Kontent qismiga oʻtish

Nuriye Gülmen

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nuriye Gülmen

Nuriye Gülmen 2017–yilda
Tavalludi 24-noyabr 1982-yil (1982-11-24) (42 yosh)
Fuqaroligi Turkiya
Taʼlimi Eskişehir Osmangazi Universiteti
Bilkent Universiteti
Kasbi Akademik, faol

Nuriye Gulmen (1982-yil 24-noyabrda tugʻilgan)[1][2] – turk akademigi va faoli[3].

Selchuk universitetida Fakultet aʼzolarini tayyorlash dasturi (ÖYP) doirasida ishlayotgan Gulmen, Eskishehir Osmangazi universitetiga tayinlandi[4]. U yerda qiyosiy adabiyot kafedrasida ilmiy xodim boʻlib ishlagan[5]. U shartnomani uzaytirmagani uchun universitet rahbariyatiga qarshi ochilgan sudda gʻalaba qozondi va keyinroq Selchuk universitetida ishlay boshladi[4][6].

Tayinlanganidan bir kun oʻtib, 2016-yilda Turkiyada davlat toʻntarishiga urinish natijasida universitetdan haydalgan, shundan soʻng favqulodda holat (OHAL) eʼlon qilingan. Natijada Gulmen ayblovlarga duch keldi va „Fetullahchi terror tashkiloti/parallel davlat tuzilishi“ (FETÖ/PDY) aʼzosilikda ayblandi[4]. 2016-yil 9-noyabr kuni Anqaradagi Yuksel koʻchasidagi Inson huquqlari yodgorligi oldida u yoʻqolgan ish joyiga qaytish uchun „Ishimni qaytarishni xohlayman“ shiori bilan harakat boshladi. Gulmen namoyishlar chogʻida oʻnlab marta hibsga olingan va nihoyat oʻqituvchisi Semih Özakcha bilan ochlik eʼlon qilgan[7]. Bu davrda Gulmenning vazni 59 kilogrammdan 34 kilogrammga tushdi va OHAL komissiyasi Farmon qonunining chiqarilishiga qarshi eʼtirozni rad etganidan soʻng 2018]–yil [26–yanvarda ochlik eʼlon qildi[8].

CNN International Nuriye Gulmenni 2016–yilning sakkizta yetakchi ayoli qatoriga kiritdi[9][10].

Nuriye Gulmen 11–avgustda qamoqqa olingan[11].

2020-yil 28-noyabrda Nuriye Gulmenning „Egitim Sen“ uyushmasi uni ittifoqdan chiqarib yuborish uchun ovoz berdi[12].


2017–yilning 22–iyun kuni Nuriye Gulmen va Semih Oʻzakcha ochlik eʼlon qilgani sababli sogʻligʻi bilan bogʻliq muammolar yuzaga kelgani sababli hibsni bekor qilish talabi bilan Turkiya Konstitutsiyaviy sudiga murojaat qildi. 28–iyun kuni Konstitutsiyaviy sud Gulmen va Özakchaning arizasini bir ovozdan rad etdi. Sud oʻz javobida „arizachilarni hibsda saqlashni toʻxtatish toʻgʻrisida zudlik bilan buyruq berishni talab qiladigan vaziyat yoʻqligini, chunki ularning hayoti, moddiy yoki maʼnaviy daxlsizligi uchun xavf tugʻdiruvchi hech qanday tahdid yoʻqligini“ taʼkidladi. Bundan tashqari, Gulmen va Oʻzakchaning sogʻligʻi qamoqxonaga olib kelingan kundan buyon shifokorlar tomonidan nazorat qilindi va ularni qoʻshimcha nazorat qilish uchun kasalxonaga yuborishga urinishlar Gulmen va Özakcha tomonidan rad etildi, ammo favqulodda vaziyatlar va qamoqxona kasalxonasida davolash choralari koʻrildi[13].

Ishning oltinchi majlisida Nuriye Gulmen „qurolli terror tashkilotiga aʼzolik“ aybi bilan 6 yil–u 3 oyga ozodlikdan mahrum etildi,ammo keyinchalik qamoqdan ozod etildi[13].

