Kontent qismiga oʻtish

Pulsar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
PSR B1509−58 – Chandradan olingan rentgen nurlari oltin; WISE qizil, yashil va koʻk rangdagi infraqizil /maks.
Aylanadigan pulsarning animatsiyasi. Oʻrtadagi shar neytron yulduzini, egri chiziqlar magnit maydon chiziqlarini va chiqadigan konuslar emissiya zonalarini ifodalaydi.
Pulsar tomonidan yaratilgan "mayoq " effektining tasviri.

Pulsar [1] yuqori magnitlangan aylanadigan neytron yulduz boʻlib, magnit qutblaridan elektromagnit nurlanish nurlarini chiqaradi. [2] Bu nurlanishni faqat emissiya nuri Yer tomon yoʻnaltirilganda kuzatish mumkin (masalan, yorugʻlik faqat kuzatuvchi tomon yoʻnaltirilganda mayoqni koʻrish mumkin) va emissiyaning impulsli koʻrinishi uchun ham javobgardir. Neytron yulduzlari juda zich va qisqa, muntazam aylanish davrlariga ega. Bu individual pulsar uchun millisekunddan soniyagacha boʻlgan impulslar orasidagi juda aniq intervalni hosil qiladi. Pulsarlar ultra yuqori energiyali kosmik nurlar manbaiga nomzodlardan biri hisoblanadi. (Shuningdek, tezlashtirishning markazdan qochma mexanizmiga qarang.)

Pulsarlarning davrlari ularni astronomlar uchun juda foydali vositaga aylantiradi. Ikkilik neytron yulduzlar tizimidagi pulsarning kuzatuvlari gravitatsion nurlanish mavjudligini bilvosita tasdiqlash uchun ishlatilgan. Birinchi quyoshdan tashqari sayyoralar 1992-yilda PSR B1257+12 pulsar atrofida topilgan. 1983-yilda pulsarlarning ayrim turlari aniqlandi, ular oʻsha paytda vaqtni saqlashda atom soatlarining aniqligidan oshib ketgan. [3]

  1. „Definition of PULSAR“. www.merriam-webster.com (2023-yil 31-may).
  2. „NASA's NICER Delivers Best-ever Pulsar Measurements, 1st Surface Map“ (2019-yil 11-dekabr).
  3. Sullivan. „PULSAR TERMED MOST ACCURATE 'CLOCK' IN SKY“. NY Times. The New York Times (1983-yil 9-fevral). Qaraldi: 2018-yil 15-yanvar.