Portugaliya davlat madhiyasi

Portugaliya davlat madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i	Henrique Lopes de Mendonça, 1890
Bastakor	Alfredo Keil
Qabul qilindi	1910-yil 5-oktabr

„A Portuguesa“ („The Portuguese [qoʻshiq]“, portugalcha talaffuzi: ɐ puɾtuˈɣezɐ) — Portugaliyaning milliy madhiyasi. Qoʻshiq Alfredo Keil tomonidan yozilgan va 1890-yilda Britaniyaning Portugaliyaga Afrika koloniyalariga nisbatan qoʻzgʻatilgan ultimatum tomonidan qoʻzgʻatilgan millatchilik harakati paytida Henrique Lopes de Mendonça tomonidan yozilgan. Portuda 1891-yil yanvardagi muvaffaqiyatsiz respublika qoʻzgʻolonining marsh qoʻshigʻi sifatida ishlatilgan, u 1911-yilda yangi tugʻilgan Portugaliya Respublikasining milliy madhiyasi sifatida qabul qilingan va agʻdarilgan konstitutsiyaviy monarxiya madhiyasi „Hino da Carta“ (Ustav madhiyasi) oʻrniga ishlatilgan.

Tarix

1890-yilgi notalar varagʻi

1890-yil 11-yanvarda Birlashgan Qirollik Portugaliyadan Afrikaning gʻarbiy qirgʻogʻidagi Angola va sharqiy qirgʻoqdagi Mozambik portugal mustamlakalari oʻrtasida joylashgan yerlarni mustamlaka qilishdan bosh tortishni talab qilib, ultimatum qoʻydi. Ommabop shov-shuvga qaramay, Portugaliya hukumati ularning talablarini qabul qildi. Bu qirol Carlos I davrida monarxiyaning mashhur emasligi bilan bogʻliq edi. Bu orqali Portugaliyada tobora ommalashib borayotgan respublika harakati qoʻllab-quvvatlandi.

Ultimatum qabul qilingandan keyingi kechada bastakor Alfredo Keil, Rafael Bordalo Pinheiro va Teofilo Bragani oʻz ichiga olgan bir guruh doʻstlarining taklifiga binoan vatanparvarlik norozilik marshi sifatida „A Portuguesa“ uchun kuy yozdi. Portugal xalqining gʻazabidan ilhomlanib, qoʻshiq muallifi Henrike Lopes de Mendonça Keilning ohangiga mos soʻzlarni yaratish haqidagi iltimosini qabul qildi. Mendonça „A Portuguesa“ qoʻshigʻi" vatanning yarador qalbi ozodlik va tiklanish ambitsiyalari bilan qoʻshilib ketadi. U xalq tomonidan qabul qilingan, ularning milliy oqlanish istagini ifoda eta oladigan madhiya boʻlishiga umid qilgan. Bunday iboralar „La Marseillaise“, portugalcha fado va „Hino da Maria da Fonte“ bilan ifodalanadi. Marsh tezda tarqaldi. Varaqalar va plakatlar bilan birga bir necha minglab notalar bepul tarqatildi. Qoʻshiqning mashhurligi ham milliy chegaralarga tarqaldi va sheʼrlari boshqa tillarga tarjima qilindi.

1956-yilda madhiyaning melodik variantlari paydo boʻlishi hukumatni qoʻmita tuzishga majbur qildi, uning maqsadi rasmiy versiyani aniqlash edi. 1957-yil 16-iyulda amaldagi tahrir taklif qilindi va u Vazirlar Kengashi tomonidan tasdiqlandi.