AİHMga murojaat qilish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gulmen, Semih Özakcha bilan birga, 2017–yil 29–iyun kuni Yevropa Inson Huquqlari Mahkamasiga (AİHM) murojaat qilib, ochlik eʼlon qilishlari natijasida sogʻligʻi bilan bogʻliq muammolar tufayli ozod etilishini talab qilib, hibsda saqlash sharoitlari sogʻligʻini yomonlashtirganini qoʻshimcha qildi[14]. 2017–yilning 2–avgustida Yevropa Inson huquqlari sudi Gulmen va Özakchaning advokatlari tomonidan ehtiyot chorasi sifatida taqdim etilgan arizani rad etdi. AİHM rad javobida, "Sudga taqdim etilgan tibbiy xulosalar va boshqa maʼlumotlarga koʻra, Oʻzakcha va Gulmenning Sincan davlat kasalxonasida hibsga olingani, arizachilarning hayotiga real va bevosita xavf tugʻdirmaydi. " Sud, shuningdek, Gulmen va Özakchani ochlikni tugatishga taklif qildi[15].

Tekshiruv va tibbiy hujjatlar jarayonida yagona shifokor sifatida ishtirok etgan va 32 sahifalik hisobot taqdim etgan Shebnem Korur Fincanji, Twitter hisobida tekshiruv va sertifikatlash jarayonida sodir boʻlgan voqealarni tushuntirib, ushbu tibbiy hujjatga havola yoʻqligini tanqid qildi. qaror qabul qilishda: "Barcha shifokorlar hayot uchun xavfli tibbiy yordam zarurligini aytishadi, ammo ular qamoqxona shifoxonasida qarovsiz saqlanishi mumkin deb javob berishadi. Buning ustiga, advokatlar ruhiy jihatdan barkamol odamlarni ochlikni toʻxtatishga chaqirmoqdalar. „Davlat sizga yaxshi gʻamxoʻrlik qiladi“ deyishadi, lekin shunday boʻlsa ham, menimcha, bu butun jarayon qanday qilib inson huquqlarining buzilishini aniq koʻrsata oladi 32 betlik ekspertiza, tibbiy hujjatlar va koʻplab ilmiy qiynoqqa solingan tashxislar bilan ilmiy fikrlar[16].

15–iyuldagi davlat toʻntarishiga urinishdan keyin eʼlon qilingan favqulodda holat natijasida chiqarilgan 679–sonli farmondan keyin Nuriye Gulmen Anqaradagi Yuksel koʻchasidagi Inson huquqlari yodgorligi oldida norozilik namoyishi boshladi va quyidagilarni talab qildi[17]:

Favqulodda holatni tugatish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ishdan boʻshatilgan va ishdan boʻshatilgan inqilobiy demokratik jamoat ishchilari ishga qaytarilsin. Oʻzboshimchalik bilan va noqonuniy ishdan boʻshatish toʻxtatilishi kerak. 13 ming ÖYP tadqiqotchisi uchun xodimlar kafolatini tiklang. Ilm-fanni ish xavfsizligini taʼminlamasdan amalga oshirish mumkin emas, biz barcha taʼlim va fan xodimlari uchun ish xavfsizligini xohlaymiz[18][19].

2017–yil 25–may kuni Ichki ishlar vaziri Sulaymon Soylu Nuriye Gulmen va Semih Özakchaning „DHKP-C terror tashkiloti aʼzosi“ ekanligini va ularning harakatlari ushbu tashkilot tomonidan qoʻllab-quvvatlangani hamda DHKP-C bilan toʻgʻridan-toʻgʻri aloqasi borligini daʼvo qildi[20]. Soyluning daʼvosidan soʻng advokat Selchuk Kozagachli Nuriye Gulmen va Semih Oʻzakchaning hech qanday terror tashkiloti bilan aloqasi yoʻqligini koʻrsatuvchi jinoiy rekordini chop etdi[21]. Buning ustiga, Ichki ishlar vazirligi tadqiqot va tadqiqotlar markazi, „Terror tashkilotining tugamaydigan stsenariysi Nuriye Gulmen va Semih Özakcha haqiqati“ nomli 54 betlik kitobcha chop etdi. Bukletda Nuriye Gulmenga qarshi 12 ta daʼvo qoʻzgʻatilgani, bu ishlarning barchasi terror tashkiloti bilan bogʻliqligi va ulardan biri sudlanganligi va Oliy sud qarori kutilayotgani taʼkidlangan[22]. „Cumhuriyat“ gazetasining taʼkidlashicha, bu kitobchada hali yakunlanmagan va Oliy sudda koʻrib chiqilayotgan boshqa ishlar boʻyicha dalillar bor edi[23].

