Metropolitan transport boshqarmasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Metropolitan transport boshqarmasi
Logo for the Metropolitan Transportation Authority
A sampling of MTA services
Metropolitan Transport Boshqarmasi (MTA) Nyu-Yorkda mahalliy va asosiy avtobuslar, metro va shaharlararo temir yo'l xizmatlaridan foydalanish imkoniyatini taqdim etadi va Nyu-York shahrida bir nechta pullik ko'prik va tunnellardan foydalanadi.
Umumiy
Egasi Nyu-York
Mahalliy Nyu-York shahri
Long Island
pastki Gudzon vodiysi
Konnektikut qirgʻoqlari
pastki Housatonic vodiysi
pastki Naugatuck daryo vodiysi
Tranzit Temir yo'l, mahalliy va tezkor avtobus, metro, avtobus
Yoʻnalishlar soni
  • 19ta shaharlararo temir yoʻl yoʻnalishlari
    • 8 ta Shimoliy metro yoʻnalishi;
    • 11 LIRR yoʻnalishi;
    • 26 ta tezkor tranzit yoʻnalishi;
    • 25 ta metro marshruti;
    • 1 Staten-Aylend temir yoʻl yoʻnalishi;
    • 325 avtobus marshruti;
    • 234 ta mahalliy yoʻnalishlar;
    • 71 ta tezkor yoʻnalish;
    • 20 ta avtobus bekati marshrut tizimi.
Kundalik harakat 8.6 million (2017-yilgi haftalik foydalanuvchilar soni)[1]
Yillik harakat 2.658 milliard (2017)[1]
Asosiy shaxslar Janno Lieber, CEO raisi[2]
Bosh qarorgoh 2 Broadway, Manhattan, Nyu-York shahri
Vebsayt new.mta.info
Harakat
Faoliyat boshlangan vaqti 1965-yil 1-iyun[3]
Operator(lar)
  • MTA Long Island temir yoʻli
  • MTA Shimoliy-Metro temir yoʻli
  • MTA Nyu-York shahar metrosi
  • MTA hududiy avtobus stansiyalari
  • MTA Staten Island metrosi
Transportlar soni 2,429 shaharlararo temir yoʻl vagonlari
6,418 metrolar
61 SIR avtomobillari
5,725 avtobuslar[1]

Metropolitan Transport Boshqarmasi (MTA) – AQShning Nyu-York shtati Nyu-York shahri Metropolitan jamoat transporti uchun mas’ul boʻlgan korporatsiya. Metropolitan Transport Boshqarmasi Shimoliy Amerikadagi eng yirik jamoat transporti organi boʻlib, Nyu-York shtatining 12 ta okrugiga hamda Konnektikut transport departamenti bilan shartnoma asosida Konnektikutning janubi-gʻarbiy qismidagi ikkita okrugga xizmat koʻrsatadi. Umumiy hisobda yettita koʻprik va ikkita tunnelda kun mobaynida 11 million va 850 000 dan ortiq yoʻlovchini tashiydi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashkil etilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1965-yil fevral oyida Nyu-York gubernatori Nelson Rokfeller Nyu-York shtati qonun chiqaruvchi organiga Long Island temir yoʻlini (LIRR) sotib olish, foydalanish va modernizatsiya qilish vakolatini berishni taklif qilgan. Pensilvaniya temir yoʻlining (PRR) oʻsha paytdagi shoʻba korxonasi boʻlgan LIRR 1949-yildan beri bankirotlikni yoʻqotish maqsadida faoliyat yuritib kelmoqda. Taklif etilgan taklif orqali ushbu hokimiyat Nyu-York shahri hududidagi boshqa shaharlararo temir yoʻl operatorlari bilan shartnomalar yoki kelishuvlar tuzish huquqiga ham ega boʻlgan[3]. 1965-yil 1-iyunda qonun chiqaruvchi organ LIRR operatsiyalarini oʻz zimmasiga olish uchun Metropolitan shaharlararo transport boshqarmasini (MCTA) tuzdi[4][5][6]. Gubernator Rokfeller oʻzining bosh yordamchisi, doktor Uilyam Ronanni MCTA raisi va bosh ijrochi direktori etib tayinladi[7]. 1965-yil iyun oyida davlat PRRdan LIRRni 65 million dollarga sotib olish boʻyicha kelishuvni yakunlagan[8]. MCTA 1965-yil dekabr oyida LIRR uchun 10 million dollar miqdorida dastlabki toʻlovni amalga oshirgan[9] va keyingi oyda toʻlovning qolgan qismini toʻlab boʻlgan[10].

