Minion (shrift)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Minion — 1990-yilda Adobe Systems tomonidan chiqarilgan serif shrift . Robert Slimbach tomonidan ishlab chiqilgan boʻlib, u kech Uygʻonish davri turidan ilhomlangan va asosiy matn va kengaytirilgan oʻqish uchun moʻljallangan. Minion nomi turdagi oʻlchamlar uchun anʼanaviy nomlash tizimidan kelib chiqqan hisoblanib, unda minion nonpareil va brevier oʻrtasida boʻlib, turi tanasi 7pt balandlikda joylashgan[1][2][3]. Tarixiy ildizga ega boʻlgan nomidan koʻrinib turibdiki, Minion klassik uslubdagi tana matni uchun moʻljallangan boʻlib, garchi tushunarliligini oshirish uchun katta teshiklari bilan biroz siqilgan boʻlsa ham[4]. Slimbach dizaynni „soddalashtirilgan tuzilish va oʻrtacha nisbatlarga ega“ deb taʼrifladi[5]. Dizayn biroz ixchamlashtirilgan, ammo Slimbax bu tijorat maqsadlarida emas, balki koʻtarilgan va tushuvchi harflarga nisbatan harflar oʻlchamining yaxshi muvozanatiga erishish uchun moʻljallanganligini aytdi[2].

Minion - murakkab interpolyatsiya yoki bir nechta master texnologiyasidan foydalangan holda katta oilaga aylandi. Bu turli xil matn oʻlchamlari uchun mos keladigan ogʻirliklar va optik oʻlchamlar oraligʻini yaratishdir[6][7][8]. Shrift yaratishning bu avtomatizatsiyasi sarlavha oʻlchamidagi kichik bosma uchun qattiq, katta dizayndan sarlavhalar uchun yanada oqlangan va nozik dizaynga uslublarning uzluksiz oʻtishini yaratish uchun moʻljallangan edi[9]. Bu Adobe Originals dasturiga aylangan dasturning dastlabki aʼzosi boʻlib, u asosan kitob va bosma foydalanish uchun bir qator turdagi oilalarni yaratdi. Barcha Minion kabi atayin tarixiy, gumanistik uslubga tayanilgan edi.

Minion shriftlarning juda katta oilasi hisoblaninb, ular orasida yunon, arman va kirill alifbolari, optik oʻlchamlar, siqilgan uslublar va bosh harflar kabi stilistik muqobillar mavjud[10]. Adobe-ning koʻplab dasturlarida standart shrift sifatida u kitoblarda ishlatiladigan eng mashhur serif shriftlaridan biri hisoblanadi. Minionning eng mashhur qoʻllanilishidan biri Robert Bringhurstning „ Tipografik uslubning elementlari“ kitobidir[11][12].

Relizlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minion Pro bosh harflari (L-R) oddiy, kursiv va chayqalish uslubida

Zamonaviy Minion relizlari OpenType (otf) formatida boʻlib, kichik bosh harflar va ligaturelar kabi turli xil stilistik alternativlarni bir xil shriftda kodlash imkonini bera oladi. Haqiqiy nashrda ushbu funksiyalar uchun qoʻshimcha „mutaxassislar toʻplami“ mavjud shriftlaridan foydalanilgan boʻlib va OpenType qoʻllab-quvvatlashi cheklangan Microsoft Office kabi oddiyroq dasturlardan foydalanuvchi dizaynerlar tomonidan qoʻllanilishi mumkin. Koʻpgina Adobe shriftlari singari, Minion ham anʼanaviy xattotlikdan olingan „Th“ ligaturasini oʻz ichiga oladi[13].

