Rim huquqi

Qadimgi Rim
Bu andoza bir qismdan iboratdir: Siyosat va hukumat: Qadimgi Rim
Periode
Rim qirolligi Mil. av. 753 – Mil. av. 509 Rim respublikasi Mil. av. 509 – Mil. av. 27 Rim imperiyasi Mil. av. 27 – 1453 Trapezund imperiyasi 1204 – 1461 Prinsipat Dominat Xronologiya
Rim konstitutsiyasi
Rim qirolligini konstitutsiyasi Rim respublikasining konstitutsiyasi Rim imperiyasining konstitutsiyasi Kechki Rim imperiyasining konstitusiyasi Qadimgi Rim konstitutsiyasining tarixi Senat Majlis Magistratlar
Oddiy magistratlar
Konsul Pretor Kvestor Promagistrat Edil Tribun Senzor Rim gubernatori
Oliy magistratlar
Diktator Otliq sarkardasi Harbiy tribun Podshoh Triumvirat Desemvir
Unvonlar va izzatlar
Imperator Legat Duks Officium Prefekttus Vikarius Vigintiseksviri Liktor Harbiy magistr Imperator Princeps Senatus Buyuk pontifik Avgust Sezar Tetrarxiya
Presedent va qonun
Rim huquqi Imperium Mos maiorum Kollegialik Rim fuqaroligi Auctoritas Cursus honorum Senatus consultum Senatus consultum ultimum
Majlislar
Senturiat majlis Kuriat majlis Plebey kengashi Tribut majlisi

Rim huquqi — Qad. Rim huquq tizimi. Xususiy huquq va umumiy huquqni uz ichiga olgan. Unda mulkiy munosabatlar, ashyoviy huquqlar, turli bitimlar, shartnomaga asoslangan va asoslanmagan majburiyatlar, meros huquqi va boshqa masalalarga oid qoidalar mukammal ishlab chiqilgan. Rim imperiyasining yuksalishi, uning boshqa davlatlarni bosib olishi bilan faqat rimliklarga tegishli boʻlgan bu qonunqoidalar talabga javob bermay qoʻydi. Buning ustiga nafakat Rimda, shuningdek, Yevropa mamlakatlarida ham tovarpul munosabatlarining jadal rivojlanishi, birinchi galda, turli davlatlar fuqarolari oʻrtasidagi mulkiy, savdosotiq munosabatlariga tegishli qoidalarni qayta koʻrib chikishni talab qilardi. Bu yangi Rim huquqi tarkibida xalqlar huquqi tizimining paydo boʻlishiga olib keldi. Ushbu huquq rimliklar va rimlik boʻlmagan shaxslar urtasidagi munosabatlarga tatbiq qilindi, Rim xususiy huquqi xususiy mulkchilikka asoslangan jamiyatning mumtoz huquqi hisoblangan. Koʻpgina mamlakatlar Rim huquqidan namuna olganlar.