va Moldaviyadagi oʻrta bolgar yozuvidagi yozma yodgorliklari yoʻqoldi[4][5]. 1688-yilda „Buxarest Injili“ deb nomlangan kitob nashr qilindi[6] .

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Constantin Brâncoveanu scapă viu cu prețul vieții unui pui de țigan. Răscoala seimenilor și dorobanților
  2. ↑ Istoria noastră
  3. ↑ 1655 Razboiul seimenilor
  4. ↑ 121 (№ 112). Basarabʼ (Matey Basarabʼ?)
  5. ↑ Slavyanski leksikalni elementi v gramota ot 1761 g. na vlashkiya vladetel Yon Skarlat Gika
  6. ↑ Biblia de la Bucuresti — 1688 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Seymenlar_va_uy_qo‘riqchilari_qo‘zg‘oloni&oldid=2621749" dan olindi