Minion[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asl nashr. Minion Black-ning kursiv va oʻxshashi yoʻq. Minion Expert — bu alohida shrift paketi hisoblanib, u kichik bosh harflar, ligaturalar, eski uslubdagi raqamlar va gliflarni oʻz ichiga olgan shriftlar hisoblanadi. Shuningdek, dingbatlar uchun shriftlar (Minion Ornaments) va qora vaznli shrift (Minion Black Expert) mavjud. Swash shriftlari faqat ikkita eng yengil shrift ogʻirligi uchun kiritilgan. „Ekspert toʻplami“ shrifti bir xil harf uchun bir nechta matn uslublarini (masalan, kichik va kichik harflar) bir xil shriftda ishlata olmaydigan eski va oddiyroq ilova dasturlari uchun ishlatiladi. Slimbachning taʼkidlashicha, „Men buni gazetalar, darsliklar va qoʻllanmalar kabi matnli ilovalarda, shuningdek, tabellar va sarlavhalarda foydali deb bildim[14]“.

Minion kirillcha[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minion kirill −1992-yilda Robert Slimbach tomonidan ishlab chiqilgan va Slimbachning Minion shriftlari oilasining lotincha boʻlmagan hamkasbi sifatida yaratilgan boʻlib, bu oilada displey o‘lchamli shriftlar, ekspert shriftlari yoki qora rangdagi shriftlar yo‘q edi.

Minion MM[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asl Minion oilasining Multi Master versiyasi, 1992-yilda chiqarilgan. Odatda Adobe Acrobat-da nomaʼlum shriftlarni almashtirish uchun ishlatiladi.

Minion Std Black[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minion Black bu oila shriftining OpenType versiyasi, lekin PostScript Minion Black shriftlarining Ekspert versiyalarida topilgan xususiyatlarni oʻz ichiga oladi. Qoʻshimcha ravishda, belgilar toʻplami Adobe Western 2-ni qoʻllab-quvvatlash uchun yangilandi.

Minion Pro[tahrir | manbasini tahrirlash]

2000-yilda chiqarilgan asl oilaning OpenType yangilanishi. Yangilanish Minion MM-ga asoslangan, ammo shrift koʻrsatkichlarining namunalari va modifikatsiyalarini tanlashda ozgina oʻzgarishlar mavjud[15].

Minion Pro 4 ta optik oʻlchamga (muntazam, sarlavha, sarlavhali sarlavha va displey kabi), 2 ta kenglik (muntazam va siqilgan turi), 4 ta ogʻirlik (muntazam, oʻrta, yarim qalin va qalin turi), har biri oʻziga tegishli kursiv bilan, jami 64 ta uslubga egadir[16]. Minion Black Expert kompaniyasining qora vazni kiritilmagan. Har bir shrift avval Minion Expert to‘plamida topilgan ekspert gliflari va dingbatlarni (faqat kursiv shriftlarda mavjud bo‘lgan siljishlar), Minion Cyrillic dan kirill gliflarini o‘z ichiga oladi. Qoʻshimcha ravishda, shriftlar oilasi Adobe CE, Adobe Western 2, yunoncha, lotincha kengaytirilgan, vetnamcha belgilar toʻplamini qoʻllab-quvvatlaydi.

Har qanday shrift har qanday oʻlchamda ishlatilishi mumkin boʻlsa-da, ushbu oila dizaynlari uchun moʻljallangan nuqta oʻlchamlari[17]:

Optik oʻlchamlar Sarlavha Muntazam Sarlavha Displey
Belgilangan nuqta oʻlchamlari 6 – 8.4 8,5 – 13,0 13,1 – 19,9 20+

Minion Pro bukva: 2001-yil yunon toifasidagi mukofot razda gʻolib chiqdi![18].

Minion Web[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ekrandan foydalanish uchun moʻljallangan Minionning TrueType versiyasi ishlab chiqilgan boʻlib, u ISO-Adobe belgilar toʻplamini qoʻllab-quvvatlaydi. Shriftning 1.00 versiyasi Internet Explorer 4.0 bilan tarqatildi.

Minion Web Pro[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adobe CE va Adobe Western 2 belgilar toʻplamini qoʻllab-quvvatlaydigan Minion Web-ning yangilangan versiyasi hisoblanadi.

