Nouveau riche
Nouveau riche (fransuzcha „yangi boy“) — oilaviy merosga tayanmasdan mashhurlikka erishgan yoki boy boʻlgan insonlar uchun ishlatiladigan sotsial qatlam[1]. Bunday insonlar avval quyi qatlamda boʻla turib, vaqt oʻtishi bilan boyib ketadi hamda yuqori qatlam vakillari bilan bir xil darajaga ega boʻladi. Nouveau riche atamasi tahqirlovchi atama boʻlib, ijtimoiy tabaqalardagi dunyoviy tajriba hamda eski pul qadriuyatlarini oʻzlashtirmagan, merosxoʻr yoki zodagon oila farzandi boʻlmagan quyi tabaqadan chiqqan yangi boylarga nisbatan ishlatilgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nouveau riche gʻoyasi ilk bor miloddan avvalgi VIII asrda qadimgi Yunonistonda paydo boʻlgan[2]. Miloddan avvalgi VI asrda shoir va aristokrat Megaralik Theognis (Theognis of Megara) shunday yozgan: „Oldinlari na qonun va na odob-axloq qoidalarini biladigan bir qabila bor edi. Hozir bu odamlar zodagonlar, oldingi jentlmenlar esa axlatga aylandi“[3]. Rim Respublikasida novus homo („yangi odam“) atamasi ham nouveau riche bilan bir xil maʼnoslarni anglatgan.
Sotsial status[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ijtimoiy tabaqani boylik va boylik qudrati bilan aniqlash mumkin. Yuqori, hukmron tabaqalar „…oʻz shaʼni va maʼnaviy ustunlik daʼvolari“ bilan qonuniylashtirilganligi taʼkidlangan. Hukmron tabaqalar „qon va nasl-nasab“ tushunchalari orqali merosning maʼlum bir qismini talab qiladilar[4]. Nouveau riche ikki ijtimoiy farqlarni taʼkidlash uchun avloddan-avlodga meros boʻlib qolgan boylikka ega boʻlgan eski pul ijtimoiy sinfiga qarshilik qilish uchun yaratilgan.
Nouveau pauvre[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nouveau pauvre tushunchasi (fransuzcha: „yangi kambagʻal“) oldin boy boʻlgan lekin butun boyligidan ayrilgan odamlarga nisbatan, yaʼni Nouveau richega antonim sifatida ishlatiladi[5].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Nouveau Riche“. Merriam Webster.
- ↑ Gill, David H. „Anti-popular Rhetoric in Ancient Greece“,. Wealth in Western Thought. Westport, CT: Praeger, 1994 — 13–42 bet. ISBN 0-275-94677-0.
- ↑ Theognis 1973 "Elegies." Hesiod and Theognis. Harmondsworth: Penguin.
- ↑ Burris, Val (2000). "The Myth of Old Money Liberalism: The Politics of the 'Forbes' 400 Richest Americans". Social Problems (CA: University of California Press) 47 (3): 360–378. doi:10.2307/3097235.
- ↑ Rich, Laura „Recession Lexicon: Nouveau Poor“. Recessionwire (2009-yil 15-iyun). 2009-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 3-iyun.