Midkine

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Midkine (MK yoki MDK), shuningdek, neyrit oʻsishini ragʻbatlantiruvchi omil 2 (NEGF2) sifatida ham tanilgan, odamlarda MDK geni tomonidan kodlangan oqsildir[1].

Midkine past molekulyar ogʻirlikdagi geparinni bogʻlaydigan asosiy oʻsish omili boʻlib, pleiotrofin bilan oilani tashkil qiladi (NEGF1, MK bilan 46 % homolog). Bu disulfid koʻprigi bilan tutilgan ikkita domendan tashkil topgan glikozillanmagan oqsildir. Bu rivojlanish uchun muhim boʻlgan retinoik kislotaga javob beradigan gen mahsuloti boʻlib, homiladorlikning oʻrtalarida kuchli induktsiya qilinadi, shuning uchun oʻrta kine nomini oldi. Oddiy kattalardagi maʼlum toʻqimalarda asosan cheklangan boʻlib, u onkogenez, yalligʻlanish va toʻqimalarni tiklash jarayonida kuchli induktsiya qilinadi.

MK pleiotropik boʻlib, hujayra proliferatsiyasi, hujayra migratsiyasi, angiogenez va fibrinoliz kabi faoliyatni amalga oshirishga qodir. Retseptor tipidagi tirozin fosfataza zeta (PTPP), past zichlikdagi lipoprotein retseptorlari bilan bogʻliq protein (LRP1), anaplastik leykemiya kinaz (ALK) va sindekanlarni oʻz ichiga olgan molekulyar kompleks uning retseptorlari hisoblanadi[2].

Saraton kasalligidagi roli[tahrir | manbasini tahrirlash]

MK saraton hujayralarining angiogen va proliferativ faolligini kuchaytiradi[3]. Neyroblastoma, glioblastoma, Wilms oʻsmalari, qalqonsimon papiller karsinomalar[3], kolorektal, jigar, tuxumdon, siydik pufagi, koʻkrak, oʻpka kabi koʻplab saraton turlarida MK ifodasi (mRNK va oqsil ifodasi) yuqori ekanligi aniqlangan. qiziloʻngach, oshqozon va prostata saratoni[4]. Oddiy odamlarda sarum MK odatda 0,5-0,6 dan kam ng/ml, holbuki bu malign oʻsmalari boʻlgan bemorlar bundan ancha yuqori darajaga ega. Baʼzi hollarda, MKning bu yuqori darajalari, shuningdek, neyroblastoma, gliablastoma va siydik pufagi karsinomalari kabi kasallikning yomon prognozini koʻrsatadi[5]. Masalan, neyroblastomada MK darajasi saratonning 4-bosqichidagi (yakuniy bosqichlardan biri) 1-bosqichdagiga qaraganda uch baravar koʻp koʻtariladi[5].

Neyroblastomada MK kimyoviy terapevtik dorilarga chidamli boʻlgan saraton hujayralarida ortiqcha ifodalanganligi aniqlangan[6][7]. Kimyoterapiyaga qarshilik MK oʻzgarishi orqali emas, balki hujayralardan sitotoksinlarni eksport qiluvchi P-glikoprotein nasosini inhibe qilish orqali taʼsir qiluvchi verapamil[8]kabi kimyoviy resensibilizatsiya qiluvchi dorilarni qoʻllash orqali qayta tiklanadigan koʻrinadi[9]. Kemoterapevtik dorilar sitotoksik boʻlganligi sababli, boshqariladigan dorilar ham ushbu nasos orqali eksport qilinadi, bu esa kimyoterapiyani samarasiz qiladi. Kimyoterapiyaga chidamli neyroblastoma hujayralari yovvoyi turdagi (WT) yoki kimyoterapiyaga sezgir hujayralar bilan birgalikda oʻstirilganda, kimyoterapiyaga qarshilik yovvoyi tipdagi hujayralarga beriladi va shuning uchun hujayralar yoʻq. Kimyoterapevtik davolanishga qaramay, oʻlim yoki qarish har ikkala hujayra turida sodir boʻladi. MK bu kimyoviy qarshilikni chidamli hujayralardan WT hujayralariga „oʻtkazuvchi“ omillardan biri sifatida aniqlangan.

MK ajralib chiqadigan oqsil boʻlib, shuning uchun chidamli neyroblastoma hujayralarining mikro muhitida (media) topiladi[10]. Birgalikda oʻtkazilgan tajribalardan soʻng va MK yovvoyi, chidamli boʻlmagan hujayra turiga kimyoviy qarshilik koʻrsatuvchi omillardan biri ekanligi aniqlangandan soʻng, MK geni WT hujayralarida MK haddan tashqari ifodalanganligini aniqlash uchun transfektsiya qilindi. WT hujayralarining oʻzi, hujayralar chidamli hujayra taʼsiridan mustaqil ravishda kimyoterapiyaga chidamli boʻladimi? Sinovlar, shuningdek, MK MK ning oʻziga xos kimyoviy chidamlilik xususiyatlarini tasdiqlovchi oddiy WT hujayralariga nisbatan transfektsiyalangan WT-MK hujayralarida kimyoviy terapevtik qarshilikni oshirganligini tasdiqladi[11].