Minion 3 (2018)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minion Pro standart ligatura sifatida „Th“ ligaturasini taqdim etadi, Minion 3 esa yoʻq. Yunoncha belgilar ham bir qator farqlarga ega.

Armancha, qayta ishlangan yunoncha belgilar, Xalqaro fonetik alifboni (IPA) toʻliq qoʻllab-quvvatlash va boshqa modifikatsiyalarni oʻz ichiga olgan qayta nashr[19][20][21][22]. Masalan, Minion Pro sukut boʻyicha „Th“ ligaturasini taqdim etadi, Minion 3 esa buni faqat ixtiyoriy ligaturelar yoqilganda qiladi[23].

Minion 3-4 ta optik oʻlchamga (muntazam, sarlavha, sarlavhali sarlavha va displey kabi) va 4 ta vaznga (muntazam, oʻrta, yarim qalin va qalin turi) ega boʻlib, ularning har biri oʻz kursiviga ega, jami 32 ta uslub[24].

Minion Pro-ga oʻxshab, har qanday shrift har qanday oʻlchamda ishlatilishi mumkin boʻlsa ham, ushbu oila dizaynlari uchun moʻljallangan nuqta oʻlchamlari[25]:

Optik oʻlchamlar Sarlavha Muntazam Sarlavha Displey
Belgilangan nuqta oʻlchamlari 6 – 9 9 – 14 14 – 24 24+

Qabul[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minion, odatda, juda keng qamrovli xususiyatlar va uslublarga ega toza boʻlib, neytral kitob yuzi sifatida samaradorligi uchun maqtovga sazovor boʻldi. Slimbaxning oʻzi buni „oʻzini tutish mashqlari“ deb taʼriflab bergan va uning boshqa eski uslubdagi serif dizaynlari Arno va Jensonning ekssentrik ekanligini taʼkidladi[26].

Tip dizayneri Metyu Butterik uni haddan tashqari ishlatilganligi uchun yumshoq tarzda tanqid qildi: „Minion chiroyli tarzda yaratilgan — u muvozanatli, toza, chiroyli va konservativ, yoqtirish oson. Va bu kitob shrifti sifatida juda muvaffaqiyatli boʻldi, yaʼni siz Miniondan foydalanganingiz uchun ishdan boʻshatilmaysiz… [ammo] Minion munozarali boʻlmagan darajada yaxshi koʻrinishga ega boʻlib, men uni zerikarli deb bilaman[27]“.

Shirfdan Foydalanish[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 2003-yilda Braun universiteti Minionni universitet logotipi uchun shrift sifatida qabul qildi[28].
  • 2008-yilda Wake Forest universiteti universitetning vizual identifikatorini yangilash loyihasi doirasida Minion Pro-ni asosiy serif shrifti sifatida qabul qildi va shrift „ … issiqlik va muvozanatni namoyish etishini taʼkidladi[29]“.
  • Leyden universiteti asosiy shrift sifatida Minion Pro-dan foydalanadi, shu jumladan logotipida[30].
  • Robert Bringhurstning „ Tipografik uslubning elementlari“ (Hartley & Marks, 2008) Minionni tana yuzi sifatida ishlatadi[31].
  • Otago universiteti Serif shrifti sifatida Miniondan foydalanadi, shu jumladan logotipida[32].
  • Smithsonian logotipi — Minion Pro[33].
  • Ingliz tilining Kembrij grammatikasi Adobe Minion-da chop etilgan[34].
  • Iso Masihning Oxirgi kun avliyolari cherkovining logotipi katta harflar bilan Minion Pro-da chop etilgan.
  • 2019 yilda Amerika inqilobi qizlari Minionni asosiy shrift sifatida qabul qildi, ayniqsa logotipi uchun.
  • Rim Tor Vergata universiteti uni yangi logotipi uchun ishlatadi[35].

