Sahud saroyi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Qasr Sahud qal'asi Mubarraz shahrining g'arbiy devorlari tashqarisida joylashgan bo'lib, uning kirish joyi Al-Hazm chekkasiga qaragan, yaxshi qayta qurilgan va Saudiya Arabistoni armiyasi uchun kazarma sifatida foydalanilgan.[1]

Bino[tahrir | manbasini tahrirlash]

Saroyning devorlari va minoralari undagi eng muhim mudofaa elementlari hisoblanadi, chunki ular tashqi va ichki o'rtasidagi darajada qurilgan bo'lib, mudofaa jarayonini oshirish uchun palma tanasi yog'ochlari bilan bir-biriga bog'langan va orasida bo'shliq bor, devorlari tosh va loy bilan to'ldirilgan va bu devorlar teshiklari bilan ta'minlangan edi. To'plarning bochkalari ulardan o'q otishni o'z ichiga oladi va minoralar devorlar bilan bevosita bog'langan va mudofaa va nazorat qilish uchun ishlatiladi.Har bir minora yuqoriga ko'tariladigan ikki qavatdan iborat. ichkaridan yuqoriga.Mudofaa jarayonini kuchaytirish uchun saroy tashqaridan chuqur xandaq bilan taʼminlangan boʻlib, u orqali saroyga buzib kirish qiyin.Saroyning asosiy kirish eshigi gʻarbiy tomonda joylashgan va u kirishlar tizimida joylashgan Al-Mansara toʻrtburchak shaklidagi kuzatuv xonasi, askarlar joylashadigan xonalarga kirish eshigi va janubi-sharqida omborxona bilan oʻralgan.Saroy yonida quduq ham bor.Saroyni zarur suv bilan ta'minlash uchun saroy.Saroyning kirish eshigining shimolida joylashgan kvadrat shaklidagi xona.Shuningdek, minbarli to'rtburchaklar masjid va to'rtta ustunli besh ustundan iborat mehrob ham bor. Quduqning yonidagi janubi-sharqiy burchakda kengash, shimoli-g'arbiy burchakdagi otxonalardan tashqari va hammomlar devor yonida joylashgan. Shamoliy va asl saroy binosining egasi kim ekanligi ma’lum emas, biroq ba’zi tarixiy manbalarda saroy qurilishi hijriy VII asr oxirlariga to‘g‘ri kelishi va unda birinchi bo‘lib yashagan kishilar bo‘lganligi qayd etilgan. Banu Xolidlar Al-Mubarrazda yashab, oʻzlarining amiri Barak hukmronligi davrida uni Axso poytaxtiga aylantirgan, 1082-hijriy yilda turklarni Axsadan quvib chiqarishga muvaffaq boʻlgan, boshqalari esa bu shaharga Imom asos solgan deb hisoblashadi. Saud bin Abdulaziz bin Muhammad, hijriy XIII asrning ikkinchi o'n yilligida.[2]

  1. واحة الأحساء ، ف. ش. فيدال، ترجمة عبدالله بن ناصر السبيعي، ط1، 1410هـ/1990م، ص99- 100.
  2. القلاع والحصون، شركة تارة الدولية، الرياض، 1433هـ/2013م ،ص65.