Nai
Nai (rum., mold.: nai, най ) — moldavan va rumin[1][2] koʻp stvolli nayi. Marjon daraxti, qamish va bambukdan tayyorlangan. Zamonaviy moldavan nayi diatonik gammani tashkil etuvchi 22-24 ta mahkamlangan naychalardan iborat. Havo oqimining burchagini o‘zgartirib, naychaning asosiy ohangini yarim tonga tushirish mumkin.
Asbob naychalarning pastki qismidagi tiqinlarni siljitish orqali sozlanadi. Harakatlanuvchi tiqinlari bo‘lmagan naychalarda ton balandligi naycha ichiga mayda narsalarni (tosh, no‘xat, makkajo‘xori donlari) solish orqali tartibga solinadi.
Nayda xalq lirik qoʻshiqlari (doynlar) va raqs pyesalari ijro etiladi. Mashhur zamonaviy ijrochilar: G. Zamfir (Ruminiya), V. Iovu, P. Zakariya, B. Rudenko, G. Mustya (Moldova).
Uzunchoq nay
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ruminiya va Bolgariyada cho‘ponning 7 barmoq teshikli uzunchoq nayi ham nay deb ataladi, uni Yaqin Sharqda keng tarqalgan shu nomdagi uzunchoq nay bilan adashtirmaslik kerak[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Большая российская энциклопедия 2012.
- ↑ Музыкальные инструменты. Энциклопедия 2008.
- ↑ Меджнун Керимов. Атлас традиционной азербайджанской музыки. Бабалан
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Най“, Большая российская энциклопедия. Том 21, М., 2012 — 700-bet.
- „Най (2)“, Музыкальные инструменты. Энциклопедия. М.: Дека-ВС, 2008 — 401-bet.
- „Най“, Музыкальная энциклопедия. Том 3. М.: Советская энциклопедия, 1976.
- „Най“, Музыкальный энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия, 1990 — 369—370-bet.