Kontent qismiga oʻtish

Rossiya Federatsiyasi uchuvchi-kosmonavti Faxriy unvoni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
"Rossiya Federatsiyasi uchuvchi-kosmonavti" Faxriy unvoni
Turi Faxriy unvon
Kimga topshiriladi Rossiya fuqarolariga
Kim tomonidan topshiriladi Rossiya Rossiya Fedratsiyasi
Taqdirlash asosi Kosmik parvoz
Holati Mavjud
Statistika
Taʼsis sanasi 1992-yil 20-mart
Navbat
Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti Aleksandr Yurievich Kaleri
Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti Valeriy Grigoryevich Korzun
Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti Sergey Yevgenyevich Treshchov

Rossiya Federatsiyasining faxriy uchuvchi-kosmonavti unvoni (ruscha: Летчик-космонавт Российской Федерации) - Rossiya Federal kosmik agentligi uchun parvoz qilgan barcha kosmonavtlarga beriladigan Rossiya Federatsiyasining davlat mukofoti. Odatda Rossiya Federatsiyasi Qahramoni unvoni bilan birga topshiriladi. U davlat xizmatida qahramonlik koʻrsatganligi uchun ruslarga berilishi mumkin boʻlgan eng oliy unvondir.

“Uchuvchi-kosmonavt” faxriy unvoni dastlab Oliy Kengash Prezidiumining 1961-yil 14-apreldagi Farmoni bilan ta’sis etilgan.[1] Keyinchalik u SSSR uchuvchi-kosmonavti (ruscha: Летчик-космонавт СССР) deb atalgan. 1991-yilda Sovet Ittifoqi parchalanganidan keyin unvon Rossiya Federatsiyasining 1992-yil 20-martdagi 2555-1-sonli qonuni[2] bilan saqlanib qoldi va unvon Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti deb oʻzgartirildi.

Mukofot toʻgʻrisidagi nizom

[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti" faxriy unvoni Rossiya Federatsiyasi Prezidenti tomonidan kosmik parvozdagi jasorati uchun beriladi. Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavtining nishoni koʻkrakning oʻng tomonida ordenlar va bezaklar ustida joylashadi.[3]

Mukofot tavsifi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti" faxriy unvoni - kengligi 25 mm va balandligi 23,8 mm boʻlgan zarhal kumush qirrali qavariq beshburchak. Markazda koʻk rangda sirlangan yer sharida Rossiya Federatsiyasi hududi tasviri. Oltin yulduz Moskvani dunyoning yuqori chap tomonidagi kumush sun'iy yoʻldoshga etib borish uchun butun dunyo boʻylab bir marta aylanib chiqadigan zarhal orbital yoʻlning kelib chiqish nuqtasini bildiradi. Ikkinchi orbital yoʻl, qizil sirlangan, globusning pastki markazidan boshlanadi va globus ustidagi zarhal kosmik kemaga etib borish uchun torayib boradi. Yer kurrasi ustidagi beshburchakning yuqori chap chetida zarhal relefli “PILOT” (ruscha: ЛЕТЧИК) yozuvi joylashgan. Yer shari ustidagi beshburchakning yuqori oʻng chetida zarhal relefli “KOSMONAVT” yozuvi (ruscha: КОСМОНАВТ), yer kurrasi ostidagi beshburchakning pastki chetida zarhal yozuvda “ ROSSIYA”(ruscha: РОССИИ) yozuvi aks etgan. Beshburchakning chap va oʻng pastki qirralari boʻylab zarhal dafna novdalari tasvirlangan. Mukofotning seriya raqami nishonning orqa tomonida.[3]

Belgilar standart rus kvadratiga osma halqa bilan mahkamlangan. Nishon oq, koʻk va qizil rangli ipak moir lenta bilan qoplangan.[3]

Erishganlar roʻyxati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyida sanab oʻtilgan shaxslar Rossiya Federatsiyasining uchuvchi-kosmonavti faxriy unvoniga sazovor boʻlganlar:[4]