Tegishli shriftlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adobe[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minionning lotin gliflari, shuningdek, Adobe Arabic[36], Adobe Hebrew[37], Adobe Thai[38] va Adobe Song kabi lotin boʻlmagan tillarni qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan boshqa Adobe shrift oilalarida ham qoʻllaniladi.

Adobe Song[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adobe Song soddalashtirilgan xitoycha shrift sifatida sotiladi, lekin unda anʼanaviy xitoy va yapon belgilar mavjud[39][40].

Adobe Songning lotincha harflari Minionning engilroq variantlari hisoblanadi. Qizigʻi shundaki, Minionning asosiy versiyalari (masalan, Minion Pro va Minion 3) hech qanday engil vaznni oʻz ichiga olmaydi.

Third Party[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu boʻlimga kiritilgan, shriftlar Minion bilan bogʻliq, ammo Adobe tomonidan chiqarilmaydi.

Minion matematika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minion Math — bu typoma GmbH kompaniyasidan Yoxannes Küster tomonidan ishlab chiqilgan matematik shrift[41]. Xususan, u Minion gliflaridan foydalanadi va matematik belgilar kabi qoʻshimcha gliflar bilan toʻldiradi[42].

Minion Math oilasi har biri 4 ta ogʻirlikdagi va 5 ta optik oʻlchamdagi 20 ta shriftni oʻz ichiga oladi. Qoʻshimcha tarzda „Tiny“ optik oʻlchami qoʻshildi. 1.026-versiyasida har bir shrift uslubida 3300 ga yaqin glif mavjud boʻlib; OpenType matematik xususiyatlari 1.020 versiyasida qoʻshilgan. Minion Math ish tituli bor edi, typoma MnMath. Yakuniy shakl barcha Unicode matematik belgilarni va koʻplab qoʻshimcha belgilarni oʻz ichiga olishi kutilmoqda.

MnSymbol[tahrir | manbasini tahrirlash]

Minionning matematik ittifoqdoshi odatda TeX dan foydalaniladigan Achim Blumensathning MnSymbolidir (lekin shart emas).

