Musalman

"Musalman" (urdu مسلمان‎) — Hindistonning Chennay shahrida 1927 yildan beri nashr etilayotgan eng qadimgi urdu tilidagi kundalik gazeta. Bu kechki gazeta boʻlib, u toʻliq xattotlar tomonidan yozilgan, soʻngra bosmaxona yordamida koʻpaytirilgan. Musalman — Wired va The times of India maʼlumotlariga koʻra, dunyodagi yagona qoʻlda yozilgan gazeta hisoblanadi.

Nomi

„Musalman“ (urdu مسلمان‎) nomi forscha Musalimman/Musalman (forscha مسلمان‎)) — "musulmon" soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, oʻz navbatida arab tilida ham musulmon (arabcha مسلم‎) soʻzidan kelib chiqqan va xuddi shu maʼnoni anglatadi. Ingliz tilida gazeta „Musalman“ deb nomlanadi.

Tarixi

„Musalman“ 1927 yilda Sayid Azmatulloh tomonidan asos solingan va Hindiston Milliy Kongressining sobiq prezidenti doktor Muxtor Ansoriy tomonidan asos solingan. Gazeta idorasi Chennaydagi Triplikanda joylashgan.

Sed Azmatulloh vafotidan keyin 2008-yil 26-aprelda 78 yoshida vafot etgan Sayid Fazulloh gazetani chop etishni oʻz qoʻliga oldi. 2007 yilda Fazulla xattotlik u bilan birga oʻlishi mumkinligidan qoʻrqishini bildirdi, chunki uning oʻgʻillari anʼanani davom ettirishdan manfaatdor emas edi. Fazullohning o‘g‘li Sayid Nasorulloh xattotlikka qiziqmagani uchun „o‘zgarishlar bo‘layapti“, deydi.

Gazetaning keyingi muharriri Fayzullaning boshqa o‘g‘li Sayid Orifulla edi.

Tahririyat

Xodimda olti kishi boʻlib, ulardan toʻrt nafari xattot boʻlib, ularni „katib“ deb atashadi, ular bir xonada, u ham idorada ishlaydi. Yozma asl nusxa negativ uchun asos boʻlib, bosmaxonaga joylashtiriladi.

2011-yil uchun gazetaning bosh muharriri Rahmon Husayniy edi, u hisobchi boʻlib ishga kirdi, lekin 1980-yilda bosh kotib vafot etgach, ish joyini oʻzgartirdi. 2007-yilda Rahmon kuniga 2500 hind rupiysi, qolganini esa har bir sahifa uchun kuniga 60 rupiy olgan.

Chinnasvami Balasubramaniam 20 yil davomida gazetaning bosh muxbiri va Nyu-Deli, Kalkutta, Haydarobod va boshqa shaharlarda muxbirlari bor.

Mashhur shoirlar, din peshvolari va podshohlar tez-tez idoraga taklif qilinadi, ulardan baʼzilari Musalmon sahifalariga hissa qoʻshadilar.

Tuzilishi

Gazeta toʻrt varaqdan iborat. Birinchisi davlat va xalqaro yangiliklarga, ikkinchi va uchinchisi mahalliy, to‘rtinchisi esa sportga bag‘ishlangan. Asosiy sahifaning pastki oʻng burchagida shoshilinch xabarlar uchun boʻsh joy qoldirilgan.

2008 yil aprel holatiga koʻra, Musalman bir nusxasini 75 paisaga sotayotgan edi va 22 000 ga yaqin obunachilarga ega edi.

Havolalar

• Daily Mail gazetasi haqida video