1965-yil fevral oyida Rokfeller va Konnektikut gubernatori Jon Dempsi Nyu-Xeyven temir yoʻlining shaharlararo ayrim buzilgan temir yoʻl markazi boʻlgan Nyu-Xeyven temir yoʻl markazining bankrot boʻlishining oldini olish maqsadida Nyu-York markaziy temir yoʻliga Nyu-York markaziy liniyasini qoʻshishni taklif qilishdi. Agar ushbu operativ birlashish sodir boʻlsa, taklif qilingan MCTA va mavjud Konnektikut transport boshqarmasi Nyu-York Markaziy temir yoʻli bilan Nyu-Xeyven liniyasidan Grand Central Terminalgacha boʻlgan barcha transport boshqarmalarini boshqarish uchun asosiy shartnoma boʻladi[11]. 1965-yil sentabr oyida ikkala agentlikning qoʻshma hisobotida ushbu shartnomani Nyu-York markaziga 99 yilgacha ijaraga berish tavsiya etilgan va MCTA va CTA ikkala shtat uchun agentlik sifatida faoliyat koʻrsatgan[12].

1965-yil oktyabr oyida MCTA New Haven Line stansiyalari va infratuzilmasi LIRRnikidan ham eskirganligini aniqladi[13]. Nyu-Xeyven temir yoʻlining ishonchli vakillari dastlab Nyu-York markazining Nyu-York Haven liniyasini egallab olishga qarshi chiqdilar. Chunki ular Nyu-York Haven liniyasi uchun berilishi rejalashtirilgan 140 million dollarlik taklifni xohlamaganlar[14]. Biroz munozaralardan soʻng vasiylar 1967-yil iyunigacha Nyu-Xeyven liniyasini ishlatishni davom ettirishga qaror qilganlar[15].

1966-yil yanvar oyida Nyu-York meri Jon Lindsi Nyu-York shahrida avtobuslar va metrolarni boshqaradigan Nyu-York shahar tranzit boshqarmasi (NYCTA) va Triboro koʻprigi va tunnel maʼmuriyati (TBTA)ni birlashtirishni taklif qildi[16]. Rokfeller Lindsi taklif qilgan yagona tranzit agentligini toʻliq qoʻllab-quvvatlash taklifini bildirgandan soʻng[17], uzoq vaqtdan beri shahar boshligʻi va TBTA rahbari Robert Mozes taklif qilingan birlashishni bemaʼnilik va gʻalati taklif deb eʼtiroz bildirdi[18]. 1966-yil iyun oyida Rokfeller yangi mintaqaviy tranzit organini yaratish uchun MCTA doirasini kengaytirish rejalarini eʼlon qildi. Ushbu yangi vakolat MCTA, NYCTA shuningdek, TBTAni qamrab oladi[19]. Lindsi bu fikrga qoʻshilmagan va ushbu idoralar shtat va shaharlarda faoliyat olib borishga asoslangan alohida tranzit idoralariga ega boʻlishi kerakligini taklif qilgan[20].

1967-yil may oyida Rokfeller MCTAga Nyu-York shahri hududidagi tranzit tizimlarining ommaviy tranzit siyosatini nazorat qilish imkonini beruvchi qonun loyihasini imzolandi. Birlashma kelishuvi keyingi mart oyida boʻlib oʻtdi. MCTA LIRR, NYCTA, TBTA, Nyu-Haven shaharlararo xizmatlari, Nyu-York markaziy shahar qatnovi xizmatlari va Staten Island tez tranzit temir yoʻli faoliyatini oʻz zimmasiga oldi[21]. Dastlab, TBTA MCTAning uni qoʻlga kiritish harakatlariga qarshilik koʻrsatgan[22]. Biroq, Muso kengaytirilgan MCTA TBTAning yaxlitligini yoʻq qilishi yoki qoralashidan qoʻrqardi[23]. Nizolarning bir manbasi Rokfellerning NYCTA tariflarini subsidiyalash uchun TBTA toʻlovlaridan foydalanish taklifi edi. Chunki Muso qatʼiyan tashqi agentliklar tomonidan TBTA toʻlovlarini har qanday holda ishlatish holatlariga qarshi chiqqan[24]. 1968-yilning fevralida Muso MCTAning birlashish taklifiga rozi boʻldi[22]. Nyu-York Central va PRR 1968-yil fevral oyida birlashib, Penn Central Transportation Companyni tashkil qildi[25].

1968-yil fevral oyida MCTA gubernator Rokfeller uchun 56 sahifalik hisobotni nashr etgan va unda „Metropolitan transportining harakat dasturi“[26][27][28][29] alternatively called the „Grand Design“.[30] nomi bilan metro va temir yoʻllarni yaxshilashni taklif qilgan[31]. Shahar allaqachon barcha toʻrtta tumanda metro kengaytmalarini qurishni rejalashtirgandi. Shunda koʻpchilik foydalanuvchilar oʻz manzillariga yetib borishlari uchun kamida bitta transferga muhtoj boʻlishadi[32]. Harakat dasturi asosida hukumat tomonidan Penn markaziy temir yoʻllari va hudud aeroportlarini yangilashga chaqirdi[26]. Harakatlar dasturi boshqa rivojlanish va transport rejalari bilan bir vaqtda mer Lindsi boshqaruvi ostida ilgari surilgan. Bunga Lindsayning uy-joy va taʼlim ob’ektlari uchun Linear City rejasi va koʻpchiligi dastlab Robert Muso tomonidan taklif qilingan bir nechta davlatlararo avtomagistrallarning qurilishi haqidagilar rejalashtirilgan[33][34].

