Paskual Anfossi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Paskual Anfossi (italyancha: Bonifacio Domenico Pasquale Anfossi, 5 aprel, 1727, Taggia – fevral 1797, Rim) – XVIII asrda yashab ijod qilgan italyan bastakor hisoblanadi.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Paskual Anfossi 1727-yil 5-aprelda Italiyaning Taj shahrida tugʻilgan. Yoshligida u musiqachi boʻlishni orzu qilgan va 1744-yildan 1752-yilgacha Neapoldagi Loreto konservatoriyasida skripka chalishni oʻrgangan, soʻngra oʻn yil davomida opera teatri orkestrida skripkachi boʻlib ishlagan.

Shundan soʻng u oʻzi bastakor boʻlishiga qaror qiladi va Durante, Sakchini va Piccinidan kompozitsiya darslarini oʻrganadi. Uning birinchi operasi „La serva spiritosa“ boʻlib, u 1763-yilda Italiya poytaxti Rim shahridagi karnavalda boʻlib oʻtgan, ammo undan keyin ham u operalarini namoyish etib, Sakchini bilan bir muncha vaqt oʻqishni davom ettirgan.

Muvaffaqiyat unga 1773-yilda Rimda „Taʼqib qilingan begona“ operasini sahnalashtirganda kelgan.

Yetmishinchi yillarda Anfossi Rim va Venetsiyada ishlagan. Uning shu davrdagi operalari orasida „Xayoliy bogʻbon“ (1774) eng mashxurlaridan biri hisoblanadi.

1782-yilgacha u 30 ga yaqin opera yozgan, asosan Venetsiya va Rim shaharlarida ijro etilgan. 1782-yilda Anfossi Londondagi Royal teatrining musiqiy direktori boʻldi, u yerda uning beshta operasi 1786-yilgacha sahnalashtirilgan. Ulardan birinchisi, „Doimiylik gʻalabasi“ katta muvaffaqiyatga erishdi. Bir tanqidchi: „Musiqa zerikarli monotonlikdan aziyat chekadi“ deb yozgan beshinchi opera muvaffaqiyatsizlikka uchragach, Anfossi oʻzining operalarini Praga, Drezden va Berlin shaharlarida sahnalashtigan va keyin Italiyaga qaytib kelgan.

1787-yilgi Rim karnavalidagi „Rashkchilarning ahmoqligi“ operasi uni yana mashhur qilgan. Biroq, 1790-yilda bastakorning ilhomi tugadi va u deyarli faqat cherkov musiqasi bilan shugʻullanib, 1797-yil fevral oyida vafotigacha Rimdagi Lateranodagi San-Jovanni bazilikasining dirijyori boʻlib ishladi.

Yaratilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anfossi 70 dan ortiq opera seriyasi va opera buffa va 20 oratoriya yaratdi. Uning dastlabki asarlari oʻqituvchilari: Piccini va Sakchini uslubiga oʻxshardi, ammo vaqt oʻtishi bilan u oʻziga xos uslubni rivojlantirdi. Shamol cholgʻu asboblari yordamida u koʻproq ekspressivlikka erishdi. 70-yillarning oʻrtalariga qadar u oʻzining opera seriyasida eski uslubdagi da capo ariyalarini afzal koʻrar edi. Anfossining sentimental lahzalar va personajlar uchun ham yumshoq joyi bor edi.

Umuman olganda, uning musiqasi yetarlicha dramatik emasligi uchun koʻpincha tanqid qilinadi. Uning opera bufalari zamondoshlariga qaraganda ancha zaif edi: Cimarosa va Paisello, bu uning opera seriyasi haqida gapirib boʻlmaydi.