Matn

Portugal tilida	IPA transkripsiyasi	Inglizcha tarjima
I Heróis do mar, nobre povo, Nação valente, imortal, Levantai hoje de novo O esplendor de Portugal! Entre as brumas da memória, Ó Pátria, sente-se a voz Dos teus egrégios avós, Que há-de guiar-te à vitória! Às armas, às armas! Sobre a terra, sobre o mar, Às armas, às armas! Pela Pátria lutar! Contra os canhões marchar, marchar! II Desfralda a invicta Bandeira, À luz viva do teu céu! Brade a Europa à terra inteira: Portugal não pereceu Beija o solo teu jucundo O Oceano, a rugir d’amor, E teu braço vencedor Deu mundos novos ao Mundo! III Saudai o Sol que desponta Sobre um ridente porvir; Seja o eco de uma afronta O sinal do ressurgir. Raios dessa aurora forte São como beijos de mãe, Que nos guardam, nos sustêm, Contra as injúrias da sorte.	{{IPA|1 [e.ˈɾɔjʒ‿du maɾ ˈnɔ.βɾɨ ˈpo.vu] [nɐ.ˈsɐ̃w̃ vɐ.ˈɫẽt(ɨ) i.muɾ.ˈtaɫ] [ɫɨ.vɐ̃.ˈtaj ˈo.ʒɨ dɨ ˈno.vu] [u‿(ɨ)ʃ.pɫẽ.ˈdoɾ dɨ puɾ.tu.ˈɣaɫ] [ˈẽ.tɾ(i)‿ɐʒ‿ˈbɾu.mɐʒ‿dɐ mɨ.ˈmɔ.ɾjɐ] [ɔ ˈpa.tɾjɐ ˈsẽ.tɨ si‿ɐ vɔʃ] [duʃ tewz‿i.ˈɡrɛ.ʒjuz‿ɐ.ˈvɔʃ] [ki‿ˈa.ðɨ ɡi.ˈaɾ.t(i)‿a vi.ˈtɔ.ɾjɐ] [ˈko.ɾu] [az‿ˈaɾ.mɐʃ az‿ˈaɾ.mɐʃ] [ˈso.bɾ(ɨ)‿ɐ ˈtɛ.ʁɐ ˈso.bɾɨ‿u maɾ] [az‿ˈaɾ.mɐʃ az‿ˈaɾ.mɐʃ] [ˈpe.ɫɐ ˈpa.tɾjɐ ɫu.ˈtaɾ] [ˈkõ.tɾɐ‿uʃ kɐ.ˈɲõj̃ʒ‿mɐɾ.ˈʃaɾ mɐɾ.ˈʃaɾ] 2 [dɨʃ.ˈfɾaɫ.d‿ɐ‿ĩ.ˈvik.tɐ bɐ̃.ˈdɐj.ɾɐ] [a luʒ‿ˈvi.vɐ du tew sɛw] [ˈbɾa.d‿ɐ‿ew.ˈɾɔ.pɐ‿a ˈtɛ.ʁɐ‿ĩ.ˈtɐj.ɾɐ] [puɾ.tu.ˈɣaɫ nɐ̃w̃ pɨ.ɾɨ.ˈsew] [ˈbɐj.ʒɐ‿u ˈsɔ.ɫu tew ʒu.ˈkũ.du] [u‿ɔ.ˈsjɐ.nu‿ɐ ʁu.ˈʒiɾ d(i)‿ɐ.ˈmoɾ] [i tew ˈbɾa.su vẽ.sɨ.ˈðoɾ] [dew ˈmũ.duʒ‿ˈnɔ.vuz‿aw ˈmũ.du] [ˈko.ɾu] 3 [saw.ˈðaj u sɔɫ kɨ dɨʃ.ˈpõ.tɐ] [ˈso.bɾi‿ũ ʁi.ˈðẽ.tɨ puɾ.ˈviɾ] [ˈsɐ(j).ʒɐ‿u ˈɛ.ku di‿ˈu.mɐ‿ɐ.ˈfɾõ.tɐ] [u si.ˈnaɫ du ʁɨ.suɾ.ˈʒiɾ] [ˈʁaj.uʒ‿ˈdɛ.sɐ‿aw.ˈɾɔ.ɾɐ ˈfɔɾ.tɨ] [sɐ̃w̃ ˈko.mu ˈbɐj.ʒuʒ‿dɨ mɐ̃j̃] [kɨ nuʒ‿ˈɡwaɾ.ðɐ̃w̃ nu(ʃ)‿suʃ.ˈtɐ̃j] [ˈkõ.tɾ‿ɐz‿ĩ.ˈʒu.ɾjɐʒ‿dɐ ˈsɔɾ.tɨ]	I Heroes of the sea, noble people, Brave, immortal nation, Raise once again today The splendor of Portugal! Among the mist of memory, Oh Fatherland, one feels the voice Of your distinguished forefathers, That shall lead you on to victory! To arms, to arms! Over land, over sea, To arms, to arms! For the Fatherland, fight! Against the cannons, march on, march on! II Hoist the undefeated flag, In the lively light of your sky! May Europe cry out to the whole Earth: Portugal has not perished Kiss your merry ground The ocean, roaring with love, And your victorious arm Gave new worlds to the world! III Salute the Sun that rises Over a gleeful future; Let the echo of an offense Be the sign for a comeback. Rays of this strong dawn Are like a mother’s kisses, That keep us, sustain us, Against the injuries of fate.

Havolalar

• Sung audio
• National Anthem from the President of Portugal
• Hino Nacional by Museum of the Presidency of the Republic
• Daily end of transmission YouTubeda, by RTP1, 1980