  1. 1992-yil 11-avgust, № 871-son Farmon. - Aleksandr Yurievich Kaleri
  2. 1993-yil 5-fevral, № 181-son Farmon. - Sergey Vasilyevich Avdeev
  3. 1993-yil 23-iyul, № 1060-son Farmon. - Aleksandr Fedorovich Poleshchuk
  4. 1994-yil 14-yanvar, № 154-sonli Farmon. - Vasiliy Vasilyevich Tsibliev
  5. 1994-yil 18-avgust, № 1697-sonli Farmon. - Yuriy Vladimirovich Usachev
  6. 1994-yil 24-noyabr, № 2107-sonli Farmon. - Yuriy Ivanovich Malenchenko
  7. 1994-yil 24-noyabr, № 2107-sonli Farmon. - Talgat Amangeldyuli Musabayev
  8. 1995-yil 10-aprel, № 338-sonli Farmon. - Elena Vladimirovna Kondakova
  9. 1995-yil 7-sentyabr, № 907-sonli Farmon. - Vladimir Nikolaevich Dezhurov
  10. 1995-yil 5-oktyabr № 1017-son Farmon. - Nikolay Mixaylovich Budarin
  11. 1996-yil 1-aprel, № 447-sonli Farmon. - Yuriy Pavlovich Gidzenko
  12. 1996-yil 16-oktyabr, № 1443-son Farmon. - Yuriy Ivanovich Onufrienko
  13. 1997-yil 11-aprel, № 342-sonli Farmon. - Valeriy Grigoryevich Korzun
  14. 1998-yil 10-aprel, № 370-sonli Farmon. - Aleksandr Ivanovich Lazutkin
  15. 1998-yil 10-aprel, № 372-sonli Farmon. - Pavel Vladimirovich Vinogradov
  16. 1998-yil 10-aprel, № 372-sonli Farmon. - Sharipov Salijan Shakirovich
  17. 1998-yil 25-dekabr, № 1640-sonli Farmon. - Yuriy Mixaylovich Baturin
  18. 1999-yil 5-aprel, № 428-sonli Farmon. - Gennadiy Ivanovich Padalka
  19. 1999-yil 10-sentyabr, № 1211-son Farmon. - Valeriy Ivanovich Tokarev
  20. 2000-yil 9-noyabr, № 1858-sonli Farmon. - Sergey Viktorovich Zalyotin
  21. 2001-yil 9-aprel, № 408-sonli Farmon. - Boris Vladimirovich Morukov
  22. 2002-yil 10-aprel, № 367-son Farmon. - Konstantin Mirovich Kozeev
  23. 2002-yil 10-oktyabr, № 1145-son Farmon. (nashr qilinmagan) - Yuriy Valentinovich Lonchakov
  24. 2003-yil 12-aprel, № 420-son Farmon. - Mixail Vladislavovich Tyurin
  25. 2003-yil 21-sentyabr, № 1082-sonli Farmon. - Fyodor Nikolaevich Yurchixin
  26. 2004-yil 4-fevral, № 140-sonli Farmon. - Sergey Yevgenyevich Treshchov
  27. 2005-yil 23-fevral, № 206-sonli Farmon. (nashr qilinmagan) - Yuriy Georgiyevich Shargin
  28. Oleg Valeryevich Kotov
  29. 2009-yil 5-fevral, (nashr qilinmagan) - Sergey Aleksandrovich Volkov
  30. 2009-yil 5-fevral, (nashr qilinmagan) - Oleg Dmitriyevich Kononenko
  31. 2010-yil 12-aprel, № 449-sonli Farmon. - Roman Yurievich Romanenko
  32. 2010-yil 30-oktyabr, № 1310-son Farmon. — Maksim Viktorovich Surayev
  33. 2011-yil 12-aprel, № 432-son Farmon. - Oleg Ivanovich Skripochka
  34. 2011-yil 12-aprel, № 433-son Farmon. - Mixail Borisovich Korniyenko
  35. 2011-yil 12-aprel, № 433-son Farmon. - Aleksandr Aleksandrovich Skvortsov
  36. 2012-yil 3-mart, № 270-son Farmon. - Dmitriy Yuryevich Kondratyev
  37. 2012-yil 25-iyun, № 904-sonli Farmon. - Andrey Ivanovich Borisenko
  38. 2012-yil 25-iyun, № 904-sonli Farmon. — Aleksandr Mixaylovich Samokutyayev
  39. 2013-yil 25-dekabrda - Anatoliy Ivanishin
  40. 2013-yil 25-dekabrda — Anton Shkaplerov
  41. 2014-yil 28-may, № 374-son Farmon. - Oleg Novitskiy
  42. 2014-yil 28-may, № 374-son Farmon. - Sergey Revin
  43. 2014-yil 28-may, № 374-son Farmon. - Evgeniy Tarelkin
  1. „Decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR of 14-aprel 1961-yil“ (ru). Legal Library of the USSR (1961-yil 14-aprel). Qaraldi: 2012-yil 21-fevral.
  2. „Law of the Russian Federation of 20-mart 1992-yil No 2555-1“ (ru). Commission under the President of the Russian Federation on state awards (1999-yil 15-dekabr). 7-yanvar 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-fevral.
  3. 3,0 3,1 3,2 „Statute of the Honorary Title "Pilot-Cosmonaut of the Russian Federation"“ (ru). Commission under the President of the Russian Federation on state awards (2010-yil 7-sentyabr). Qaraldi: 2012-yil 19-fevral."Statute of the Honorary Title "Pilot-Cosmonaut of the Russian Federation"" (in Russian). Commission under the President of the Russian Federation on state awards. 2010-09-07. Retrieved 2012-02-19.
  4. „Compiled from the site of the President of the Russian Federation“ (ru). Kremlin News. Qaraldi: 2012-yil 19-fevral.