Qozogʻistonda futbol

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Qozogʻistonda futbol — Qozogʻiston Futbol Federatsiyasi milliy organ tomonidan boshqariladi[1]. QFF erkaklar, ayollar va futzal terma jamoalarini tashkillashtiradi. Futbol mamlakatda eng ommabop sport turlaridan biri boʻlib, undan keyin xokkey turadi[2][3].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qozoq futboli birinchi Semeyda Birinchi Jahon urushidan oldin paydo boʻlgan, oʻsha paytda britaniyalik savdogarlar oʻyinni Qozogʻistonga olib kelishgan edi. Oʻyinning ilk oʻyinchilaridan biri yozuvchi Muxtor Avezov edi. Koʻp oʻtmay jamoalar Pavlodar va Jambulda, 1928-yilda Qozogʻiston SSR vakili jamoasining birinchi rasmiy paydo boʻldi. 1930-yillarga kelib, qozoq klublari Sovet futbolining quyi divizionlarida muntazam qatnashib turishdi.

Ikkinchi Jahon Urushidan keyin 1946-yilda muntazam liga boshlandi, 1948-yilda doimiy ravishda tashkil qilingan kubok musobaqasi tashkil etildi. 1959-yilda Qozogʻiston SSR doimiy futbol federatsiyasi tashkil etildi. „Qayrat“ jamoasining yetakchi klubi 1960-yilda tarixga kirdi. 1963-yilda Sovet Ittifoqi Oliy Ligasida kurash olib borgan birinchi qozoq tomoni boʻlib, Sovet Ittifoqi Kubogining yarim finaliga qadar yetib borgan va bu tarixdagi eng yaxshi koʻrsatkich. Ular 1976-yilda Sovet Birinchi Ligasida Qozogʻistonning birinchi gʻalabasini qayd etishgan.

1977-yilgacha „Qayrat“ klubi himoyachisi Seilda Baishakov Jahon chempionati saralashida Vengriyaga qarshi oʻyinda debyut qilgan paytgacha biron bir qozoq futbolchisi SSSR terma jamoasida oʻynamagan edi. Keyinchalik, 1986-yilda uning klubi oliy ligada yettinchi — qozoq klublari uchun eng yaxshi marrani zabt etish bilan oʻzlarining shon-sharaflariga yana yangi gʻalaba qoʻshishdi. Shuningdek, mamlakatning Yevgeniy Yarovenko ham 1988-yilgi Yozgi Olimpiada Oʻyinlarida gʻolib boʻlib Sovet Ittifoqining shon-sharaflariga qoʻshildi.

Sovet Ittifoqi parchalanganidan soʻng, 1992-yilda Qozogʻiston Respublikasi Futbol Uyushmasi tashkil etildi va koʻp oʻtmay FIFA va Osiyo Futbol Konfederatsiyasiga qabul qilindi. Tez orada terma jamoa debyut qildi va qozoq individual musobaqalari tashkil etildi. Qayta nomlangan FFK 2002-yilda UEFA ga oʻtidi, OFK bilan munosabatlarini tugatdi[2] [4][5][6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Gilbey, Mark „When Saturday Comes - Capital gains“. www.wsc.co.uk. Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.
  2. 2,0 2,1 Paxton, Robin „Kazakhstan looks to Europe for soccer growth“. 2018-yil 22-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.
  3. Fergus, Michael; Jandosova, Janar „Kazakhstan: Coming of Age“. Stacey International (21-aprel 2018-yil). Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.
  4. Wilson, Jonathan „FC Astana’s group stage debut shows how far Kazakh football has come - Jonathan Wilson“. the Guardian (15-sentabr 2015-yil). Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.
  5. „Ames: A trip to see FC Astana's grand project“. Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.
  6. „A belief in west is best for future of Kazakhstan“. Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.