Kengaytirilgan koʻrib chiqish[tahrir | manbasini tahrirlash]

1968-yil 1-martda, Harakat dasturi chiqqandan bir kun oʻtib, MCTA oʻz nomidan „Komutan“ soʻzini olib tashladi va Metropolitan transport boshqarmasi (Metropolitan Transport Authority) nomi bilan faoliyatini boshladi. MTA boshqa Nyu-York shahri hududidagi tranzit tizimlarining faoliyatini oʻz zimmasiga oldi[35][36]. Muso TBTA raisligidan olindi va u maslahatchi sifatida oʻz faoliyatini davom ettirdi[36]. Long Island Sound ustidan ikkita taklif qilingan koʻprik qurilishi MTA yurisdiktsiyasiga yuklatildi.[36] Musoning taʼkidlashicha, TBTA qurilish loyihalari MTA byudjetining profitsitini 1970-yilgacha kamaytirgan[37]. Rais Ronan MTAni Harakat dasturini amalga oshirishga undab shunday degan edi: „Biz 30 yildan beri hech narsa qilmaslikning oʻrnini toʻldirmoqdamiz“[38].

Ronan MTAga Staten Island Rapid Trailway Railway Companyni Baltimor va Ogayo temir yoʻllaridan olish va temir yoʻlda 25 million dollarlik modernizatsiya loyihasini boshlashni taklif qilgan[39]. Shahar smeta kengashi bu xaridni 1969-yilning dekabrida tasdiqladi[40]. MTA 1971-yil yanvar oyida Staten Island Rapid Tranzitiga egalik qildi[41].

Agentlik Penn Central’s Gudzon, Harlem va New Haven Lines kabi transport boshqarmalarini uzoq muddatga ijaraga oldi[35]. 1968-yilgacha Gudzon va Garlem liniyalari Nyu-York markaziy temir yoʻli tomonidan boshqarilgan. Nyu-Haven liniyasi esa Nyu-York, Nyu-Haven va Hartford temir yoʻllarining bir qismi edi. Penn Central MTA bilan tuzilgan shartnoma boʻyicha liniyalarni ishlatishda davom etgan. 1970-yilning aprelida Rokfeller shtatga Gudzon va Garlem liniyalarini oʻz qoʻliga olishni taklif qilgan[42]. Keyingi oyda u obligatsiyalar chiqarilishini imzoladi va bu liniyalarni moliyalashtirish uchun 44,4 million dollarni tashkil qilgan[43]. Penn Centralning operatsiyalari 1976-yilda Conrailga biriktirilgan. MTA 1983-yilda toʻliq faoliyatni oʻz zimmasiga oldi va liniyalarni Shimoliy-Metro shahar yoʻnalishidagi temir yoʻlga birlashtirdi[35]. 1994-yilda MTA turli agentliklar bitta agentlikning bir qismi ekanligini anglatish uchun oʻzining beshta shoʻba korxonasini soddaroq nomlar bilan qayta tashkil qildi[44].

Mas’uliyat va xizmat koʻrsatish sohasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

MTA Nyu-York metropoliteni uchun yagona ommaviy transport qonunini ishlab chiqish va amalga oshirish uchun mas’ul. Shu jumladan Nyu-York shahrining barcha tumanlari va shahar atrofidagi Dutchesne, Nassau, Orange, Putnam, Roklend, Suffolk va Vestchester okruglariga ham maʼsul boʻlgan. Bu oʻn ikki okrugdan iborat hudud „Metropolitan shaharlararo transport okrugi“ni (MCTD) tashkil etgan. Shuningdek Nyu-York shtatining Soliq va moliya departamenti metropoliya shaharlari boʻylab jamoat transporti soligʻini yigʻib olishga qaratilgan department vazifasini bajargan[45]. 2019-yilning 1-aprelida Patrik Foye rais va bosh direktor etib tayinlangan[46].

Uilyam Ronan (1965–1974), Devid Yunich (1974–1975), Xarold Fisher (1975–1979), Richard Ravitch (1979–1983), Robert Kili (1983–1991), Piter Stangl (1991–1995), Virjil Konvey (1995-2001), Piter Kalikov (2001-2007), Deyl Xemmerdinger (2007-2009), Jey Valder (2009-2011), Jozef Lxota (2012), Tomas, F.Prendergast (2013–2017) va Jozef Lhota (2017–2018) MTAning bevosita oldingi raislari boʻlgan[47]. Lhota 2017-yilda[48][49] qaytadan MTAning raisi etib tayinlangan va 2018-yil 9-noyabrda isteʼfoga chiqgan[50].

