Qogʻoz samolyotlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Oddiy qogʻoz samolyotlar
Qogʻoz samolyot yasash jarayoni koʻrsatmalari

Qogʻoz samolyot oʻyinchoq samolyot boʻlib, odatda bitta buklangan qogʻoz yoki kartondan yasalgan samolyotdir .

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qogʻoz samolyotlar XIX asrning oʻrtalarida, ularning 1864-yildagi qurilishi tasvirlangan Amerika bolalar kitobi asosida yaratilgani maʼlum[1].

1924-yildagi International Union of Theoretical and Applied Mechanicsittifoqining uchrashuvida Ludwig Prandtl tomonidan qogʻozdan samolyot yasalishi haqidagi Theodore von Kármánning fikrlari[2]:

Prandtl ham biroz impulsiv edi. Esimda, bir marta Gollandiyaning Delft shahrida boʻlib oʻtgan konferentsiyadan soʻng oʻtkazilgan kechki ovqat paytida, stolda uning yonida oʻtirgan opam unga parvoz mexanikasi haqida savol bergan edi. U tushuntira boshladi; Bu vaqt ichida u menyuni oldi va qayerdaligini oʻylamasdan kichik samolyot modelini yasadi. U fransuz ta'lim vazirining koʻylagi oldiga tushdi, bu hol opam va ziyofatdagi boshqalarni xijolat qildi.

Soʻnggi paytlarda qogʻozdan yasalgan samolyotlar katta muvaffaqiyatga erishdi va juda yuqori parvoz koʻrsatkichlariga ega boʻldi. Bu kabi samolyotlarning ham turli xillari oʻylab topilmoqda.

Keyingi yillarda uning dizayniga oʻzgartirishlar kiritildi va bu uning tezligi, balandligi, harakatlanishi ni[3] yaxshilashga olib keldi.

Murakkablashtirilgan qogʻoz samolyotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yangiliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qogʻoz samolyotlar 1930-1988-yillarda rivojlanishning uchta bosqichini boshdan kechirdi:

  • Yuqori parvoz samaradorligi
  • Masshtabli modellashtirish
  • CAD dasturidan foydalanish

Xuddi shu davrda folded/origami samolyotlari ustida ishlash davom etyotgandi:

  • Qatlamlar sonining koʻpayishi, baʼzida murakkab xarakterga ega
  • Dizaynning tarkibiy qismi sifatida aniq kirigami (qogʻozni kesish).
  • Parvoz ishlashini taʼminlash uchun qoʻshimcha muvozanat shakllari.

Texnologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Texnologiya uchun javobgar Ilgʻor qogʻoz samolyot konstruktsiyasini koʻpaytirish uchun  :

  • 2D qismlarni loyihalash uchun arzon CAD dasturi
  • Keng tarqalgan ishlab chiqarish va asetal havo bilan tavlanadigan elimlarning arzonligi, masalan, Bostik Clear-bond.
  • Samolyot qismlarini chiqazish uchuch maxsus printer.
  • Internetning paydo bolishi va keng tarqalgan maʼlumot almashish

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Edwards. „Did people fly paper airplanes before real airplanes were invented?“ (en). Vox (2015-yil 28-aprel). Qaraldi: 2024-yil 6-yanvar.
  2. Theodore von Kármán with Lee Edson (1967) The Wind and Beyond, Little, Brown and Company, p. 38.
  3. John M. Collins. Fantastic flight. 10 Speed Press, 2012 — 122–126 bet. ISBN 978-1580085779. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • The dictionary definition of paper plane at Wiktionary