Bundan tashqari, bunday anti-apoptotik (hujayra oʻlimiga qarshi) faoliyat mexanizmi, xususan, osteosarkoma (Saos2) hujayralarida kemoterapevtik Doksorubitsin (Adriamitsin) yordamida oʻrganildi[12]. Doksorubitsin keng tarqalgan saraton hujayralarini qarigan holatga keltirish orqali ishlaydi. WT-MK transfektsion hujayralardagi MK WT hujayralariga nisbatan PKB (Akt), mTOR va Yomon oqsilni faollashtirganday tuyuldi, shu bilan birga u kaspaza-3 ni faolsizlantirdi. PKB, mTOR va Bad hujayra siklining omon qolish yoʻli bilan bogʻliq elementlardir, kaspaza-3 esa apoptotik yoʻlda (hujayra oʻlimi) muhim ahamiyatga ega. Bu shuni koʻrsatadiki, MK hujayralarning omon qolish yoʻlini (PKB, mTOR va yomon faollashuv orqali) boshlashiga va qarish yoki apoptotik yoʻlni inhibe qilishga (kaspaza-3-ni inhibe qilish orqali) chidamli hujayralarda va boshqalarda koʻrinadigan kimyoviy qarshilikni ragʻbatlantiradi. -madaniy tajribalar. Ushbu omillarning faollashishi va inhibe qilinishi saraton hujayralariga, xususan, chidamli hujayra turlariga xos boʻlgan oʻlmas sifatni saqlab qolishdir. Biroq, omon qolish yoʻlining yana bir omili boʻlgan Stat, avvalgi tadqiqotda taxmin qilinganidek, yovvoyi tipdagi hujayralar va MK-transfektsion WT hujayralari oʻrtasida faollashuvda hech qanday oʻzgarishga ega emas[13].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ "Midkine gene (MDK), a gene for prenatal differentiation and neuroregulation, maps to band 11p11.2 by fluorescence in situ hybridization". Genomics 17 (2): 514–5. August 1993. doi:10.1006/geno.1993.1359. PMID 8406506. 
  2. ↑ Muramatsu Takashi (1 September 2002). "Midkine and pleiotrophin: two related proteins involved in development, survival, inflammation and tumorigenesis". J. Biochem. 132 (3): 359–71. doi:10.1093/oxfordjournals.jbchem.a003231. PMID 12204104. 
  3. ↑ 3,0 3,1 "Immunohistochemical and in situ hybridization analyses of midkine expression in thyroid papillary carcinoma". Mod. Pathol. 13 (10): 1060–5. October 2000. doi:10.1038/modpathol.3880195. PMID 11048798. 
  4. ↑ "Serum midkine levels are increased in patients with various types of carcinomas". Br. J. Cancer 83 (6): 701–6. September 2000. doi:10.1054/bjoc.2000.1339. PMID 10952771. PMC 2363529. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=2363529. 
  5. ↑ 5,0 5,1 "Correlation of elevated level of blood midkine with poor prognostic factors of human neuroblastomas". Br. J. Cancer 88 (10): 1522–6. May 2003. doi:10.1038/sj.bjc.6600938. PMID 12771916. PMC 2377118. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=2377118. 
  6. ↑ "Identification of midkine as a mediator for intercellular transfer of drug resistance". Oncogene 24 (31): 4965–74. July 2005. doi:10.1038/sj.onc.1208671. PMID 15897897. 
  7. ↑ "Factors secreted by human neuroblastoma mediated doxorubicin resistance by activating STAT3 and inhibiting apoptosis". Mol. Med. 7 (6): 393–400. June 2001. doi:10.1007/BF03402185. PMID 11474132. PMC 1950050. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1950050. 
  8. ↑ "Agents that reverse multidrug resistance, tamoxifen, verapamil, and cyclosporin A, block glycosphingolipid metabolism by inhibiting ceramide glycosylation in human cancer cells". J. Biol. Chem. 272 (3): 1682–7. January 1997. doi:10.1074/jbc.272.3.1682. PMID 8999846. 
  9. ↑ "Reversal mechanism of multidrug resistance by verapamil: direct binding of verapamil to P-glycoprotein on specific sites and transport of verapamil outward across the plasma membrane of K562/ADM cells". Cancer Res. 49 (18): 5002–6. September 1989. PMID 2569930. 
  10. ↑ "Factors secreted by human neuroblastoma mediated doxorubicin resistance by activating STAT3 and inhibiting apoptosis". Mol. Med. 7 (6): 393–400. June 2001. doi:10.1007/BF03402185. PMID 11474132. PMC 1950050. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1950050. 
  11. ↑ "Identification of midkine as a mediator for intercellular transfer of drug resistance". Oncogene 24 (31): 4965–74. July 2005. doi:10.1038/sj.onc.1208671. PMID 15897897. 
  12. ↑ "Identification of midkine as a mediator for intercellular transfer of drug resistance". Oncogene 24 (31): 4965–74. July 2005. doi:10.1038/sj.onc.1208671. PMID 15897897. Mirkin BL, Clark S, Zheng X, Chu F, White BD, Greene M, Rebbaa A (July 2005).
  13. ↑ "Factors secreted by human neuroblastoma mediated doxorubicin resistance by activating STAT3 and inhibiting apoptosis". Mol. Med. 7 (6): 393–400. June 2001. doi:10.1007/BF03402185. PMID 11474132. PMC 1950050. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1950050. Rebbaa A, Chou PM, Mirkin BL (June 2001). 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Midkine&oldid=3104676" dan olindi