MnSymbol toʻliq matematik shrift emas, chunki u Minion[43] uslubidagi matematik belgilarni taqdim etadi, lekin lotin harflari uchun gliflarni emas[44]. Umumiy oʻrnatish foydalanuvchilarga matematik shrift sifatida ixtiyoriy shriftni (bu holda, Minion) oʻrnatish, keyin MnSymboldan matematik belgilarni toʻldirish imkonini beruvchi TeX paketidan foydalanishdir[45][46]. MnSymbol-da OpenType kabi paket mavjud boʻlsa-da, u faqat matematika uchun TeX shrift koʻrsatkichlarini taqdim etadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Phinney. „Point Size and the Em Square: Not What People Think“. Phinney on Fonts (2011-yil 18-mart).
  2. ↑ 2,0 2,1 Slimbach. „A conversation between Robert Slimbach and Robert Bringhurst about Minion“. Minion 3–Typekit. Adobe Systems. 2018-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-aprel.
  3. ↑ Slimbach. „Robert Slimbach on Minion's historical context: milestones in the evolution of old style roman typefaces“. Minion 3. Typekit. 2018-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-iyun.
  4. ↑ „Minion“. Typekit. Adobe. Qaraldi: 2015-yil 2-iyul.
  5. ↑ Slye. „Coming to your desktop: fonts from Adobe“. Typekit Blog. Adobe.
  6. ↑ „DesigningMultiple Master Typefaces“. Adobe. 2015-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-iyul.
  7. ↑ Carter, Sebastian. "Typeface Review: Adobe Minion". Bulletin of the Printing Historical Society (35): 14–15, supplement issue 36 p. 15. 
  8. ↑ Lo Celso. „A discussion on Type Design Revivalism“. PampaType. Qaraldi: 2018-yil 19-iyun.
  9. ↑ Riggs. „The Adobe Originals Silver Anniversary Story“. Typekit blog. Adobe. Qaraldi: 2015-yil 2-iyul.
  10. ↑ „Adobe Typography Primer“. Adobe. Qaraldi: 2015-yil 2-iyul.
  11. ↑ Coles. „Top Ten Typefaces Used by Book Design Winners“. FontFeed (archived). 2012-yil 28-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-iyul.
  12. ↑ Bringhurst, Robert. The elements of typographic style, 2., Point Roberts: Hartley & Marks, 1996 — 49 bet. ISBN 0881791334. 
  13. ↑ Shaw. „Flawed Typefaces“. Print (2011-yil 12-may). Qaraldi: 2019-yil 16-fevral.
  14. ↑ Shaw, Paul. "Classic Study: The Type Faces of Robert Slimbach". Print 54 (5): 46. 
  15. ↑ Type 1 („PostScript“) to OpenType font conversion
  16. ↑ „Minion Font“. Qaraldi: 2022-yil 19-fevral.
  17. ↑ „Minion Pro Opticals“. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  18. ↑ „Type Directors Club : News : bukva:raz!“. 2008-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-may.
  19. ↑ Kerrigan. „A classic for 30 years, updated: Introducing Minion 3“. Typekit Blog. Adobe. Qaraldi: 2018-yil 19-aprel.
  20. ↑ „Minion 3: Design“. Typekit. Adobe Systems. 2023-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-aprel.
  21. ↑ Berry. „Minion 3: History“. Typekit. Adobe Systems. 2023-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-aprel.
  22. ↑ „Minion 3: Usage“. Typekit. Adobe Systems. 2023-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-aprel.
  23. ↑ „Minion 3 – (re-)enable Th-ligature without using dlig?“ (2019-yil 29-aprel). Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  24. ↑ „Minion 3 Font“. Qaraldi: 2022-yil 19-fevral.
  25. ↑ „Minion 3 Usage - "Optical sizes"“. 2023-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 10-yanvar.
  26. ↑ Twardoch, Slimbach, Sousa, Slye. Arno Pro. San Jose: Adobe Systems, 2007. 2015-yil 14-avgustda qaraldi.  (Wayback Machine saytida 2014-08-30 sanasida arxivlangan)
  27. ↑ Butterick. „Minion“. Typography for Lawyers. 2015-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 15-avgust.
  28. ↑ „Brown University: Visual Identity and Graphic Standards - The New Logo“. Qaraldi: 2009-yil 15-dekabr.
  29. ↑ „Section 4: Typography“. Identity Standards, Standards Guide. Wake Forest University. Qaraldi: 2008-yil 3-sentyabr.
  30. ↑ „House style guidelines: Fonts“. Universiteit Leiden. Qaraldi: 2020-yil 9-noyabr.
  31. ↑ Coles. „The Elements of Typographic Style, 4th Edition by Robert Bringhurst“. Fonts in Use (2013-yil 10-mart). Qaraldi: 2018-yil 17-mart.
  32. ↑ University of Otago Brand Guide
  33. ↑ „Smithsonian Visual Identity Program - Logo Specifications“. 2013-yil 19-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 13-dekabr.
  34. ↑ The Cambridge Grammar of the English Language (CUP, 2002), p. iv.
  35. ↑ „Uso del logo di Ateneo“.
  36. ↑ „Adobe Arabic Font“. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  37. ↑ „Adobe Hebrew Font“. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  38. ↑ „Adobe Thai Font“. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  39. ↑ „Adobe Song Font“. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  40. ↑ „Adobe Song in use - Fonts In Use“. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  41. ↑ „typoma“ (2018-yil 17-may). Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  42. ↑ „Minion® Math – Character Set Release Version 1.026“. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  43. ↑ „MnSymbol – Mathematical symbol font for Adobe MinionPro“. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  44. ↑ „MnSymbol – A Math Symbol Font“. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  45. ↑ „mathspec – Specify arbitrary fonts for mathematics in XeTeX“. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  46. ↑ „The mathspec package“. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Minion_(shrift)&oldid=4103274" dan olindi