Mening ismim Xo‘ja (film)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mening ismim Xoʻja (film)
Rejissyor(lar) Abdulla Qarsaqboyev
Ssenariynavis(lar) Berdibek Soqpaqbayev, Nisson Zeleranskiy
Rollarda Nurlan Segizbayev, Gulnar Qurabayeva, M.Kokenov
Bastakor(lar) Nurgisa Tlendiyev
Kinematografiya Qozoqfilm
Chiqarilgan sanasi 1963-yil
Davomiyligi 86 daqiqa
Mamlakat SSSR bayrogʻi SSSR
Tillar Qozoqcha, ruscha

"Mening ismim Xoʻja"-1963-yilda „Qozoqfilm“ kinostudiyasida suratga olingan bolalar filmi. Rejissyor — Abdolla Qarsakboev. Ssenariy Berdibek Soʻqpaqboyevning „Mening ismim Xoʻja“ qissasi asosida yozilgan.

Mazmuni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Film oʻtgan asrning 50-yillaridagi qozoq qishlogʻi hayotiga asoslangan. Bosh qahramon Xoʻja otasiz oʻsgan aqlli, ammo badbaxt bola. Film davomida u koʻp narsaga qoqiladi. U sevib qoladi, janjal qiladi, oʻzini yomon tutadi, darsdan haydaydi, yigʻilishlarda tartib-intizomga ega boʻladi, maktabdan haydash arafasida. Goh bilib, goh bilmagan holda tartibsizliklarga boradi. Biroq, u unchalik aqldan ozgan bola emas. Shuning uchun u bugungi kungacha ommaning sevimli qahramoni hisoblanadi.

Filmda qozoq qishlogʻidagi mehribon ona va buvilar hayoti, zamonaviy ijtimoiy tuzumni his qilish mumkin.

Boshqa faktlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sovet mafkurasi dinga qarshi boʻlsa-da, ayrim epizodlar senzuradan oʻtkazildi. Filmda bosh qahramonning buvisi „Alloh“ soʻzini qayta-qayta tilga olib, Muhammad paygʻambarning ismini tilga oladi. Hatto bir suhbatda nevarasidan "behuda gapingni tashlab „Bismillah“ degin", deb yolvordi.

Xoʻjayin rolini oʻynagan Nurlan Sanjar (Nurlan Segizboev kinoda paydo boʻlganida) shahar bolasi. U kinoga borish maktabni tashlab ketish uchun yaxshi bahona boʻlganini tan oldi. "Birinchi sinfdanoq onamga oʻqishni xohlamasligimni aytdim, u meni Lenin shoh koʻchasidan 33-maktabgacha tayoq bilan quvib yurardi", deydi u.

Abdolla Qarsakboyevning kelini Mayra shunday eslaydi:

Film Ushqoʻngʻir, Talgʻar, Turgende va Katta Olmaota koʻli yaqinida suratga olingan. Abay nomidagi Qaskeleng maktabi oʻquvchilari ommaviy sahna koʻrinishlarida ishtirok etishdi. „Leninshil Jas“ gazetasining 1964-yil 26-martdagi sonida Abdolla Qarsakboyev film qanday suratga olingani haqida maqola eʼlon qildi. U yerda u shunday deb eslaydi: „Biz bolalarning ehtiyojlarini hisobga oldik. Biz har 15 daqiqada tanaffus qildik, bolalar dam olishlari va oʻynashlariga ruxsat berdik. Men ularga qoʻshilib, oʻyin oʻynardim“. Qizigʻi shundaki,Abdolla Qarsakboyev oʻzi bilan 12-maktab-internatida oʻqigan opera va teatr balet dirijyori Nurgʻisa Tilendievni ilk bor filmga musiqa yozishga taklif qilgan. U film musiqasini, jumladan, „Sariqyaylov“ sheʼrini yozgan va keyinchalik xalq orasida keng tarqalgan.[1]

Rollarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Nurlan Segizboev — Xoʻja Qodirov
  • Gulnar Kurabaeva — Janar
  • Biken Rimova — Millat
  • Marat Kokenov — Sulton
  • E. Kurmashev — Jantas
  • Yusuf Shamuzov — Daulet
  • Kenenbay Qoʻjabekov — Rahmanov, oʻqituvchi
  • Kalken Adilshinov — Axmetov, maktab direktori
  • Zagʻi Qurmanboyeva Xoʻjaning buvisi
  • Raisa Muxamediyarova — Xadisha Maykanova, Xojaning sinf rahbari
  • Makil Qulanboev — Qoratoy
  • Baydilda Kaltaev — Saybek
  • Ahat Toʻliboyev — Jumagul , choʻpon
  • Ateybek Jolimbetov — epizod
  • Salmenov Raxmetolda — kolxozchi
  • K. Junisova — epizod
  • N. Dauletkaliyeva — epizod
  • B. Otkelov — epizod
  • T. Tursinmuratov — epizod
  • B. Adilshinov — epizod

Eslatma[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil 1-iyun kuni Nur-Sulton shahrida „Mening ismim Xoʻja“ filmining bosh qahramoniga bagʻishlangan haykal ochildi. Yodgorlikda filmdagi bosh qahramonning koʻzgu oldida yashirin uchrashuvi boʻlgan epizod tasvirlangan. Yodgorlik bronzadan, poydevori esa granitdan yasalgan. Yodgorlikning balandligi 183 sm. Kompozitsiya muallifi haykaltarosh Azamat Talapxon, gʻoya muallifi Murat Qoʻjamqulov.[2]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 50 let filmu „Menің atim Qoja“(Wayback Machine saytida 2017-09-08 sanasida arxivlangan)
  2. „Елордада "Менің атым Қожа" кейіпкеріне арнап ескерткіш ашылды“ (1-iyun 2022-yil).