Kontent qismiga oʻtish

Muhiddin Tursunxoʻjayev

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Muhiddin Tursunxoʻjayev
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 1900-yil
Toshkent
Vafoti 1938-yil
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Millati oʻzbek

Muhiddin Tursunxoʻjayev (1900-yilda tugʻilgan) – oʻzbekistonlik davlat arbobi.

Hayoti va mehnat faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhiddin Tursunxoʻjayev Toshkent shahrida qozi, tabib va dehqon sifatida nom qozongan Tursunmuhammad Abdurasulxoʻjayev (1856—1932) oilasida yettinchi farzand sifatida dunyoga kelgan. Muhiddin Tursunxoʻjayev dastlab eski va yangi usuldagi maktablarda, soʻng rus-tuzem maktabida tahsil olgan.

Davlat bankida, notarius D. M. Ustinov idorasida hamda 1914—1917-yillar mobaynida Abdumavlonboy doʻkonida xizmat qilgan. 1918—1919-yillarda Muhammad Sayyid Ahroriyning „Vatan“ maktabida, „Izchi“ toʻdasining aʼzosi sifatida ishtirok etgan. U tengdoshlari qatori siyosiy faollashuvi tufayli soʻl es-erlar firqasiga aʼzo boʻlgan hamda 1918-yildan „Toshkent eski shahar musulmon gumashtalar, idora xodimlari va mirzalar kasaba uyushmasi“da ishlagan. Osipov voqeasidan soʻng kompartiyaga aʼzo boʻlgan.

1920-yilning yanvar oyidan sentyabr oyigacha Y. M. Sverdlov nomidagi universitetning maxsus kursida tahsil olgan. 1920—1921-yillarda Buxoro Xalq Respublikasi tashkil topgach, ichki ishlar nozirligi hay’ati aʼzosi, nozir oʻrinbosari vazifalarida ishlagan. 1921—1922-yillarda Turkiston MIQ qarori bilan Fargʻona muzofoti militsiya boshligʻi oʻrinbosari etib tayinlangan.

1922-yilda Turkiston yoshlar tashkiloti kotibi, 1923-yilda Sirdaryo firqa qoʻmitasi mas’ul kotibi boʻlib ishlagan[1]. Shuningdek, 1924-yilda Fargʻona xalqaro inqilobchilarga yordam qoʻmitasida faoliyat yuritgan. 1924—1926-yillarda „Turkipak“ aksionerlik jamiyati raisi, 1925-yildan Toshkent viloyat Niyozbek tuman yer islohoti komissiyasi raisi hamda 1926—1928-yillarda Toshkent shahar kengashi raisi vazifasida faoliyat yuritgan.

Toshkent okrug Ijroqoʻmi aʼzosi, 1928—1929-yillarda Yangiyoʻl tuman firqa kotibi va 1929-yil 6-noyabrdan Oʻzbekistonning Rossiyadagi doimiy vakili vazifasida boʻlgan. SSSR MIQsining Millatlar kengashiaʼzosi va 1935—1937-yillar oraligʻida Oʻzbekiston Savdo xalq komissari boʻlib ishlagan[2].

Muhiddin Tursunxoʻjayev 1937-yil 4-avgustda NKVD tomonidan qamoqqa olingan. 1938-yil 4-oktyabrda „Uchlik“ tomonidan oliy jazoga hukm qilingan.

  1. „ТУРСУН-ХОДЖАЕВ Мухитдин“. centrasia.org. Qaraldi: 6-sentyabr 2024-yil.
  2. Ahmad, Sirojiddin. Qizil mustamlaka: e'lon qilinmagan urush Katta qirg'in qomusi (1929-1950). Toshkent: Info Captal Books, 2022-yil — 635-bet. ISBN 978-9943-5789-3-7.