Meteorologik kabina
Meteorologik kabina, baʼzan psixrometrik kabina, termometrik kabina yoki rus iqlimshunosi nomi bilan Selyaninov kabinasi [1] — meteorologik stansiyada atmosfera yogʻinlaridan, toʻgʻridan-toʻgʻri quyosh nurlaridan va shamollardan himoya qilishni talab qiladigan asboblar joylashtiriladigan kabina.
Umumiy maʼlumot[tahrir | manbasini tahrirlash]
Birinchi marta yogʻingarchilik, quyosh radiatsiyasi va shamol taʼsiridan himoya qilinishi kerak boʻlgan asboblar uchun meteorologik kabinaning maxsus panjurli himoyasi loyihasi 1864 yilda shotland muhandisi, mashhur yozuvchi, sarguzasht romanlari muallifi Lyuis Stivensonning otasi (inglizcha: Louis StevensonLui Stivenson) Tomas Stivenson (inglizcha: Thomas StevensonTomas Stivenson) [2] tomonidan taklif qilingan. Shuning uchun, ingliz tilida soʻzlashadigan mamlakatlarda bunday louverli tuzilma odatda oʻz nomi bilan ataladi — Stivenson ekrani (inglizcha: Stevenson screen).
SSSRda va keyinchalik Rossiyada davlat / milliy standartga [3] muvofiq, bunday himoya panjurli kabinalar hajmi va maqsadiga qarab, psixrometrik, termometrik yoki Selyaninov kabinalari deb ataladi. (Selyaninov konstruksiyani termometrlar uchun maxsus ichki shtativ bilan toʻldirdi .
Konstruksiyan va oʻrnatish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Meteorologik kabinaning asosiy vazifasi unga joylashtirilgan asbob-uskunalar uchun muntazam ish sharoitlarini taʼminlashdir. Shuning uchun, muayyan qurilmalarni oʻrnatish uchun zarur boʻlgan oʻlchamlar va individual tafsilotlardagi baʼzi farqlarga qaramay, ular asosan bir xil. Xususan, quyosh nurlari bilan devorlarni isitishni kamaytirish uchun ular oq rangga boʻyalgan. Ularning devorlari ramkalar va panjaralardan iborat boʻlib, ular yon devorlarga ufqqa 60 daraja burchak ostida, old va orqa tomonlarga esa 40 daraja burchak ostida oʻrnatiladi [3] . Bu yaxshi ventilyatsiyani taʼminlash bilan birga, uskunani yogʻingarchiliklardan saqlashga imkon beradi.
Shift va tom orqa devorga egilgan. Tom stendning har tomondan chiqib turadi va shiftdan yuqoriga oʻrnatiladi Shunda havo tom va shift oʻrtasida erkin oʻtishi mumkin. Bu tomdan shiftga issiqlik uzatishni kamaytiradi [3] .
Meteorologiya ob’ektida stend eshiklari shimolga, undagi termometrlar sharqqa oʻrnatiladi va shoshilinch haroratni aniqlash uchun termometr yer sirtidan 1,5 metr balandlikda oʻrnatiladi. Psixrometrik termometrlar bilan ishlashda ularning rezervuarlari 2 metr balandlikda boʻlishi kerak [3] .
Selyaninov kabinasiga termometrlarni oʻrnatish uchun u maxsus shtativ bilan jihozlangan. Minimal termometr shtativning oʻrta rozetkalariga, simob termometri esa pastki qismida joylashganki, ikkala termometr ham gorizontal holatda. Shtativ kabinaning pastki qismiga oʻrnatiladi [3] .
Stend kuchli shamolda ham tebranmaydigan barqaror oʻrnatilishini taʼminlashi kerak.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ob-havo stantsiyasi
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Golsberg I. A. Georgiy Timofeevich Selyaninov / I. A. Golsberg, V. A. Smirnov // Soratniki Nikolaya Ivanovicha Vavilova : issledovateli genofonda rasteniy = Nikolay Ivanovich Vavilov’s associates : researchers of plant gene pool / Vseros. nauchno-issled. in-t rastenievodstva im. N. I. Vavilova; redkol.: V. A. Dragavsev (otv. red.) [i dr.]. — SPb. : VIR, 1994. — S. 502—508
- ↑ Thomas C. E. Stevenson New Description of Box for Holding Thermometers, Journal of Scottish Meteorological Society, Vol.1, page122, June 1864
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 GOST 14211-79 Budki zaщitnie jalyuziynie dlya meteorologicheskix priborov