Per Fransua Tisso

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Per Fransua Tisso

Tissot
Tavalludi 1768-yil 20-mart
Versal
Vafoti 1854-yil 7-Aprel
Parij
Kasbi Tilshunos,tarixchi,tarjimon,jurnalist,pedagog,shoir
Millati Fransuz

Per Fransua Tissot (1768-yil 20-mart — 1854-yil 7-Aprel) — Fransuz siyosatchisi va adabiyotshunosi.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Per-Fransua Tissot — Savoylik parfyumerning oʻgʻli, u fransuz sudining rasmiy yetkazib beruvchisiga aylandi. U Montaigu kollejida oʻqigan va 18 yoshida Chateletdagi prokuror bilan huquqni oʻrganishni boshlagan, lekin koʻproq adabiyotga moyil boʻlgan. Shu sababli uni baʼzan Trianondagi festivallarga [1] taklif qilishardi.Fransuz inqilobi uning oilasini vayron qilgan boʻlsa-da, u ishtiyoq bilan inqilobni qoʻllab-quvvatladi. Prokuraturada u Aleksandr Goujon bilan tanishdi va ikkilasi tezda ajralmas doʻst boʻlib qoldi. Tissot 1793-yil 5-martda Goujonning singlisi Sofiga uylanadi va uning qaynagʻasi Milliy Assambleyaga saylanib, Reyn va Mozel armiyasiga missiyaga yuborilganida, Tissot unga kotib sifatida hamrohlik qildi. Keyinchalik Parijga qaytib keldi va oʻzining oddiyroq „secrétaire Général des Subsistences“ lavozimini davom ettirdi. 1-Preriy III yildagi qoʻzgʻolondan soʻng, u qaynogʻasini qutqarish uchun qoʻlidan kelgancha harakat qildi va uni faqat pichoq bilan taʼminlay oldi, buning natijasida u gilyotindan qochib qutuldi.va keyin u „Suvenirs de Prairial“da xotirasi uchun qasos oldi. U Goujonning bevasi va bolalariga gʻamxoʻrlik qildi.1795-yilda jinoiy javobgarlikka tortilgandan soʻng, u qisqa muddatga qamaldi. 1799-yildan u asosan adabiyot, ayniqsa eski adabiyot bilan shugʻullangan. Uning ishini Abbe Jak Delisl eʼtiborga oldi, u Tissotni Kollej de Fransiyada lotin sheʼriyati kafedrasi oʻrinbosari lavozimiga tayinladi. Huddi shu bir paytda u La Gazette de Franceda ishlagan. U 1821 yilda „Inqilobiy urushlar“asarini nashr etganidan soʻng oʻz lavozimini yoʻqotdi, chunki asar hokimiyatni qoralab yozilgan edi. Rasmiy vakolatidan mahrum boʻlgan Tissot tiklanayotgan hukumatga osongina hujum qila oldi. U La Minerve va Konstitutsiyaviy Markaz yaratishda ishtirok etgan va Pilote bilan hamkorlik qilgan. U 1830-yildagi inqilobdan keyin Kollej de Fransiyadagi lavozimiga qaytdi va 1833-yilda Fransiya akademiyasining aʼzosi etib saylandi.1840-yilda avtohalokat uning koʻrish qobiliyatini yoʻqotishiga sababchi boʻldi. Bu voqea tufayli u yordamchi olishiga to‘g‘ri keldi va umrining so‘nggi yillarini azob-uqubatlar bilan oʻtkazdi.1854-yilda u vafot etdi[1]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Chisholm 1911.

Turkumlar[tahrir | manbasini tahrirlash]