MTA oʻzini Gʻarbiy yarimshardagi eng yirik mintaqaviy jamoat transporti provayderi deb hisoblaydi. 2018-yil holatiga koʻra, uning agentliklari Nyu-Yorkdagi 12 ta va Konnektikutdagi ikkita okrugda 5000 kvadrat milya (13 000 km2) dan ortiq boʻlgan taxminan 15,3 million aholiga xizmat koʻrsatadi. MTA agentliklari hozirda kuniga 8,6 millionga yaqin mijozlarni oʻz manziliga yetkazish uchun xizmat qilmoqda (yiliga 2,65 milliard temir yoʻl va avtobus mijozlarini tashkil etadi) va ushbu MTAda 74 000 ga yaqin ishchi faoliyat koʻrsatadi[51][52]. MTA tizimlari butun tizim boʻylab oʻrtacha ish kunida uning yettita pullik koʻprigidan 11 milliondan ortiq yoʻlovchi foydalanadi va ish kunida ikkita tunnelda 850 000 dan ortiq transport vositalarini olib oʻtiladi[53].

Shoʻba va shoʻba korxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

MTA ushbu rejalashtirish va boshqa mas’uliyatni ham bevosita, ham oʻzining shoʻba va shoʻba korxonalari orqali amalga oshiradi va birgalikda „Aloqador shaxslar“ deb nomlanuvchi ushbu boʻysunuvchi agentliklar ustidan nazoratni taʼminlaydi[54]. Tegishli tashkilotlar MTA soyaboni ostidagi bir qator ilgari mavjud agentliklarni ifodalaydi. Ilgari mavjud boʻlgan ushbu agentliklar, MTA Bridges and Tunels, MTA Construction and Development, MTA Grand Central Madison Concourse kabi boshqarmalar bundan mustasno va ushbu boshqarmalar deyarli bir xil xizmatlarni koʻrsatadigan xususiy kompaniyalar mulkining merosxoʻrlari edi.

1994-yilda MTA turli agentliklar bitta agentlik tarkibiga kirganligini bildirish uchun oʻzining beshta shoʻba korxonasini oddiyroq nomlar bilan qayta nomlanilishi uchun 3 million dollar sarfladi. Oʻrganishlar shuni koʻrsatdiki, koʻpchilik foydalanuvchilar MTA Long Island temir yoʻli yoki Shimoliy-Metro temir yoʻliga egalik qilishini bilishmagan. Oʻzgarishlarning bir qismi sifatida Triboro koʻprigi va tunnel boshqarmasi MTA koʻprigi va tunnellari deb oʻzgartirildi. Staten Island Rapid Tranzit MTA Staten Island Railway nomi bilan oʻzgartirilgan. Metropolitan shahar atrofi avtobus boshqarmasi MTA Long Island avtobusi nomini oldi. Nyu-York shahar tranzit boshqarmasi kamroq avtoritar koʻrinishi uchun MTA Nyu-York shahar tranziti deb oʻzgartirilgan. Metro-Shimoliy shahar yoʻnalishidagi temir yoʻl shahar tashqarisidagi sayohatchilar sonining koʻpayishini eʼtirof etish uchun MTA Shimoliy-Metro temir yoʻli deb oʻzgartirilgan.

Qoʻshimcha agentliklari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • MTA Long Island temir yoʻli (LIRR)

(yuridik nomi, endi ommaviy foydalanilmaydi)[55]

  • MTA Metro-Shimoliy Temir yoʻli (MNR)

(Metro-North Commuter Railroad Company)[55][56]

  • MTA Grand Central Madison konkursi (GCMC)

(MTA Grand Central Madison Concourse Operating Company)[56]

  • MTA Staten orolining temir yoʻli (SIR)

(Staten Island Rapid Tranzit Operating Authority)[55][56]

  • MTA qurilishi va rivojlanishi (MTAC&D)

(MTA qurilish va taraqqiyot kompaniyasi)[56]

  • MTA mintaqaviy avtobus operatsiyalari (yuridik nomi ommaviy ravishda ishlatilmaydi. Aksincha, savdoda foydalaniladi)
  • MTA avtobuslari (MTA Bus Company)[55]
  • Nyu-Yorkdagi MTA avtobusi[55]

Birinchi Mutual Transport Assurance Company (yuridik nomi ommaviy ravishda ishlatilmaydi va davlat nomi yoʻq)[56]

Hamkorlik agentliklari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • MTA Bridges and Tunels (MTA B&T)

(Triborough Bridge and Tunnel Authority)[55][56]

  • MTA Nyu-York Shahri Tranziti (NYCT)

Nyu-York shahar tranzit boshqarmasi va uning shoʻba korxonasi, Manxetten va Bronks Surface Tranzit Operating Authority (MaBSTOA)) Avtobuslar boʻlimi endi Regional Bus ostida boshqariladi[55].

