Natalya Nurmuhamedova

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Natalya Nurmuhamedova
Tavalludi 20-sentyabr 1951-yil (1951-09-20) (72 yosh)
Toshkent, Oʻzbekiston SSR, SSSR
Fuqaroligi Sovet IttifoqiOʻzbekistonRossiya
Sohasi Qoʻshiqchi
Mukofotlari

Natalya Sattiyevna Nurmuhamedova (1951-yil 20-sentyabrda tugʻilgan) — sovet va oʻzbek xonandasi, oʻzbek va rus tillarida estrada qoʻshiqlari ijrochisi, Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan artist, Oʻzbekiston Lenin komsomol mukofoti laureati.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Musiqachilar oilasida tugʻilgan. Otasi Toshkentdagi eng yaxshi fleytachilardan edi. Orkestr va teatrlarda oʻynagan. Onasi rus, Oltoydan. Urush faxriysi, Uzoq Sharqdagi yaponlar bilan urushda qatnashgan. Urushni Vladivostokda tugatgan. Natalyaning Larisa ismli katta opasi bor.

Natasha bolaligidan qoʻshiq kuylagan. V. D. Uspenskiy nomidagi nufuzli Toshkent musiqa bilim yurtida tahsil olgan. Oʻsha vaqtda tomoshabinlar oldida chiqish qila boshladi. Musiqa maktabini tamomlagach, Toshkentdagi konservatoriyaga skripka sinfiga oʻqishga kirdi.

Ilk bor 15 yoshida Toshkent madaniyat uyi qoshidagi „Kommunalnik“ ansamblida sahnaga chiqqan. Shundan soʻng u koʻplab klub ansambllari bilan hamkorlik qilgan, ularda sovet va xorijiy qoʻshiqlarni kuylashgan. Masalan, „Bitlz“ni eshitib, rus tilida matnlar yozganlar. Oʻzining benuqson ohangi, jarangdor, tiniq ovozi uchun ansambllarga taklif qilingan.

16 yoshidan boshlab yosh xonanda musiqa tanlovlarida muvaffaqiyatli ishtirok eta boshladi. Ularning har birida Toshkent musiqa sahnasida yanada yuqori oʻrinlarni egalladi. 1969-yilda Toshkentdagi havaskorlik qoʻshiq tanlovlaridan birida „Vzglyad“ (Qarash) qoʻshigʻi bilan „Spektr“ rok guruhining solisti sifatida chiroyli chiqish qilib, shahar miqyosida mashhur boʻldi.

Natalya oʻzining tabiiy isteʼdodi va feʼl-atvori tufayli instinktiv ravishda improvizatsiyaga qiziqdi, shuning uchun Ella Fisjeraldning rekordini eshitgach, jazzga qiziqishi kuchayib  qoldi va uning uslubi ijodining muhim elementiga aylandi.

1971-yilda Toshkent konservatoriyasining skripka boʻyicha 2-kurs talabasi Natalya Nurmuhamedova „Sintez“ politexnika institutining arxitektura fakultetining jazz-rokga intilayotgan ansambliga taklif qilindi. Shu bilan birga, 1972-yilda „Salom, isteʼdodlarni qidiramiz“ Butunittifoq televizion tanlovida „Vohay bola“ oʻzbek qoʻshigʻi bilan muvaffaqiyatli ishtirok etib, ansambl ikkinchi oʻrinni egalladi. „Sintez“ Moskvadagi konsertidan soʻng „Oʻzbekkonsert“ga ishlashga taklif qilindi. Natalya ansambl bilan Markaziy Osiyo, Ukraina va Moldovada gastrol safarlarida boʻldi.

1973-yilda konservatoriyada oʻqib yurgan kezlarida Oʻzbekistonning yetakchi estrada artisti Botir Zokirov Natalyani bir yil avval yaratilgan Toshkent musiqa zalida kelin rolini ijro etish uchun yakkaxon sifatida „1973-yil Sinbad dengizchining sayohati“ estrada spektakliga taklif qiladi. Natalya musiqa zalida 1978-yilgacha ishlagan, turli sabablarga koʻra yopilgan. U oʻsha yillarda boshqa ansambllar bilan hamkorlikni tark etmadi.

1976-yilda Natalya Rigada boʻlib oʻtgan Butunittifoq siyosiy qoʻshiqlar tanlovida Toshkentlik bastakor Yevgeniy Shiryayevning „Rus qayinlari“ qoʻshigʻi bilan diplom laureati boʻldi.

Katta muvaffaqiyat 1977-yilda „Lan“ qoʻshigʻi bilan keldi[manba kerak]. Natalya Nurmuhamedova „Qoʻshiq bilan hayotda“ Butunittifoq televizion tanlovi laureati boʻldi. Shundan soʻng, uning uchun mamlakatning pop sahnalari ochildi.

Uch yil davomida qoʻshiqchi Roskonsertda ishlagan. 70-yillarning oxirida „Qirmizi koʻknorlar“, „Charivni gitara“ ansambllari va boshqa sovet estrada guruhlari bilan hamkorlik qilgan.

