Scoville parki

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Parkning janubi-sharqiy burchagidagi ot koʻrgazmasi favvorasi nusxasi

Scoville parki – Illinoys shtatidagi Oak Parkdagi jamoat bogʻi. Daniyalik amerikalik landshaft meʼmori Jens Jensen tomonidan ishlab chiqilgan park shaharning markaziy Xeminguey okrugidagi Leyk-strit va Oak Park avenyu burchagida, Oak Park jamoat kutubxonasi yonida joylashgan. Bogʻda Birinchi jahon urushining mahalliy faxriylari uchun Peace Triumphant deb nomlangan urush yodgorligi, otlar koʻrgazmasi favvorasining nusxasi, yozgi konsertlar va boshqa tadbirlarga mezbonlik qiladigan oʻtloq, oʻyin maydonchasi va tennis kortlari joylashgan. Park 2002-yilda Milliy tarixiy joylar reyestriga kiritilgan[1].

Scoville Park orqali oʻtadigan Sent-Lorens boʻlinishini bildiruvchi tarixiy belgi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oak Parkga aylangan hududdagi birinchi oq koʻchmanchi Joseph Kettlestrings 1833-yilda federal hukumatdan 173 gektar yerni, shu jumladan, hozirgi Scoville parki hududini sotib oldi. Uning ikkinchi uyining joyini koʻrsatuvchi lavha Scoville Parkning janubi-gʻarbiy burchagida, kutubxona yaqinida joylashgan, ammo yaqinda oʻtkazilgan tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, uy Garlem prospekti va Leyk koʻchasining hozirgi chorrahasidan uzoqroqda, janubiy va sharqda joylashgan boʻlishi mumkin[2].

<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Kettlestrings" rel="mw:ExtLink" title="Joseph Kettlestrings" class="new cx-link" data-linkid="30">Joseph Kettlestrings</a> haykali

1855-yilda James Scoville Kettlestringsdan parkga aylanadigan yerni sotib oldi[3]. U oʻz mulkini, jumladan, katta oq saroyni, hozirgi parkning Peace Triumphant haykali joylashgan joyda, Sent-Lorens daryosi va Missisipi daryosi havzalari oʻrtasidagi kontinental boʻlinishni koʻrsatadigan tizma tepasidan qurdi[4]. Keyinchalik Scoville oʻz uyiga yaqin joyda, Oak Park jamoat kutubxonasiga aylangan Scoville institutini yaratish uchun pul xayriya qildi[5].

Scovillening mulkini mehmonxonaga aylantirish rejalari fonida, Oak Parkidagi Park okrugi 1912-yilda tashkil etilgan va birinchi xaridida u mulkni 135 637 dollarga sotib olgan[6][7]. 1913-yilda Scovillening uyi buzib tashlandi va Jens Jensen park uchun rejalar tuzdi.

Scoville Park yillar davomida asta-sekin oʻzgarishlarga duch keldi. Parkni yanada ochiq qilish va uni Jensenning dastlabki rejasiga moslashtirish uchun 2012-2013 yillarda taʼmirlangan[8]. 2018-yil noyabr oyida ishlab chiquvchilar parkning koʻchasi boʻylab 28 qavatli koʻp qavatli uy qurish rejalarini eʼlon qilishdi; baland koʻtarilish istiqboli baʼzilarni bu bino va uning soyasi ham Scoville bogʻiga, ham Frank Lloyd Wrightning eng yaxshi asari boʻlgan yaqin atrofdagi Birlik ibodatxonasiga salbiy taʼsir koʻrsatishidan xavotirda edi. Rejalar 2019-yil mart oyida rasman bekor qilindi[9][10].

Ot koʻrgazmasi favvorasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ot koʻrgazmasi favvorasi, 1909-yilgi asl nusxaning 1969-yilgi nusxasi, parkning kirish qismida Koʻl va Eman bogʻining burchagida joylashgan. Favvora, shuningdek, Wright-Bock favvorasi sifatida ham tanilgan, chunki asl nusxasi odatda haykaltarosh Richard Bok va meʼmor Frank Lloyd Wrightning mahsuloti ekanligiga ishoniladi. Favvora nafaqat odamlarga, balki ot va itlarga ham xizmat koʻsatish uchun mahalliy „Ot koʻrgazmasi“ jamgʻarmasi tomonidan qurilgan[5].

