Rafinatsiyalash

Rafinatsiyalash (nem. Raffi nieren, frans. raffi ner — tozalamoq), rafinirlash — metallar va qotishmalar, yogʻ va moylarni (odatda, suyuq holatda) keraksiz yoki zararli qoʻshimchalardan tozalash. Metallarni R. yuqori trali (pirometallurgiya), elektrolitik va kimyoviy turlarga boʻlinadi. Yuqori trali R.da metallarga oksidlovchilar yoki modifikatorlar qoʻshiladi. Ular qoʻshimchalar bilan suyuq metallda erimaydigan (mexanik yoʻl bilan ajratiladigan) yoki R. trasida uchuvchan kimyoviy birikmalar hosil qiladi. Bundan tashqari, metallga suyuq sintetik toshqollar, inert gazlar (Mas, argon), oltingugurt, galogenlar, galogenidlar va boshqa moddalar bilan ishlov beriladi. Elektrolitik R. tuzlarning suvdagi eritmalari yoki tuzli suyukliklarning elektrolizidan iborat. Bu turning keng tarqalgan usuli tozalanadigan metallarni anodsa eritish va toza metallarni katodda choʻktirish jarayonlarini oʻz ichiga oladi. Kimyoviy R. metall va qoʻshimchalarning kislotali yoki ishqorli eritmalarda turlicha erituvchanligiga asoslangan. R. bevosita pechlar yoki maxsus qurilmalarda amalga oshiriladi. Asl metallarni R. affinaj deb ataladi.