Media yaxlitligi uchun Nat Nakasa mukofoti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Nat Nakasa mukofoti ommaviy axborot vositalarining yaxlitligi uchun gazetalar, jurnallar, radioeshittirishlar va onlayn bosma ommaviy axborot vositalarida Janubiy Afrikalik OAV amaliyotchisiga beriladigan mukofot boʻlib, uning maqola va video mahsulotlarini soʻz erkinligi va ommaviy axborot vositalari yaxlitligini nishonlaydi. Mukofot Janubiy Afrika Milliy Muharrirlar Forumi (SANEF) tomonidan boshqariladi va gʻoliblar taqdirlanadi

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mukofot janubiy afrikalik qora tanli jurnalist va yozuvchi Nat Nakasa sharafiga tasis etilgan boʻlib . Nat Nakasa 1937-yilda Durbandan hududidan tashqarida tugʻilgan. Oʻn yetti yoshida maktabni tugatgandan soʻng, bir yil oʻtgach, Zulu tilidagi haftalik Ilanga Lase Natal nashriga kichik muxbir sifatida ishga qabul qilindi:44 U Drum jurnalidan Silvestr Shtayn eʼtiborini tortgach, 1957-yilda oʻsha jurnal jamoasiga qoʻshildi[1]:44 Nat Nakasa va boshqa jurnalistlarning „Baraban“ da yozgan asarlari 1950-yildagi „Kommunizmni bostirish toʻgʻrisida“gi qonundan taʼsirlangan va aparteidning qora tanlilar hayotiga taʼsirini bilvosita koʻrsatishi kerak edi lekin jurnalistika bilan shugʻullanish taqiqlanishidan qoʻrqib, uni toʻgʻridan-toʻgʻri qoralamaydi[1]:45

1961-yilda uning The New York Times gazetasida "Aparteidning insoniy maʼnosi " nomli maqolasi bor edi:47. 1963-yilda u har chorakda bir marta Afrikaning qora tanli yozuvchi va shoirlari uchun ingliz tilidagi "The Classic " nomli adabiy jurnalni tashkil etishini eʼlon qildi[1]. :47–8U birinchi marta 1963-yil iyun oyida nashr etilgan va bu jamoaga Doris Lessing va Leopold Senghor kabi yozuvchilarni ham qabul qiladi va keyinchalik yozuvchi Barni Saymon tomonidan bu yozuvchilarning ishlati ham tahrir qilinadi[1] :49. 1963-yilda Publications and Entertainment Act qonun qabul qilindi, bu Janubiy Afrika hukumatiga mamlakat manfaatlariga salbiy taʼsir koʻrsatadigan kontentni taqiqlash yoki senzura qilish uchun keng vakolatlarga ega boʻlib, Nakasa qonun doirasidan chiqmaslikga harakat qilgan holda ishiga toʻsqinlik qildi[1] :50. 1964-yilda Nakasa Harward universitetining jurnalistika dasturi boʻyicha Nieman Fellowship dasturiga ariza topshirdi va 1965-yilda unga qabul qilindi[1] :51. Shu bilan birga, Rand Daily Mail oq rangdagi aparteidga qarshi gazetaning muharriri Allister Sparks Nakasani qogʻoz uchun qora istiqbolli columnlarini yozishni taklif qildi[1] :51.

Mukofot mezonlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ommaviy axborot vositalarining yaxlitligi uchun yillik Nat Nakasa mukofoti jurnalistlar, muharrirlar, menejerlar yoki gazetalar, jurnallar va onlayn nashirlar va oʻz kareralarida quyidagilarni isbotlagan ommaviy axborot vositalari egalari kabi janubiy afrikalik media amaliyotchilarining nomzodlarini qabul qiladi[2]:

  • Yaxlitlikga asoslangan materiallar va xabar berishdagi jasorati uchun;
  • Janubiy Afrika xalqiga xizmat qilish majburiyatini targʻib qilganlar uchun;
  • Yengib boʻlmaydigan toʻsiqlarga qaramay, nashrni yoki boshqa vositani saqlab qolishga astoydil intilgan jurnalistlar;
  • Har qanday senzuraga qarshilik koʻrsata oladigan jurnalistlar;
  • Axborotni SA jamoatchilikka taqdim etishda koʻrsatgan jasorati uchun;
  • Yuqoridagilarning har qanday kombinatsiyasi.

Tagʻdirlanganlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi odamlar Nat Nakasa mukofotiga sazovor boʻlishdi:[2]

  • 1998-yil Jon Qwelane
  • 1999-yil Mzilikazi wa Afrika
  • 2000-yil Mathatha Tsedu & Wolfram Zwecker
  • 2001-yil Mzilikazi wa Afrika, Andre Jurgens & Jessica Bezuidenhout (Sunday Times tergov guruhi)
  • 2002-yil Justin Arenstein (Afrikaning koʻz yangiliklari xizmati)
  • 2003-yil Debbie Yazbek (Yulduz)
  • 2004-yil Buks Viljoen (The Lowvelder)
  • 2005-yil Alf Kumalo
  • 2006-yil Guy Berger
  • 2007-yil Jacques Pauw
  • 2008-yil Max du Preez
  • 2009-yil Greg Marinovich
  • 2010-yil Terry Bell
  • 2011 Gʻolib yoʻq
  • 2012-yil Joe Thloloe
  • 2013-yil Mondli Makhanya
  • 2014-yil Alide Dasnois
  • 2015-yil Piter Magubane
  • 2016-yil Jacques Steenkamp, Suna Venter, Foeta Krige, Krivani Pillay, Busisiwe Ntuli, Vuyo Mvoko, Lukhanyo Calata and Thandeka Gqubule[3]
  • 2017-yil Sipho Masondo[4]
  • 2018-yil Branko Brkic[5]
  • 2019-yil Qaanitah Hunter[6]
  • 2020-yil Janubiy Afrika Jurnalistlari[7]
  • 2021-yil Styli Charalambous[8]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Brown
  2. 2,0 2,1 „2015 Nat Nakasa Award for Media Integrity – Call for entries.“. Print and Digital Media SA. Qaraldi: 2015-yil 26-iyul.
  3. Digital, Tmg. „Eight SABC journalists who spoke up against Hlaudi receive award for courage“. The Sowetan (2016-yil 10-iyul). 2016-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-iyul.
  4. „Sipho Masondo wins 2017 Nat Nakasa award“. The Citizen. African News Agency (2017-yil 11-iyun). 2017-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-iyun.
  5. „Branko Brkic wins Nat Nakasa Award – SANEF“. politicsweb. SANEF (2018-yil 25-iyun). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  6. Levitt. „Sunday Times journalist wins prestigious award for bravery, highlights mental health issues“ (en-ZA). SowetanLIVE & Sunday World (2019-yil 24-iyun). Qaraldi: 2019-yil 2-iyul.
  7. Malgas. „SANEF honours South African journalists with Nat Nakasa Award for work on Covid-19 frontline“ (en). News24. Qaraldi: 2020-yil 20-sentyabr.
  8. „Nat Nakasa Award Winners 2021 Announced: Celebrating 23 years of courageous and brave journalism“ (en-US). SANEF (2021-yil 15-avgust). Qaraldi: 2021-yil 19-sentyabr.