Rasina
| Rasina | |
|---|---|
| |
| Tavsif | |
| Uzunligi | 92 km |
| Daryolar havzasi | 990 km² |
| Joylashuvi | |
| Davlat | Serbiya |
| Rasina | |
Rasina (serbcha: Расина) – Serbiya janubidagi daryo. Uzunligi 92 km (57 mi), Serbiyaning Rasina viloyatidan oqib oʻtadi va Krushevac shahri yaqinidagi G‘arbiy Moravaga quyiladi.
Daryoning tarixiy nomi – Arsen (Arsen).
Rasina Goč togʻining janubiy yon bagʻirlaridan, Rasovka qishlogʻi yaqinida, serblarning eng mashhur Vrnjačka Banja kurortining janubi-gʻarbida joylashgan. Daryo dastlab janubi-sharqda, Jeljin hamda Kopaonik togʻlari atrofida, Mitrovo Polye, Bzenitsa, Pleš, Yablanitsa, Grčak, Toskichi, Budilovina va Milentiya qishloqlari yonidan oqib oʻtadi. Rasina kichik Brus shahriga etib kelganida, yuqori Rasina mintaqasiga kiradi.
Bu vaqtda daryo Veliki Yastrebak togʻining gʻarbiy tomoniga yetib boradi va shimolga qarab oqadi. Bogishe va Zlatari qishloqlaridan daryo Chelije qishlogʻida sunʼiy Chelije koʻlini hosil qiladi.
Quyi Rasina viloyatida aholi zich joylashgan, maʼmuriy markazi Kruseva tumani. Uning quyi oqimida Rasinadan keyin G‘arbiy Moravaga alohida oqib tushadigan Pepeljusha daryosining parallel oqimi keladi. Krushevacdan yetti kilometr oʻtgach, Rasina Makrešane qishlogʻidagi G‘arbiy Moravaga oqadi.
Rasina 990 km2 (380 kv mi) maydonni suv bilan taminlaydi. Qora dengiz daryo havzasiga tegishli. Daryo hududida kema qatnovi mumkin emas.
Chelije koʻli
[tahrir | manbasini tahrirlash]Suv ombori 1980-yilda sun'iy ravishda barpo etilgan. Koʻl Velika Morava daryosini tartibga solish dasturi doirasida, yaʼni Iron Gate I gidroelektr stantsiyasiga va uning Erdap koʻliga yetib boradigan choʻkindi miqdorini kamaytirish uchun yaratilgan. 1984–yilda Majdevo qishlogʻida suv tozalash inshooti qurildi. Zavod 2012-yilda rekonstruksiya qilingan. Quvvati oshishi hisobiga Chichevac va Varvarin munitsipalitetlaridagi suv inshootlari tarmoqqa ulangan[1].
Koʻl 2030–yilgacha suv taʼminoti uchun xizmat qilish uchun moʻljallangan edi.
2019-yil may oyida Serbiya Tabiatni muhofaza qilish instituti tomonidan oʻtkazilgan dastlabki tekshiruv natijasida koʻlni tabiiy yodgorlik sifatida huquqiy muhofaza qilish uchun asos bor degan xulosaga kelindi[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ R. Stanković (23 November 2017), „Vodovod-Kruševac produžava vek jezeru Ćelije za tri decenije“ [Kruševac waterworks company prolonged the life of the Lake Ćelije for three decades], Politika (serbcha), 15-bet
- ↑ Slavica Stuparušić. Rtanj, novo zaštićeno prirodno dobro (sr). Politika (2019-yil 16-may), s. 8.