Prokrust
Prokrust (qadimgi yunoncha: Προκρούστης qadimgi yunoncha: Προκρούστης soʻzma-soʻz tarjimasi „choʻzish“, shuningdek, Damast yoki Polipemon nomi bilan ham tanilgan) — Qadimgi Yunoniston afsonalaridagi personajdir. Poseydonning oʻgʻli[1], Sileaning eri (Korinfning qizi), Sinisning otasi[2]. Eleusisdan Afinaga boradigan yoʻlda Herma shahrida Tesey tomonidan oʻldirilgan[3].
Afsona[tahrir | manbasini tahrirlash]
Prokrust Attikada yashagan qaroqchi edi[4] va Megara va Afina oʻrtasidagi yoʻlda sayohatchilarni poylab yotardi. U sayohatchilarni aldab uyiga kirgizdi, toʻshagiga yotqizdi, kimda kalta boʻlsa, oyogʻini kesib tashladi, uzun boʻlganlarni esa shu karavot boʻylab oyoqlarini choʻzdi. Tesey uni oʻz toʻshagiga yotqizdi, shunda karavotda faqat boshi qolib, uni kesib tashladi[5].
Prokrustning oʻgʻli Sinis ham oʻgʻirlik bilan savdo qilgan va otasidan sadistik moyillikni qabul qilgan. U ham Teseyning qoʻliga tushdi[6].
Baʼzi manbalarga koʻra, uning asl ismi Polipemon (Πολυπήμων, „koʻp azob-uqubatlar keltiruvchi“, „zararli“), Damast (Δαμαστής „yengib oʻtish“)[7] yoki Prokopt („kesuvchi“)[8].
Prokrust toʻshagi[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Prokrust toʻshagi" iborasi keng tarqaldi, u biror narsani olib kirishni xohlaydigan qatʼiy chegaralarni anglatadi va buning uchun muhim narsani qurbon qiladi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Gigin. Mifi 38
- ↑ Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 16, 2
- ↑ Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E I 4; Plutarx. Tesey 11
- ↑ Диодор Сицилийский. Istoricheskaya biblioteka. IV, 59, 5
- ↑ Н.А. Кун. „Мифы и легенды древней Греции“. mify.org. 2017-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-sentyabr.
- ↑ Plutarx. Tesey, 8
- ↑ Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E I 4; Pavsaniy. Opisanie Elladi I 38, 5
- ↑ Vakxilid. Difirambi XVIII 27
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Dunyo xalqlarining afsonalari. M., 1991-92. 2 jildda T. 2. S. 337.
- Ashukin N.S., Ashukina M.G. Qanotli soʻzlar. — M., 1960. — S. 504.