Polshadagi slovaklar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya


Varshava qoʻzgʻoloni davrida 535-sonli Slovak kompaniyasi

Polshadagi slovaklar (polyakcha: Słowacy w Polsce) — Polshada istiqomat qiluvchi milliy ozchilik hisoblanadi. Asosiy istiqomat qilish manzillari — Orava va Spisha boʻlgan.

2011-yilgi aholini milliy roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, 3240 nafar kishi Slovakiya fuqaroligini olganini eʼlon qildi, ulardan 1889 nafari uni yagona deb eʼlon qilgan.[1] 2002-yildagi aholini roʻyxatga olish paytida ikki yoki undan ortiq millat vakillarini kiritishga imkon bermagan holda, Polshaning 1710 nafar aholasi slovak millatiga mansub ekanligini eʼlon qilindi, jumladan: Kichik Polsha voevodeligida — 1572 nafar, Silez voevodeligida — 40 va Mazoevskiy voevodligida — 20 nafar. Novi Targ (3,26 %), Bukovina Tatshanska (2,85 %), Lapshe-Nijne (2,66 %), Yablonka (1,26 %), Lipnitsa Velka (0,53 %) slovaklarning koʻp foizini tashkil etgan.[1][2].

12 ta taʼlim muassasasida slovak tilida 202 nafar talaba tahsil olmoqda. Slovaklar asosan katolik hisoblanadi. Slovaklarning Seym va mahalliy hukumatlarda oʻz vakillari mavjud.[1]

Polshadagi slovak ozchiligining asosiy tashkiloti Polshadagi Slovaklar Uyushmasi (slovak. Spolok Slovakov — Poľsku, polyakcha: Towarzystwo Słowaków w Polsce)[3] hisoblangan. Sheriklik shtab-kvartirasi Krakovdagi 7-sonli Av.Filip koʻchasida joylashgan. U 1958-yildan boshlab har oylik „Hayot“ jurnali (slovakcha: Život) chop etilgan. Silez universiteti professori, huquqshunos Yuzef Tsongva rais boʻlib, u oʻz faoliyati uchun II darajali Qoʻsh oq xoch Polonia Restituta ordeni V darajasi[4] ega boʻlgan.

Slovaklar Polshada bir qator madaniy tadbirlarni nishonlashadi:

  • Yablonka Oravskada Slovakiya madaniyati kuni.
  • Hududiy bolalar orkestrini koʻrish.
  • Krempaxax folklor ansambllariga sharh.
  • Slovak sheʼriyati va nasri tanlovi kuni.

Slovaklar Sentabr urushi paytida Chexoslovakiya Legionining muhim qismini tashkil etgan. 1944-yilning Varshava qoʻzgʻoloni paytida leytenant Miroslav „Stanko“ Iring[5][6] qoʻmondonligi ostida 535-sonli Slovakiya rotasi Mokotuv 2-okrugida jang qilgan.

Lvovdagi Burgutlar memorialining asoschisi, kapitan Rudolf Indrux[7] ham polshalik slovak boʻlgan. Polyak tilidagi birinchi operaning („Baxtsizlikdagi baxt“) muallifi polshalik slovak Matsey Kamenskiy boʻlgan.[8]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce — strona Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji (Wayback Machine saytida 2016-05-27 sanasida arxivlangan)
  2. Narodowy Spis Powszechny 2011
  3. Strona oficjalna Towarzystwa Słowaków w Polsce
  4. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 listopada 2013 r. o nadaniu orderów
  5. Słowacy w Powstaniu Warszawskim. Kraków: Towarzystwo Słowaków w Polsce, 2004
  6. Pytania Mirosława Iringha
  7. Nicieja S. Projektant cmentarza i jego wizja / / Lwowskie Orlęta. — Warszawa: Iskry, 2009. — S. 83-92. — ISBN 978-83-244-0117-8
  8. Alina Nowak-Romanowicz „Kamieński Maciej“,. Encyklopedia muzyczna PWM. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997 — 19-20 bet. ISBN 978-83-224-3303-4.