1980-1982-yillarda Natalya Nurmuhamedova Oʻzbekiston radiosi va televideniyesi estrada va simfonik orkestri solisti boʻlib ishlagan[manba kerak]. Bu vaqtda koʻplab studiya yozuvlarini yaratdi, ulardan baʼzilari oʻzining „Yoz musiqasi“ (1981-yil) birinchi albomiga kiritilgan.

1983-yilda „Qiz bola“ qoʻshigʻi bilan Yalta shahrida boʻlib oʻtgan „Qrim tonglari“ sotsialistik hamjamiyat mamlakatlari qoʻshiqlarini eng yaxshi ijro etgani uchun Butunittifoq tanlovining birinchi mukofotiga sazovor boʻldi. Ushbu qoʻshiq bilan „Drezden-84“ xalqaro festivalida 1-oʻrinni oldi.

Natalyaning chiqishlari koʻpincha „Tongi pochta“, „Moviy chiroq“ va boshqa shu kabi telekoʻrsatuvlarga kiritilgan. Yevropaning koʻplab jazz va pop musiqa festivallarida ishtirok etgan. Ular orasida masalan, 1984-yilda Polshada oʻtkazilgan — „Zelena Gura“, Vengriyada oʻtkazilgan — „Pop-86“ festivalini koʻrish mumkin. Yugoslaviya, Chexoslovakiya, Shvetsariya, Kubada kontsert bergan. 1986-yilda „Havo shardagi raqs“ qoʻshigʻi bilan Natalya „Yil qoʻshigʻi“ festivalining finaliga chiqdi.

80-yillarning oxirida Grigoriy Pushen rahbarligidagi Toshkent zamonaviy musiqa ansambli (ZMA), keyinchalik „Anor“ guruhining solisti boʻlgan.

1980-yillarda bir nechta yakkaxon qoʻshiqlarni yozdi. „Dor oʻynang“ („Yalla“ ansambli bilan birgalikda), „Malina siropi“ va boshqa qoʻshiqlar „Tong pochtasi“, „Moviy chiroq“ va boshqa telekoʻrsatuvlar dasturlariga kiritilgan.  

1994-yildan beri Moskvada yashaydi, „Moskonsert“da ishlaydi, konsertlar va telekoʻrsatuvlarda qatnashadi. 2,5 yil davomida Slavyan madaniyati davlat akademiyasida dars bergan.

1998-yildan beri, oʻn yil davomida Natalya Nurmuhamedova bir necha bor Mogilevda va Belarus va Rossiyaning 40 ga yaqin shaharlarida boʻlib oʻtgan Yevropaning eng yirik xalqaro retro musiqa festivali „Oltin Shlyager“da ishtirok etgan. U yerda koʻplab sovet va xorijiy yulduzlar chiqish qilishgan.

2008-yilda Natalya „Barcha fasllar uchun nomlar“ retro loyihasiga qoʻshildi. Keyin u CD „Retroning oltin toʻplami“ (34 ta qoʻshiq) va CD MP3 „Eng yaxshi qoʻshiqlar“ (85 ta qoʻshiq) chiqardi. 2018-yildan keyin Natalyani 1970-80-yillardagi sovet sahnasining oltin xitlari boʻlgan „SSSRga chipta“ retro loyihasiga taklif qilindi. Loyiha bugungi kunda ham mavjud.

Natalya Nurmuhamedova ijodiy faoliyati davomida uch yuzdan ortiq qoʻshiqlardan iborat boy repertuarni yaratdi, ammo taxminan uchdan bir qismi studiya yozuvlarida saqlanib qolgan. Bu xonandaning repertuarida taniqli xitlardan iborat popuri juda oʻziga xosdir: „Uch quduq“, „Choyxona“, „Shahrisabz“, „Namangan olmalari“, „Salom“ va boshqalar. Natalya Nurmuhamedova „Bizning koʻklarimiz“ni Botir Zokirov nomidagi Big Band bilan birgalikda ajoyib ijro etadi.

Soʻnggi paytlarda Natalya koʻpincha bolalar musiqa tanlovlarining hakamlar hay’atiga taklif qilinadi.

10-marta turmushga chiqqan. Anastasiya ismli bir qizi bor.

Diskografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • „Menga qoʻshiq sovgʻa qiling / Ritsar haqida qoʻshiq / Vaqt oʻtmoqda“ (1982-yil) YR Musiqasi — C62-16717-18
  • „Julyettaning yuragi / Mening qoʻshigʻim“ YR musiqasi — S62-16083-84
  • „Yoz musiqasi“ (1981-yil) LP musiqasi ‎— C60 23353 002
  • „Malina siropi“ (1988-yil) LP musiqasi — S60-27169
  • „Oltin retro toʻplami“ (2008-yil) — CD Bomba Music — BoMB 033-522/523
  • „Natalya Nurmuhamedova. Eng yaxshi qoʻshiqlar“ (2008-yil) — CD Bomba Music

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]