Ijodiy ishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Operalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. La serva spiritosa – Rim, Teatro Capranica (1763)
  2. Lo sposo di tre e marito di nessuna, sovmestno s Petro Alessandro Gulelmi – Neapol, Teatro Nuovo sopra Toledo (1763)
  3. Il finto medico – Neapol, Teatro Nuovo sopra Toledo (1764)
  4. Fiammetta generosa, sovmestno s Nikolo Pichchini – Neapol, Teatro dei Fiorentini (1766)
  5. I matrimoni per dispetto – Neapol, Teatro Nuovo sopra Toledo (1767)
  6. La clemenza di Tito – Rim, Teatro di Torre Argentina (1769)
  7. Cajo Mario – Venesiya, Teatro San Benedetto (1770)
  8. Armida – Turin, Teatro Regio (1770)
  9. Quinto Fabio – Rim, Teatro delle Dame (1771)
  10. Il barone di Rocca Antica, sovmestno s Karlo Franchi – Rim, Teatro delle Dame (1771)
  11. Nitteti – Neapol, Teatro San Carlo (1771)
  12. Alessandro nell’Indie – Rim, Teatro di Torre Argentina (1772)
  13. L’amante confuso – Neapol, Teatro dei Fiorentini (1772)
  14. „Presleduemaya neznakomka“ / La Giannetta, ossia l’incognita perseguitata – Rim, Teatro delle Dame (1773)
  15. Antigono – Venesiya, Teatro San Benedetto (1773)
  16. Demofoonte – Rim, Teatro di Torre Argentina (1773)
  17. Lucio Silla – Venesiya, Teatro Grimani di San Samuele (1774)
  18. „Mnimaya sadovnitsa“ / La finta giardiniera – Rim, Teatro delle Dame (1774)
  19. Olimpiade – Venesiya, Teatro San Benedetto (1774)
  20. Il geloso in cimento o la vedova bizzarra – Vena, Burgtheater (1774)
  21. La contadina incivilita – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1775)
  22. Didone abbandonata – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1775)
  23. L’avaro – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1775)
  24. La vera costanza – Rim, Teatro delle Dame (1776)
  25. Montezuma – Redjo-Emiliya, Teatro Antico detto il Monte di pietà (1776)
  26. L’Americana in Olanda – Venesiya, Teatro Grimani di San Samuele (1776)
  27. La donna instabile – Vena, Burgtheater (1776)
  28. Isabella e Rodrigo, o la costanza in amore – Venesiya, Teatro Grimani di San Samuele (1776)
  29. Il Principe di Lagonegro, ossia l’innocente premiata – Florensiya, Teatro degli Infuocati in Via del Cocomero (1777)
  30. La fedeltà nelle angustie – Florensiya, Teatro degli Immobili in Via della Pergola (1777)
  31. Il curioso indiscreto – Rim, Teatro delle Dame (1777)
  32. Gengis-Kan – Turin, Teatro Regio (1777)
  33. Adriano in Siria – Padova, Teatro Nuovo (1777)
  34. Lo sposo disperato – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1777)
  35. La vaga Frascatana contrastata dagli amori umiliati – Ravenna, Teatro Nobile (1777)
  36. Ezio – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1778)
  37. Il controgenio – Rim, Teatro Valle (1778)
  38. La forza delle donne – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1778)
  39. Azor re di Kibinga – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1779)
  40. Cleopatra – Milan, Teatro alla Scala (1779)
  41. Il matrimonio per inganno – Florensiya, Teatro degli Infuocati in Via del Cocomero (1779)
  42. Amor costante – Rim, Teatro Capranica (1779)
  43. Tito nelle Gallie – Rim, Teatro delle Dame (1780)
  44. La finta cingara per amore – Venesiya, Teatro San Giovanni Crisostomo (1780)
  45. I viaggiatori felici – Venesiya, Teatro Grimani di San Samuele (1780)
  46. La vedova scaltra – Rovigo, Teatro Roncale (1780)
  47. Lo sposo per equivoco – Rim, Teatro Capranica (1781)
  48. L’Infante di Zamora – Parij, Menus Plaisir per conto dell’Opera (1781)
  49. I vecchi burlati – London, Haymarket (1781)
  50. Gli amanti canuti – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1781)
  51. L’imbroglio delle tre spose – Florensiya, Teatro degli Immobili in Via della Pergola (1781)
  52. Il trionfo di Arianna – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1781)
  53. Zemira – Venesiya, Teatro San Benedetto (1781)
  54. Il disprezzo – Venesiya, Teatro Grimiani di San Samuele (1782)
  55. „Torjestvo postoyanstva“ / Il trionfo della costanza – London (1782)
  56. Le gelosie fortunate – Turin, Teatro Carignano (1783) (dlya postanovki v Vene dopolnena Motsartom v mae 1788 g.)
  57. Issipile – London, Haymarket (1784)
  58. Le due gemelle – London, Haymarket (1784)
  59. La pazza per amore – Correggio, Teatro Pubblico (1785)
  60. L’Inglese in Italia – London, Haymarket (1786)
  61. „Bezumstva revnivsev“ / Le pazzie deʼ gelosi – Rim, Teatro Valle (1786)
  62. Creso – Rim, Teatro di Torre Argentina (1786)
  63. Sedecia – Florensiya, Teatro degli Immobili in Via della Pergola (1787)
  64. L’orfanella americana – Venesiya, Teatro Giustiniani di San Moisè (1787)
  65. Erifile – Lukka, Teatro Pubblico (1787)
  66. Artaserse – Rim, Teatro delle Dame (1788)
  67. I matrimoni per fanatismo – Neapol, Teatro del Fondo della Separazione di Lucri (1788)
  68. La maga Circe – Rim, Teatro Valle (1788)
  69. La gazzetta, ossia il baggiano burlato – Rim, Teatro Valle (1789)
  70. „Zinoviya Palmirskaya“ / Zenobia in Palmira – Venesiya, Teatro San Benedetto (1789)
  71. Gli artigiani – Drezden, Teatro della Corte Elettorale (1793)
  72. L’amor artigiano – Paviya, Teatro Deʼ Quattro Signori Compadroni attuale Fraschini (1797)