Sobiq shoʻba korxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • MTA Long Island avtobusi

(Metropolitan shahar atrofidagi avtobuslar boshqarmasi)[55] 2012-yilning 1-yanvaridan boshlab ushbu boʻlim Veolia Transport (hozirgi Transdev va boshqa nomlar bilan ham ishlatiladi) tomonidan Nassau Inter-County Express sifatida boshqariladi[57].

MTA bosh inspektori[tahrir | manbasini tahrirlash]

MTA Bosh inspektori idorasi (OIG) 1983-yilda tashkil etilgan boʻlib, MTA faoliyati, dasturlari va xodimlari ustidan monitoring va nazoratni amalga oshirish uchun masʼul boʻlgan MTAga xos mustaqil Bosh inspektor idorasi hisoblanadi[58].

Boshqaruvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

MTA bosh qarorgohi, Broadway

MTA Nyu-York shahrining 5 ta okrugi, Nyu-York shtatining xizmat koʻrsatish zonasidagi har bir okrug hamda ishchilar va foydalanuvchilar manfaatdor guruhlarini ifodalovchi 21 aʼzolik kengashi tomonidan boshqariladi[59]. Ulardan 14 nafar ovoz berish huquqiga ega aʼzolar boʻlib, ular yakka tartibda ovoz beruvchi 13 ta kengash aʼzolariga, 4 tasi bitta jamoaviy ovoz beruvchi boshqaruv aʼzolariga va 6 tasi ovoz berish huquqiga ega boʻlmagan guruh vakillariga boʻlingan[60]. 2017-yilda MTA operatsion xarajatlari 16,85 milliard dollar, toʻlanmagan qarzi 38,083 milliard dollar va xodimlar bilan taʼminlanganlik darajasi 79832 nafar (xodimlarning tovon puli jami 6,762 milliard dollarni tashkil etgan)[61]. U yoʻlovchi yigʻimlaridan va MTA xizmat koʻrsatadigan 12 okrug hududidagi ish beruvchilardan undiriladigan ish haqi soligʻi boʻlgan Metropolitan shahar atrofidagi transport soligʻidan daromad topgan[62].

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

a Lhota rais sifatidagi ikkinchi lavozimida bosh direktor boʻlib ishlamagan. Chunki bosh direktor vazifalarini Ijrochi direktor Ronni Hakim amalga oshirgan[63].

b Liber 2021-yil 30-iyuldan 2022-yil 19-yanvarigacha rais va bosh direktor vazifasini bajaruvchi lavozimida ishlagan[64].

Dasturlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

MTA Bus Time app
IPhoneda MTA Bus Time ilovasi

MTA oʻzining metro va avtobus xizmatlari uchun bir nechta rasmiy veb va mobil ilovalarni ishlab chiqgan[65][66] hamda xususiy dastur ishlab chiquvchilarga oʻzlarining norasmiy MTA ilovalarini yaratishlari uchun maʼlumotlarni taqdim etgan[67]. 2012-yilda MTA yetti xizmat boʻyicha keyingi poyezd yetib kelish vaqtini aniqlash uchun metroning ortga hisoblash daqiqasi maʼlumotlarini koʻrsatib beradigan „Subway Time“ ilovasini rasman chiqardi[68]. Ushbu ilovadan tashqari barcha raqamlangan xizmatlarni oʻz ichiga olgan „asosiy“ A boʻlimi (raqamli marshrutlar) uchun real vaqt rejimidagi stansiya maʼlumotlari API orqali uchinchi tomon ishlab chiquvchilari uchun taqdim etilgan. Bunga Subway Time mobil ilovasi orqali ham, ochiq maʼlumot sifatida ham erishildi[69]. 2014-yil boshida L poyezdi uchun maʼlumotlar ham ishlab chiquvchilarga berilgan.[93] 2016 va 2017-yillarda B boʻlimida (harfli xizmatlar) Bluetooth yoqilgan ortga hisoblash soatlari oʻrnatilganda, ushbu ilovada Subway Time ilovasiga hamda ochiq maʼlumotlar formatida maʼlumotlarni uzatish uchun sozlangan[70][71].

Yoʻl haqi yigʻilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Metro poyezdlari uchun OMNY toʻlov tizimi

Metro, avtobuslar va Long Island temir yoʻli bosib oʻtgan vaqt va masofadan qatʼi nazar, har bir foydalanuvchi uchun bir xil yoʻl haqi olgan. MTA tashkil etilgan kundan boshlab 2003-yilgacha agentlik bir qator kichik metall tokenlar orqali metro va avtobus yoʻlkalari toʻlovlarini yigʻib kelgan. MTA 20-asrning oxirlarida bir nechta tokenlar seriyasidan oʻtgan[72][73][74]. 1997-yilga kelib, butun avtobus va metro tizimi MetroCardni qabul qildi[75]. 2003-yilda esa tokenlar yoʻlkira toʻlovi uchun qabul qilinmaydi[72][73].