Favvora dastlab gʻarbdan 100 fut narida, Leyk koʻchasidagi chekkada, Scoville mansionini oʻrab turgan va keyinchalik park chegarasi boʻlib xizmat qilgan temir toʻsiq oldida joylashgan edi. 1960-yillarga kelib favvora yomonlashayotgan edi, shuning uchun uning nusxasi butunlay yangi materiallardan qurilgan va u 100 fut sharqda, parkning burchagiga qayta joylashtirilgan. Qayta tiklash jarayonida favvoraning asl yozuvi tarixda yoʻqolgan. Yangi favvora 1969-yil 8-iyun kuni Frank Lloyd Wright tavalludining 100 yilligiga bagʻishlangan edi (hozir u ikki yoshga katta boʻlgan deb ishoniladi).

Oak Park-River Forest urushi yodgorligi (Peace Triumphant)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Peace Triumphant haykalidagi Ernest Hemingway nomi
2018-yilgi Peace Triumphant

Peace Triumphant sifatida tanilgan Oak Park-River yodgorligi parkning shimoliy chekkasidagi tepalikning tepasida joylashgan Birinchi jahon urushi faxriylari uchun yodgorlikdir. Yodgorlik 1925-yilda Oak Park va qoʻshni River Forest fuqarolari tomonidan oʻrnatilgan boʻlib, ular urushda qatnashgan jamoa aʼzolariga granit va bronza yodgorligini qurish uchun zarur boʻlgan 52 573,63 dollarni xayriya qilishgan.[11][12] Yodgorlik quruqlik, dengiz va havo qurolli kuchlarini ifodalovchi uchta bronza haykalni oʻz ichiga oladi.[12] Yodgorlikda Birinchi jahon urushida qatnashgan Oak Park va River Forestning 2446 nafar aholisi, jumladan, yaqin atrofda oʻsgan va bolaligida tepalikdan chanada uchib yurgan Ernest Hemingwayning ismlari kiritilgan.[12] Vitse-prezident Charles G. Dawes 1925-yil sulh kunida bagʻishlanish marosimida qatnashdi.[12]

Peace Triumphant 2009-10-yillarda tiklandi. Haykal ostidan James Scoville uyining poydevori 2010-yilda restavratsiya qilinganda topilgan.[13]

Percy Julian Bust[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kimyogar, insonparvar va uzoq vaqtdan beri Oak Parkda istiqomat qiluvchi Percy Julianning byusti 2003-yilda bogʻning gʻarbiy chekkasidagi kutubxona yaqinida ochilgan.[7] Ilmiy taʼlim va texnologiyalar instituti tomonidan buyurtma qilingan.[14]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Scoville Place - Oak Park, IL - U.S. National Register of Historic Places on Waymarking.com“. www.waymarking.com. Qaraldi: 25-mart 2019-yil.
  2. ↑ „Before Oak Park, there was Kettlestrings Grove“ (inglizcha). oakpark.com. Qaraldi: 20-iyun 2018-yil.
  3. ↑ „Scoville Park Master Plan Update“ (21-mart 2018-yil). 2021-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  4. ↑ „Oak Park Continental Divide page“. oprf.com. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil.
  5. ↑ 5,0 5,1 , arxivsana= parametri ham koʻrsatilishi zarur. „SCOVILLE PARK FOUNTAIN (1903 - S.094)“. 19-iyun 2018-yilda asl nusxadan [ arxivlangan].
  6. ↑ „History of the Park District of Oak Park | The Park District of Oak Park“ (en-us). pdop.org. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil.
  7. ↑ 7,0 7,1 „Facility Description | The Park District of Oak Park“ (en-us). pdop.org. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil.
  8. ↑ „Scoville Park master plan gets Park District of Oak Park OK. Now, how to pay for it?“.
  9. ↑ Kamin, Blair. „Oak Park may get a new tallest tower. Will it mar the beauty of Wright's Unity Temple?“ (inglizcha). chicagotribune.com. Qaraldi: 2-dekabr 2018-yil.
  10. ↑ „Golub pulls plans for 28-story high-rise“ (inglizcha). www.oakpark.com. Qaraldi: 25-mart 2019-yil.
  11. ↑ „Peace Triumphant: A war remembered“ (inglizcha). www.oakpark.com. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 „The History and Theme of Peace Triumphant“ (inglizcha). www.facebook.com. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil.
  13. ↑ „Restoring history, finding even more“ (inglizcha). oakpark.com. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil.
  14. ↑ „Waymarking - A scavenger hunt for unique and interesting locations in the world“ (inglizcha). waymarking.com. Qaraldi: 19-iyun 2018-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Scoville_parki&oldid=4217595" dan olindi