Shubhali mualliflik operalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Lucio Papirio – Rim, Teatro delle Dame (1771)
  • I visionari – Rim, Teatro delle Dame (1771)
  • Orlando paladino – Vena, Hofteatr (1778)
  • Le gelosie villane – Casale Monferrato, Teatro Secchi (1779)
  • La finta ammalata – Parma, Teatro di Corte (1782-83)
  • Chi cerca trova – Florensiya, Teatro degli Infuocati, Via del Cocomero (1783 yoki 1789)
  • Komediyadagi Gli sposi – Piacenza, Teatro Ducale (1784)
  • Il cavaliere per amore – Berlin, Königliches teatri (1784)
  • La villanella di spirito – Rim (1787)
  • L’antiquario – Parij, Theatre Feydeau (1789)

Kantatalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • I dioscuri (libretto Saverio Mattei, 1771, Neapol)
  • L’armonia (libretto Mattia Butturini, 1790, Venetsiya)

Cherkov musiqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oratoriyalari

  • La madre dei Maccabei (libretto Juzeppe Barbieri, 1765, Rim)
  • Noe sacrificium (1769, Venetsiya yoki Florensiya)
  • Nosocomio pauperum derelictorumdagi Carmina sacra camenda (1773, Venetsiya)
  • Quddus eversa (1774, Venetsiya)
  • David Filisteyga qarshi (1775, Venetsiya)
  • Juzeppe riconosciuto (libretto Pietro Metastasio, 1776, Rim)
  • Carmina sacra recinenda a piis virginibus (1776, Venetsiya)
  • Samuelis umbra (1777, Venetsiya)
  • Virginis assumptae triumphus (1780, Venetsiya)
  • La nascita del Redentore (libretto Giakomo Gregorio, 1780, Rim)
  • Ester (1781, Venetsiya)
  • La Betulia liberata (libretto Pietro Metastasio, 1781)
  • Sedecias (1782, Venetsiya)
  • Il sacrificio di Noè uscito dall’arca (1783, Rim)
  • Prodigus (1786, Venetsiya)
  • SantʼElena al Kalvario (libretto Pietro Metastasio, 1786, Rim)
  • Ninive conversa (1787, Venetsiya)
  • Il figliuol prodigo (Karlo Antonio Femi librettosi, 1792, Rim)
  • La morte di San Filippo Neri (Karlo Antonio Femi librettosi, 1796, Rim)
  • Gerico disstrutta
  • Il convito di Baldassare
  • Per la nascita di Nostre Signore Gesù Cristo
  • 6 massa
  • 8 motet
  • koʻp sano va boshqa asarlar

Asbobiy musiqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 67 simfoniya
  • 2 ta skripka va violonchel uchun minutlar
  • 5 kvintet

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]