LIRR va Shimoliy-Metroda yoʻl haqini toʻlashning boshqa tizimi qoʻllanilgan. Ikkala temir yoʻl ham chiptalarni joʻgʻrofiy „mintaqalar“ va kunning vaqtiga qarab sotgan. Chiptalarni vokzallardagi kassalardan, chiptalarni sotish mashinalaridan (TVM), „WebTicket“ dasturi orqali onlayn yoki iOS va Android qurilmalari uchun dasturlashtirilgan ilovalar orqali sotib olish mumkin[76].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 „The MTA Network“. Metropolitan Transportation Authority. Qaraldi: 2018-yil 2-iyun.
  2. „MTA Leadership“. Metropolitan Transportation Authority. Qaraldi: 2021-yil 9-avgust.
  3. 3,0 3,1 „Metropolitan Commuter Transportation Authority Act“,Laws of New York, 1965 — 1042–1062 bet.  Chapter 324, enacted 1 June 1965, effective immediately.
  4. Grutzner, Charles. „Rockefeller Urges State Buy L.I.R.R. and Modernize It – To Ask Legislature to Vote Funds to Purchase Line at 'Reasonable' Price – New Board Is Proposed – It Would Sell $200 Million Bonds for Improvements – Railroad Favors Plan“ (en-US). The New York Times (1965-yil 26-fevral). Qaraldi: 2018-yil 31-yanvar.
  5. NYS Executive Department (1 June 1965), New York State bill jackets - L-1965-CH-0324, New York State Library, qaraldi: 2022-10-26
  6. „Assembly Votes Commuter Board – Bill Creates Transportation Authority for City Area“ (en-US). The New York Times (1965-yil 21-may). Qaraldi: 2018-yil 31-yanvar.
  7. „Rockefeller Names Ronan to Rail Job – Aide to Governor to Head New Agency at $45,000“ (en-US). The New York Times (1965-yil 22-iyun). Qaraldi: 2018-yil 31-yanvar.
  8. „State in Accord With the Pennsy on Buying L.I.R.R. – P.R.R. Agrees on Price of $65 Million With New Transportation Agency“ (en-US). The New York Times (1965-yil 3-iyun). Qaraldi: 2018-yil 31-yanvar.
  9. „Authority Signs a Pact To Buy the Long Island“ (en-US). The New York Times (1965-yil 23-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  10. „State Takes Over the L.I. Rail Road – Finishes Paying the Pennsy – Re-elects All Officers“ (en-US). The New York Times (1966). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  11. Perlmutter, Emanuel. „Connecticuty Joins New York in Plan to Aid Commuters – Service-Contract Idea Might Involve Leasing Lines of Central and New Haven“ (en-US). The New York Times (1965-yil 28-fevral). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  12. „2 States May Lease, Modernize NHRR NYC-New Haven Section“. Yonkers Herald Statesman (1966-yil 27-sentyabr), s. 2. Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  13. „Rail Panel Views New Haven Needs – Reports Situation Is Worse Than It Had Expected“ (en-US). The New York Times (1965-yil 29-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  14. „New Haven Sale Opposed on Price – 2240-Million Deal Is Called 'Wholly Inadequate' by Metropolitan Life – Passenger Aid Slated – Insurer Backs Road's Entry Into Merger of Pennsy and Central Lines“ (en-US). The New York Times (1966-yil 11-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  15. „New Haven Plans to Extend Runs– Passenger Service to New York Will Be Maintained Till June 30, 1967“ (en-US). The New York Times (1966-yil 15-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  16. „Albany Is Warm to Transit Unity – Leaders Indicate Readiness to Weigh Lindsay Plan“ (en-US). The New York Times (1966). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  17. „Governor Backs Mayor on Transit – Support on Legislation for Unification Is Assured“ (en-US). The New York Times (1966-yil 9-fevral). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  18. „Moses Scores a Transit Merger as Unworkable“ (en-US). The New York Times (1967). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  19. Schanberg, Sydney H.. „Rockefeller Seeks Regional Agency to Direct Transit – It Would Include Subway and Bridge Authorities and L.I. Rail Road – Bill Under Study Now – Commuter Organization for Metropolitan Area May Get More Powers“ (en-US). The New York Times (1966-yil 3-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  20. „Lindsay Is Strongly Opposed To State Transit Proposal“ (en-US). The New York Times (1966-yil 4-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  21. „Governor Signs 2d Transit Bill – Unification Measure Names Agency to Head Operation“ (en-US). The New York Times (1967-yil 3-may). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  22. 22,0 22,1 „Triborough Pact Ends Last Block to Transit Unity – Superagency Will Control Authority, but Is Curbed on Transfer of Funds“ (en-US). The New York Times (1968-yil 10-fevral). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  23. „Moses Cautions New Authority – Praises Triborough Bridge Operations in Final Report“ (en-US). The New York Times (1968-yil 19-fevral). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  24. „Triborough Funds Are Again Sought to Save 20c Fare – Governor and Mayor Study Way to Include Authority in Metropolitan Program – Aid to Lindsay Is An Aim – Move Would Avoid Another Fare Rise Before Election No Comment by Moses“ (en-US). The New York Times (1967-yil 28-fevral). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  25. „Court Here Lets Railroads Consolidate Tomorrow – Rail Merger Gets Final Clearance“ (en-US). The New York Times (1968). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  26. 26,0 26,1 „Full text of "Metropolitan transportation, a program for action. Report to Nelson A. Rockefeller, Governor of New York."“. Internet Archive. New York (1967-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2015-yil 1-oktyabr.
  27. Annual Report. Metropolitan Transportation Authority, 1970. 
  28. Bennett, Charles G. „Transportation Funding Would Have 4 Sources; Plan's Financing Would Be Varied“. The New York Times (1968-yil 29-fevral). Qaraldi: 2015-yil 11-oktyabr.
  29. Witkin, Richard „$2.9-Billion Transit Plan for New York Area Links Subways, Rails, Airports; 2-Phase Proposal – Program by Governor Calls for 38.6-Billion in First 10 Years – 2-Phase Proposal for Transit Given“. The New York Times (1968-yil 29-fevral). Qaraldi: 2015-yil 11-oktyabr.
  30. „Chapter 1: Purpose and Need“. mta.info. Metropolitan Transportation Authority. Qaraldi: 2015-yil 19-dekabr.
  31. „Chapter 1: Purpose and Need“. mta.info. Metropolitan Transportation Authority. Qaraldi: 2015-yil 19-dekabr.
  32. „Routes Outlined for New Subways – City Aides Report Major Agreement on Layout of Lines in 3“ (en-US). The New York Times (1968). Qaraldi: 2017-yil 27-sentyabr.
  33. „Regional Transportation Program“. Metropolitan Transportation Authority (1969). Qaraldi: 2016-yil 26-iyul.
  34. Burks, Edward C. „Interboro Route Angers Residents – Proposal for a Truck Link Assailed in Queens“. The New York Times (1971-yil 23-may). Qaraldi: 2015-yil 3-oktyabr.
  35. 35,0 35,1 35,2 Penner, Larry „Happy 51st Birthday To Queens Public Transportation“. Queens Gazette (2014-yil 15-iyul). 2015-yil 12-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 1-noyabr.
  36. 36,0 36,1 „M.T.A. Takes Over Transit Network – Moses Will Be Kept On as Consultant to Agency“ (en-US). The New York Times (1968-yil 2-mart). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  37. „Moses Says Triborough Projects Will Absorb Surpluses Until '69“ (en-US). The New York Times (1967-yil 31-mart). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  38. „Ronan Lays Transit Crisis To a 30-Year Lag in City; Ronan Lays Transit Crisis to 30-Year Lag in City“ (en-US). The New York Times (1968-yil 25-avgust). 2014-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  39. „City Urged to Take Over Staten Island Railway; Transportation Agency Asks a $25-Million Modernizing“ (en-US). The New York Times (1968-yil 8-may). Qaraldi: 2018-yil 6-fevral.
  40. „Board of Estimate Agrees to the Purchase of S.I.R.T. Line for $3.5-Million“ (en-US). The New York Times (1969-yil 19-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 6-fevral.
  41. Corry, John. „About New York“ (en-US). The New York Times (1976). Qaraldi: 2018-yil 6-fevral.
  42. Kovach, Bill. „State to Acquire 2 Commuter Runs“ (en-US). The New York Times (1970-yil 17-aprel). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  43. Witkin, Richard. „Rockefeller Signs Bill on Rail Lines“ (en-US). The New York Times (1970-yil 7-may). Qaraldi: 2018-yil 1-fevral.
  44. McKinley, James C. Jr.. „What's in a Symbol? A Lot, the M.T.A. Is Betting“ (en-US). The New York Times (1994-yil 28-avgust). Qaraldi: 2020-yil 29-iyul.
  45. „Metropolitan commuter transportation mobility tax“. Department of Taxation and Finance (2014-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 11-fevral.
