Neyyire Neyir

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Zincirlikuyudagi Neyyire Neyir va Muhsin Ertugʻrulning qabri

Neyyire Neyir asl ismi Münire Eyup Ertugʻrul (1902, Fotih — 1943-yil 13-fevral, Istanbul), turk teatr va kino aktrisasi. Turk kinosining birinchi ayol aktrisalaridan biri. U turk teatri vakillaridan biri Muhsin Ertugʻrulning rafiqasi.

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1902-yilda Istanbulda tug‘ilgan. Uning haqiqiy ismi Münire Eyüp. 1921-yilda sanʼatkor Amerika Qizlar kolleji qoshidagi maktab teatr guruhida spektakllarda qatnashgan va ikki yil davomida o‘qigan.

Professional sanʼat hayoti 1922-yilda Muhsin Ertugʻrul tomonidan suratga olingan „Ateşten Gömlek (film, 1923)“ filmidagi rol bilan boshlandi. U Kezban rolini oʻynash uchun turk aktrisa topish uchun gazeta reklamasiga murojaat qilgan yagona odam edi. Ushbu filmdagi roli tufayli u Bedia Muvahhit (Bedia Muvahhit xuddi shu filmda Ayshe rolini ijro etgan) bilan birga turk kinosining birinchi ayol aktrisalaridan biriga aylandi. Kino afishasida Neyyire Neyir nomi ishlatilgan. 1922-yilda Darülbedayi (Shahar teatrlari)ga kirgan rassom ilk bor Sahnaga Otello bilan birga chiqdi. 1923-yilda Muhsin Ertugʻrul tomonidan tarjima qilingan „Ateşten Gömlek (film, 1923)“, „Kız Kulesinde Bir Facia“ filmlarida rol oʻynadi.

Keyinchalik Muhsin Ertugʻrul bilan turmush qurgan sanʼatkor Rossiya safarida unga hamrohlik qildi va Meyerxold teatridagi ishlarda ishtirok etdi. [1] .

1941-yilda Muhsin Ertug‘rul bilan "Perde ve Sahne" jurnalini nashr ettirdi. 1942-yil oktyabr oyida spektaklning repetitsiyasi paytida koʻkrak qafasidagi kuchli ogʻriqlar tufayli kasalxonaga yotqizilgan Neyyire Neyir yurak xastaligidan qutulolmadi. 1943-yil 13-fevralda vafot etdi. Uning jasadi Zincirlikuyu qabristoniga dafn qilindi.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manba[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Türk Tiyatrosunun Güneşi Neyyire Neyir“. http://www.tiyatromuzesi.org. 8 temmuz 2017da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19 temmuz 2017.