  1. „Nuriye Gülmen'den mesaj: Şimdiye kadar geçirdiğim en anlamlı doğum günü oldu“ (tr). Cumhuriyet. cumhuriyet.com.tr (2017-yil 26-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 4-dekabr.
  2. „Açlık Grevinde 70. Gün: Gülmen ve Özakça Kimdir?“ (tr). Bianet. bianet.org (2017-yil 17-may). Qaraldi: 2017-yil 20-iyul.
  3. Karakaş, Burcu „Nuriye Gülmen: Ailem AKP'li, perşembe akşamları Kur'an okurdum“. journo.com.tr (2017-yil 22-fevral). 2017-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 1-aprel.
  4. 4,0 4,1 4,2 „İşlerini geri isteyen Nuriye Gülmen ve Semih Özakça 29 gündür açlık grevinde“ (2017-yil 4-aprel). Qaraldi: 2017-yil 20-aprel.
  5. „İşten Atılan Araştırma Görevlisi Üyemiz Nuriye Gülmen Yalnız Değildir!“. EĞİTİM SEN (2015-yil 24-aprel). 2016-yil 12-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-may.
  6. „"Açığa alındım, işimi istiyorum" diyen akademisyen Nuriye Gülmen bu kez gözaltına alınmadı“. T24 (2016-yil 28-noyabr). 2016-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-may.
  7. „Akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça 21 gündür açlık grevinde“. www.cumhuriyet.com.tr. 2017-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-mart.
  8. „Gülmen ve Özakça açlık grevini bitirdi“. Duvar (2018-yil 26-yanvar). 2018-yil 27-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 27-yanvar.
  9. „CNN, Nuriye Gülmen'i 2016'nın Önde Gelen Sekiz Kadını Arasında Gösterdi“. bianet.org. 2016-yil 29-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-mart.
  10. Frida Ghitis. „8 leading women (and one girl) of 2016“. CNN International (2016-yil 26-dekabr). 2017-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-may.
  11. „Dismissed Turkish academic, known for hunger strike, arrested again“ (2020-yil 8-noyabr).
  12. „Eğitim Sen'de gergin kongre - HABERLER Son Dakika“.
  13. 13,0 13,1 Armutçu, Oya. „Anayasa Mahkemesi, Nuriye Gülmen ve Semih Özakça'nın tutukluluğuna yapılan itirazı reddetti“. Hürriyet (2017-yil 28-iyun). Qaraldi: 2017-yil 31-avgust.
  14. „Nuriye Gülmen ve Semih Özakça için AİHM'e başvuru“. NTV.com.tr (2017-yil 30-iyun). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  15. Çakır, Arzu. „AİHM Semih Özakça ve Nuriye Gülmen'in Başvurusunu Reddetti“. Voice of America (2017-yil 2-avgust). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  16. AİHM’nin Gülmen ve Özakça kararına Fincancı'dan tepki
  17. „"Açığa alındım, işimi istiyorum" diyen akademisyen Nuriye Gülmen bu kez gözaltına alınmadı“ (tr). T24. t24.com.tr (2016-yil 28-noyabr). Qaraldi: 2016-yil 29-iyun.
  18. „"İşimi İstiyorum" Diyen Akademisyen Bugün de Yüksel Caddesi'nde Olacak“ (tr). Bianet. bianet.org (2016-yil 10-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 29-iyun.
  19. „İçeride - Dışarıda açlık grevleri“ (tr). Evrensel. evrensel.net/ (2017-yil 20-aprel). Qaraldi: 2017-yil 29-iyun.
  20. „Bakan Soylu'dan Semih Özakça ve Nuriye Gülmen'le ilgili açıklamalar“. NTV.com.tr (2017-yil 25-may). Qaraldi: 2017-yil 29-iyun.
  21. „Bakan Soylu'nun 'terörist' ilan ettiği Gülmen ve Özakça'nın adli sicil kaydı“ (tr). Cumhuriyet. cumhuriyet.com.tr (2017-yil 25-may). Qaraldi: 2017-yil 29-iyun.
  22. „Bir Terör Örgütünün Bitmeyen Senaryosu: "Nuriye Gülmen Ve Semih Özakça Gerçeği"“. 2017-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  23. „İçişleri'nden skandal Nuriye Gülmen ve Semih Özakça kitabı: Bir terör örgütünün bitmeyen senaryosu“ (tr). Cumhuriyet. cumhuriyet.com.tr (2017-yil 21-iyul). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.