  46. Fitzsimmons, Emma G.. „Cuomo Promised Transparency at the M.T.A. Then Its Leader Was Confirmed While You Slept“ (2019-yil 2-aprel).
  47. „Past Board Chairmen“. Metropolitan Transportation Authority (2017-yil 20-iyun). Qaraldi: 2018-yil 11-fevral.
  48. „MTA Management Team“. MTA. Qaraldi: 2018-yil 11-fevral.
  49. „New MTA boss Joe Lhota welcomes the 'challenge' of fixing dysfunctional transit system“. New York Daily News (2017-yil 22-iyun). Qaraldi: 2017-yil 23-iyun.
  50. Siff, Andrew. „MTA Chairman Joe Lhota Resigns, Effective Immediately“ (en). NBC New York (2018-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 9-noyabr.
  51. Levin, Tim „The MTA now has 20 times the confirmed coronavirus cases it had two weeks ago, with 5,600 employees in self-quarantine and 33 deaths“. Business Insider.
  52. „Transportation Network“. Metropolitan Transportation Authority (2018-yil 11-fevral). 2018-yil 11-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 11-fevral.
  53. „MTA – About Bridges & Tunnels“. Qaraldi: 2014-yil 1-oktyabr.
  54. 55,0 55,1 55,2 55,3 55,4 55,5 55,6 55,7 „Metropolitan Transportation Authority Description and Board Structure Covering Fiscal Year 2009“ 2, 3. Metropolitan Transportation Authority (6-aprel). Qaraldi: 2017-yil 10-fevral.
  55. 56,0 56,1 56,2 56,3 56,4 56,5 „MTA Subsidiary Public Benefit Corporations Report 2021“. Metropolitan Transportation Authority (2021). Qaraldi: 2023-yil 21-aprel.
  56. Castillo, Alfonso A. „Illinois company to run Long Island Bus“. Newsday (2011-yil 10-iyun). Qaraldi: 2018-yil 11-fevral.
  57. „Governor Cuomo Announces Unanimous Confirmation of Carolyn Pokorny – Former Federal Prosecutor and Deputy Chief of Staff to U.S. Attorney General Loretta Lynch – as Inspector General at the MTA“ (en). Governor Andrew M. Cuomo (2019-yil 30-may). Qaraldi: 2020-yil 10-sentyabr.
  58. „NYS DOB: FY 2018 Executive Budget – Agency Appropriations – Metropolitan Transportation Authority“ (en). New York State Division of the Budget. Qaraldi: 2017-yil 16-may. [sayt ishlamaydi]
  59. „MTA Board Members“. MTA. Metropolitan Transportation Authority. Qaraldi: 2018-yil 7-fevral.
  60. „NYSABO 2018 Report“ 16, 29, 44. Qaraldi: 2018-yil 6-noyabr.
  61. „NYS Dept of tax and finance description of the MCTMT“. Qaraldi: 2018-yil 6-noyabr.
  62. Fried, Ben. „Joe Lhota Is Cuomo's MTA Chief, Again, Sort Of“. Streetsblog (2017-yil 22-iyun). Qaraldi: 2020-yil 22-fevral.
  63. Martinez, Jose. „MTA Shuffle Puts Construction Vet in Driver's Seat, Leaves Vacancy at Transit“. THE CITY (2021-yil 29-iyul). Qaraldi: 2021-yil 14-avgust.
  64. Whitford, Emma „MTA's Bus Tracker Is Now Available As An App“. Gothamist (2015-yil 5-iyun). 2015-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 9-noyabr.
  65. „App Gallery“ (en). Metropolitan Transportation Authority. 2013-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 18-oktyabr.
  66. „MTA | Press Release | NYC Transit | MTA Adds Real-Time Arrival Estimates on L Line To Subway Time App, Website and Open Data Portal“. www.mta.info.
  67. „Updates“. Metropolitan Transportation Authority. 2017-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-iyul.
  68. Wolfe, Jonathan „New York Today: New Subway Clocks“. The New York Times (2017-yil 7-avgust). Qaraldi: 2017-yil 11-sentyabr.
  69. Grynbaum, Michael M. „Miracle on 34th Street: Knowing Bus Arrival Times“. The New York Times (2009-yil 11-avgust). Qaraldi: 2015-yil 10-noyabr.
  70. „MTA NYC Transit Bus Arrival Info Here Now on 34th Street Crosstown“. Metropolitan Transportation Authority (2013-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 11-mart.
  71. 72,0 72,1 Aniv, Oren; Barrera, Edward; Wilcox, Beagen. „N.Y.C. TOKEN: 1953–2003“ (2003-yil 13-aprel). Qaraldi: 2016-yil 13-fevral.
  72. 73,0 73,1 Markowitz, Michael. „NYC Subway Token, 1953–2003“ (2003-yil 28-aprel). 2007-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 25-aprel.
  73. Faison, Seth. „3,000 Subway Riders, Cards in Hand, Test New Fare System“ (1993-yil 2-iyun). Qaraldi: 2010-yil 25-aprel.
  74. „About NYC Transit – History“ (2002-yil 19-oktyabr). Qaraldi: 2016-yil 18-sentyabr.
  75. „MTA eTix Ticketing App Available on LIRR & Metro-North“. Qaraldi: 2016-yil 23-oktyabr.